κα ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Με χαρά καλωσορίζω στην Αθήνα τον Υπουργό Εξωτερικών της φίλης Σουηδίας, τον κ. Carl Bildt. Στη συνάντηση που είχαμε, καθώς και στο γεύμα εργασίας που θα ακολουθήσει αμέσως μετά, τα θέματα ενδιαφέροντός μας επικεντρώνονται στην πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά τα θετικά αποτελέσματα του Άτυπου Συμβουλίου της Λισσαβόνας, στις εξελίξεις στα Βαλκάνια με έμφαση στο Κόσοβο, και βεβαίως στις εξελίξεις των τελευταίων ημερών στην Τουρκία, καθώς και στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Συζητήσαμε, επίσης, διεθνή και περιφερειακά θέματα ιδιαίτερου ελληνικού ενδιαφέροντος, με έμφαση στο Κυπριακό και την εκκρεμότητα που υπάρχει στις διαπραγματεύσεις που γίνονται στο πλαίσιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την εξεύρεση αμοιβαίως αποδεκτής λύσης στο θέμα της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.
Στη πολύ χρήσιμη, φιλική και ειλικρινή συζήτηση που είχα με τον κ. Bildt, είχα την ευκαιρία να του εκθέσω τις ελληνικές θέσεις, που επιγραμματικά έχουν ως εξής:
-Κόσοβο: Λύση βιώσιμη, λύση σταθερότητας με εξάντληση της δυνατότητας των διαπραγματεύσεων, με ενιαία ευρωπαϊκή στάση, χωρίς μονομερείς ενέργειες και τη μέγιστη δυνατή διεθνή νομιμοποίηση, όπως αυτή που δίνουν οι Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
-Ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας: την έχουμε πολλές φορές συζητήσει. Η θέση μας είναι γνωστή: Πλήρης προσαρμογή οδηγεί στην πλήρη ένταξη.
-Εξελίξεις στη νοτιοανατολική Τουρκία: Καταδίκη όλων των μορφών της τρομοκρατίας, αυτοσυγκράτηση, σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου και της εδαφικής ακεραιότητας και ανεξαρτησίας του Ιράκ.
-Κυπριακό: Ουσιαστική προετοιμασία στη βάση της Συμφωνίας της 8ης Ιουλίου και εν συνεχεία εντατικοποίηση των προσπαθειών – πάντα μέσα στο καθορισμένο και επίσημο πλαίσιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών – για την επίτευξη δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης σε ένα πρόβλημα που δημιούργησε η ξένη στρατιωτική κατοχή και η μονομερής ανακήρυξη ανεξαρτησίας του ψευδοκράτους.
-Ονομασία της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας: Αμοιβαία αποδεκτή λύση προκειμένου να υπάρξει η βάση για την οικοδόμηση συμμαχικών σχέσεων και σχέσεων αλληλεγγύης στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με τον αγαπητό Carl συζητήσαμε βέβαια και τις διμερείς σχέσεις, αλλά εδώ δεν έχω πολλά να σας πω γιατί αυτές βρίσκονται ήδη σε άριστο επίπεδο. Παρά ταύτα θα κάνουμε προσπάθεια να τις ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο. Σας ευχαριστώ πολύ. Carl, καλώς όρισες.
κ. Carl Bildt: Ευχαριστώ Ντόρα. Πράγματι συμφωνούμε ότι δεν υπάρχουν διμερή προβλήματα καθώς είμαστε πάρα πολύ κοντά ως χώρες και καθώς συναντιόμαστε διαρκώς και συνεχώς στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προ ολίγων ημερών είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση συζητάμε βεβαίως τα μείζονα ζητήματα και σήμερα είχαμε την ευκαιρία στη συνάντησή μας, καθώς είμαστε και οι δυο ευτυχείς με τη Συνθήκη η οποία προτάθηκε στο Συμβούλιο πρόσφατα στη Λισσαβόνα και η οποία αναμένεται να επικυρωθεί από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επομένως, έτσι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταστεί ένας σημαντικός παίκτης από πλευράς θεμάτων παγκοσμίως αλλά και ασφαλείας.
Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε σημαντικά πράγματι ζητήματα, όπως είναι για παράδειγμα το Κοσσυφοπέδιο, τα Σκόπια, η Βοσνία. Γνωρίζουμε ότι αν θέλουμε η Σερβία να προχωρήσει προς τα εμπρός θα πρέπει να υπάρξουν οι σχετικές πολιτικές. Η Βοσνία όμως είναι ο παράγων – κλειδί που εξασφαλίζει τη σταθερότητα στην περιοχή. Επίσης προσβλέπουμε σε μια αποδεκτή λύση για το Κοσσυφοπέδιο η οποία δεν θα πρέπει να είναι μονομερής.
Όσον αφορά στις νέες προσπάθειες που γίνονται στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας βεβαίως παρακολουθούμε με ικανοποίηση τις εξελίξεις στο πλαίσιο που έχει θέσει ο Ο.Η.Ε.
Επομένως, Σερβία, Κοσσυφοπέδιο, Σκόπια και Βοσνία όλα μαζί πρέπει να συνδεθούν, καθώς όλα μαζί βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο τραπέζι και θα πρέπει τους επόμενους μήνες να περιμένουμε εξελίξεις στα προαναφερθέντα. Επομένως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει τους επόμενους μήνες να ασκήσει τις δικές της πολιτικές για τα Βαλκάνια.
Όσον αφορά στην Κύπρο. Εδώ υπάρχει το πλαίσιο που έχει θέσει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών που περιμένουμε τη συνέχεια των συζητήσεων με βάση το κατάλληλο χρονοδιάγραμμα. Το ίδιο παρακολουθούμε και τις εξελίξεις στην Τουρκία.
Παρά το γεγονός ότι πράγματι στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης συναντιόμαστε τακτικά, υπάρχει η ανάγκη ολοένα και περισσότερο να κάνουμε εν τω βάθει συζητήσεις και γι’ αυτό ακριβώς θα πρέπει να τονίσω ότι θεωρώ πως οι εξελίξεις μέχρι στιγμής είναι ιδιαιτέρως θετικές.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχω δυο ερωτήσεις. Θα ήθελα να ρωτήσω τον κ. Υπουργό αν η εκτίμηση την οποία έχει η σουηδική Κυβέρνηση για την κοινοτική αλληλεγγύη και για την κοινή εξωτερική πολιτική ανταποκρίνεται με τη συνάντηση την οποία συγκάλεσε ο ίδιος στη Νέα Υόρκη πριν από λίγες εβδομάδες για το Κυπριακό,χωρίς να προσκληθούν εκεί δυο κοινοτικές χώρες: η Ελλάδα και η Κύπρος.
κ. Carl Bildt: Δεν γνωρίζω να έχει γίνει κάποια τέτοια συνάντηση, αλλά θα πρέπει να τονίσω ότι θα πρέπει στην όλη διαδικασία να υπάρξει μια συνεκτική πολιτική, που θα υλοποιηθεί βήμα προς βήμα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ασχολείται με περιφερειακά αλλά και παγκοσμίου ενδιαφέροντος ζητήματα τα οποία είναι εξίσου σημαντικά. Υπάρχουν ζητήματα που αφορούν και την ασφάλεια και το Συμβούλιο Ασφαλείας.
Θα πρέπει