Η Δήμαρχος Αθηναίων Ντόρα Μπακογιάννη μίλησε σήμερα σε ημερίδα για την αγορά ακινήτων, που διοργάνωσε η εταιρία Ernst & Young Europe στο ξενοδοχείο Χίλτον. Η Ντόρα Μπακογιάννη αναφέρθηκε αναλυτικά στο πρόγραμμα του Δήμου Αθηναίων για την ανάπλαση των προσόψεων των κτιρίων της Αθήνας. Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας της:
«Απομένει χρονική περίοδος λίγο μεγαλύτερη του έτους μέχρι την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Η πόλη θα υποδεχθεί κατά την περίοδο των αγώνων αριθμό επισκεπτών τέτοιο που δεν θα επιδέχεται συγκρίσεις με ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος. Tο γεγονός αυτό, το οποίο χαρακτηρίζεται άλλωστε από παγκόσμια εμβέλεια, αναμένεται να φέρει – ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο – μια σειρά μεταβολών και ανακατατάξεων στην οικονομική ζωή της πόλης και της ευρύτερης περιοχής της. Για να επιτύχει η Ολυμπιακή προσπάθεια δεν αρκεί να επιτύχουν μόνο οι αγώνες, πρέπει να επιτύχει και η Αθήνα ως διοργανώτρια πόλη. Η θέση αυτή αποτέλεσε θεμέλιο λίθο του προγράμματός μας και βάση του Σχεδίου Προετοιμασίας της Πόλης για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, το οποίο συνέταξε και κατέθεσε στα αρμόδια όργανα ο Δήμος Αθηναίων. Η αθρόα προσέλευση επισκεπτών, είτε αυτοί ανήκουν στην Ολυμπιακή οικογένεια, είτε φτάνουν στη χώρα μας με την ιδιότητα του απλού επισκέπτη και του τουρίστα, συνεπάγεται συγκεκριμένες απαιτήσεις. Κατ’ αρχήν, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι η πόλη των Αθηνών θα αποτελέσει το επίκεντρο του ενδιαφέροντος λόγω της συγκέντρωσης της συντριπτικής πλειοψηφίας των αγωνισμάτων στον ευρύτερο χώρο του λεκανοπεδίου, λόγω της ιδιότητας του βασικού συγκοινωνιακού κόμβου που διατηρεί, λόγω συγκριτικά επαρκέστερων υποδομών, και τέλος λόγω του τουριστικού ενδιαφέροντος που ούτως ή άλλως παρουσιάζει. Παράλληλα με τη δράση του οργανισμού ΑΘΗΝΑ 2004 και της κεντρικής εξουσίας, ο Δήμος Αθηναίων είναι ο καθ’ ύλην αρμόδιος για την επαρκή προετοιμασία της πόλης και των υποδομών της. Η περίοδος που ακολουθεί είναι εξαιρετικά κρίσιμη γιατί χρειάζεται να ολοκληρωθεί μια σειρά έργων και παρεμβάσεων σύντομα και αποτελεσματικά. Η ταχεία και αποτελεσματική ανταπόκριση στην πιο πάνω υποχρέωση δεν είναι δυνατόν να πραγματωθεί χωρίς την μεθοδική προσέγγιση του ζητήματος, η οποία συνίσταται στη συνεκτίμηση συγκεκριμένων παραγόντων, όπως τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους οι φορείς και οι θεσμικές συνθήκες κάτω από τις ποίες θα κληθούν να εργαστούν. ΨΚλειδί σ΄ αυτή τη διαδικασία είναι ασφαλώς η παροχή της απαραίτητης χρηματοδότησης στο Δήμο, προκειμένου να μπορέσει ο τελευταίος να διαχειριστεί το μερίδιο των έργων που του αναλογεί. ΨΟ οργανωτικός συντονισμός των φορέων που εμπλέκονται στην εκτέλεση των έργων κρίνεται εξίσου αναγκαίος, αφού σημαντικές δυσλειτουργίες μπορούν να προκύψουν λόγω του μεγάλου αριθμού έργων και παρεμβάσεων που θα πραγματοποιηθούν στην πόλη από ποικίλους φορείς και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Για τον συντονισμό αυτόν έχουν το χρέος να συνεργαστούν αποτελεσματικά ο Δήμος, η Αθήνα 2004 και το εποπτεύον Υπουργείο. ΨΗ θεσμική διευκόλυνση του Δήμου Αθηναίων κατά τη διάρκεια της ασφυκτικά περιορισμένης περιόδου που μεσολαβεί μέχρι την έναρξη των Αγώνων, έτσι ώστε να μπορέσει να υλοποιήσει τον απαιτούμενο σημαντικό αριθμό έργων, προγραμμάτων και προμηθειών.
Τέτοιες διευκολύνσεις ισχύουν ήδη σε μεγάλο βαθμό για τα Ολυμπιακά Έργα και τις δράσεις που υλοποιεί η κεντρική κυβέρνηση.
Η από κοινού οικονομική διαχείριση του σχεδίου, αναλογικά βεβαίως με τις οικονομικές δυνατότητες των εμπλεκομένων, αποτελεί βασικό στοιχείο της πρότασης. Ο τελικός στόχος έχει δύο βασικές συνιστώσες: Αφενός την αισθητική και αφετέρου τη λειτουργική αναβάθμιση της πόλης. Η ακίνητη περιουσία αποτελεί πεδίο οικονομικής δραστηριότητας και τομέα στον οποίον κατ’ εξοχήν αποτυπώνονται οι πολιτικές επιλογές των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι πολεοδομικές, οι αρχιτεκτονικές, οι χωροταξικές, και συνεπώς οι περιβαλλοντικές επιλογές, είναι εκείνες που διαμορφώνουν σε καθοριστικό βαθμό το αστικό περιβάλλον. Κατά συνέπεια, οι πολιτικές αυτές ανάλογα με το αν επιτυγχάνουν ή όχι, αναβαθμίζουν ή υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής στην πόλη και προσδίδουν, όταν γίνονται ορθές επιλογές, αξία στα ακίνητά της, τροφοδοτώντας με τον δικό τους τρόπο την οικονομική δραστηριότητα και δίνοντας το έναυσμα για επενδυτικές κινήσεις που ποικίλλουν σε έκταση. Η πρωτοβουλία του Δήμου Αθηναίων με το πρόγραμμα για την ανάπλαση των προσόψεων των πολυκατοικιών, το οποίο έχει ήδη ξεκινήσει, φιλοδοξεί να συμβάλλει με το δικό της τρόπο στην αισθητική και λειτουργική (εν ευρεία εννοία) αναβάθμιση της πόλης μας, ενόψει και της πρόκλησης των Ολυμπιακών Αγώνων. Αναπόφευκτα, η κίνηση αυτή συνεπάγεται παρέμβαση στον προσδιορισμό της αξίας, του ύφους και της ποιότητας της ακίνητης περιουσίας στην Αθήνα. Η πολυκατοικία της Αθήνας, ιδίως η πολυκατοικία της δεκαετίας του ΄60 και του ΄70, μπορεί να είναι συνδεδεμένη με τη «τσιμεντοποίηση» της πόλης, αλλά αυτό παραμένει ένα γεγονός από το οποίο δεν μπορούμε να ξεφύγουμε.
Δυστυχώς, οι προσόψεις των πολυκατοικιών της Αθήνας βρίσκονται σε απαράδεκτο επίπεδο.
Αυτό δεν συμβαίνει μόνο σε υποβαθμισμένες περιοχές και συνοικίες. Είναι η κυρίαρχη εικόνα σ’ όλη σχεδόν την πόλη. Οι πολυκατοικίες αυτές, στην μεγάλη τους πλειοψηφία, έχουν κτιστεί εδώ και αρκετές δεκαετίες και οι περισσότερες δεν ανακαινίστηκαν ποτέ έκτοτε. Στην υποβάθμιση που συνεπάγεται η υπερβολική δόμηση προστίθεται έτσι η υποβάθμιση του γκρίζου και της έλλειψης φροντίδας.
Το γεγονός αυτό έχει αναχθεί σε κοινή συνείδηση, εδώ και αρκετό καιρό, στους ίδιους τους ιδιοκτήτες των πολυκατοικιών της Αθήνας, οι οποίοι – προσπαθώντας να αντιμετωπίσουν την υποβάθμιση της περιουσίας τους, συνακόλουθη της σημερινής εικόνας των κτιρίων – έχουν αρχίσει σταδιακά να δραστηριοποιούνται στην κατεύθυνση της ανακαίνισής τους. Το κεντρικό κράτος, το οποίο ξεκίνησε εδώ και αρκετό καιρό μια προσπάθεια, κατ΄αρχήν με πρωτοβουλία της Εταιρίας Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων, έχει συνειδητοποιήσει από τη δική του οπτική γωνία την ίδια ανάγκη, δρομολογώντας την επιδότηση των ιδιοκτητών που θα προχωρήσουν στην αναβάθμιση των προσόψεών των ιδιοκτησιών τους. Συγκεκριμένα, η επιδότηση κρίνεται σκόπιμο να καλύπτει το 30% της δαπάνης για το σύνολο των κτιρίων, με την εξαίρεση των νεοκλασικών, των οποίων η δαπάνη διαμόρφωσης της πρόσοψης θα επιδοτηθεί σε ποσοστό 50%.Θέλω να κάνω ιδιαίτερη αναφορά στη νομοθετική ρύθμιση με την οποία χορηγούνται πλέον οι σχετικές άδειες, κατόπιν απλής αιτήσεως, με τη διαδικασία της άμεσης έγκρισης, χωρίς σημαντικές καθυστερήσεις. Για να υλοποιηθεί το έργο αυτό υπάρχουν όμως ορισμένες απαραίτητες προϋποθέσεις: 1.Να διευκολυνθεί θεσμικά η λήψη της σχετικής απόφασης από τους ιδιοκτήτες. 2.Να ληφθεί έγκαιρα και από μεγάλο αριθμό συνιδιοκτητών η σχετική απόφαση. 3.Να διευκολυνθούν οι διαχειριστές των πολυκατοικιών χρηματοοικονομικά ώστε να μην παρεμποδιστεί η υλοποίησή του προγράμματος από τους λίγους ιδιοκτήτες που είτε δυστροπούν είτε έχουν οικονομικά προβλήματα. 4.Να προετοιμαστούν οι σχετικές μελέτες για τους δρόμους της πόλης στους οποίους θα υλοποιηθούν ανακαινίσεις προσόψεων
Ο Δήμος Αθηναίων ανέλαβε να επιλύσει τα ειδικότερα αυτά προβλήματα και παρουσίασε και παρουσίασε το πρόγραμμά του παράλληλα με το ΥΠΕΧΩΔΕ πριν λίγες μέρες.
Συγκεκριμένα: ο Δήμος Αθηναίων προχώρησε στη σύσταση ειδικού φορέα, με τη μορφή κοινοπραξίας, ο οποίος αναλαμβάνει τη γενική διαχείριση και την τεχνική υποστήριξη του προγράμματος. Αναλαμβάνει επίσης και το «μάρκετινγκ» της όλης διαδικασίας.
Ταυτόχρονα προτίθεται να διευκολύνει και την χρηματοδότηση της προσπάθειας. Θα καλύψει δηλαδή τις ανάγκες αυτοχρηματοδότησης των ιδιωτών που θα εμπλακούν τελικά στη διαδικασία ανακαίνισης των προσόψεων. Το ποσό που θα δοθεί στους ιδιώτες ως χρηματοοικονομική διευκόλυνση, θα αποδοθεί σταδιακά (π.χ. στο διάστημα μιας δεκαετίας), μέσω των κοινοχρήστων. Εξετάζεται επίσης η δυνατότητα χρηματοδότησης του προγράμματος και μέσω εσόδων από την ανάρτηση διαφημίσεων στις προσόψεις, κατά τη διάρκεια του έργου της ανακαίνισης, ανάλογου ύψους με εκείνου της Εταιρίας Ενοποίησης των Αρχαιολογικών Χώρων της Αθήνα. Ταυτόχρονα, θα προταθούν στους ιδιοκτήτες, σε συνεργασία και με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων, πιθανοί ανάδοχοι του έργου, οι οποίοι θα έχουν με τη σειρά τους προκύψει κατόπιν διαγωνισμού. Από αυτούς τους «υποψηφίους» θα μπορούν οι ιδιοκτήτες να επιλέξουν τον ανάδοχο που θα ανακαινίσει τη δική τους πρόσοψη. Η παροχή των σχετικών υπηρεσιών από το Δήμο στους πολίτες, δεν προϋποθέτει ούτε προδικάζει την υποχρεωτική αποδοχή των υπηρεσιών αυτών απ’ τους δημότες. Οι δημότες θα έχουν τη δυνατότητα να απευθύνονται και άμεσα, όχι μόνο μέσω του δήμου, σε τράπεζες.
Οι τράπεζες αυτές θα αναλαμβάνουν να χορηγήσουν (εάν ο ενδιαφερόμενος πληρεί τις προϋποθέσεις) δάνειο, με ειδικούς ευνοϊκούς όρους και επικουρικό – συμπληρωματικό της δαπάνης για το έργο της ανάπλασης της πρόσοψης.
Σκοπός της κοινοπραξίας είναι η υποστήριξη των ιδιοκτητών για την ανάπλαση, την αναμόρφωση και την ανακαίνιση των προσόψεων – και όχι μόνο – των κτιρίων της περιοχής του Δήμου Αθηναίων. Πρώτα απ’ όλα όμως θέλουμε να προωθήσουμε το σκεπτικό της παρέμβασης στους ιδιοκτήτες των κτιρίων και να επισπεύσουμε τη λήψη της σχετικής απόφασης από τους τελευταίους (δηλαδή το marketing του έργου), καθώς και να γνωστοποιήσουμε την θεσμική πλαισίωση της πρωτοβουλίας για την τέλεση του έργου.
Οι σκοποί αυτοί της κοινοπραξίας θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής του Δήμου, που έχει ως στόχο την ανασυγκρότηση, την αποκατάσταση και την αισθητική αναβάθμιση του κτιριακού δυναμικού του Δήμου και αποβλέπει: §Στη δημιουργία αισθητικά και λειτουργικά ικανοποιητικού οικιστικού περιβάλλοντος για τους κατοίκους της πόλης. §Στην προστασία, ανάδειξη και περιβαλλοντική αναβάθμιση της ιστορικής μορφής της πόλης στην κατεύθυνση της ανακοπής της αλλοίωσης των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του κτιριακού δυναμικού και της προβολής των κτιρίων στο πλαίσιο των αρχών που υιοθέτησαν οι δημιουργοί τους. §Στην προσαρμογή του κτιριακού δυναμικού της πόλης στους όρους προστασίας του φυσικού, πολιτιστικού και πολεοδομικού περιβάλλοντος, και στις αρχές της επιστήμης της πολεοδομίας και της αρχιτεκτονικής.
Σε ό,τι αφορά στην εκτίμηση της αξίας της ακίνητης περιουσίας, υπάρχουν διάφορες μέθοδοι αποτίμησης οι οποίες συμφωνούν σε μια σειρά παραδοχών, με όσες αποκλίσεις κι αν συνεπάγονται οι επιμέρους στόχοι.
Όπως καταλαβαίνετε, ο προσδιορισμός της αξίας της ακίνητης περιουσίας, όχι μόνο σε επίπεδο οικονομικής συναλλαγής, αλλά – κυρίως – σε επίπεδο εκτίμησης του πολίτη για τον χώρο στον οποίο ζει και στον οποίο αναπτύσσει κάθε είδους δραστηριότητα, αποτελεί άμεση συνάρτηση της πολιτικής των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τον αστικό χώρο.
Το συνολικό πρόγραμμα του Δήμου αφορά τελικώς στην ακίνητη περιουσία. Την αφορά, τόσο σε επίπεδο χωροταξικού σχεδιασμού, αστικών αναπλάσεων και παρεμβάσεων στον πολεοδομικό ιστό της πόλης, όσο και όπως αυτό διαφαίνεται μέσα από τα πιλοτικά προγράμματα ανάπλασης μεμονωμένων γειτονιών.
Τον ίδιο σκοπό υπηρετεί και η σύσταση της Κοινοπραξίας «ΝΕΑ ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ» για την ανακαίνιση των προσόψεων των κτιρίων. Ενσωματώνουμε επίσης σε μια σειρά προτάσεων προς χρηματοδότηση από το Γ’ ΚΠΣ, δράσεις προσανατολισμένες στη διαμόρφωση και βελτίωση του αστικού χώρου (με τη δημιουργία χώρων στάθμευσης, αναψυχής, πρασίνου και ζωνών κυκλοφορίας). Όλα αυτά, αν μη τι άλλο, αφορούν στην ακίνητη περιουσία αφού την αναβαθμίζουν και της προσδίδουν αξία, με το να βελτιώνουν την συνολική ποιότητα ζωής στην πόλη.
Οποιαδήποτε παρέμβαση του Δήμου στο πλαίσιο των αρχών που προαναφέρθηκαν θεωρείται από το Δήμο μικτό κοινωνικό αγαθό (αγαθό δηλαδή εν μέρει ιδιωτικό και εν μέρει δημόσιο), καθώς συμβάλλει τελικώς σημαντικά τόσο στην αξία των ατομικών ιδιοκτησιών όσο και στην ύπαρξη ενός αισθητικά ικανοποιητικού οικιστικού περιβάλλοντος, μέσα στο οποίο θα διαβιούν στο εξής οι κάτοικοι της πόλης.»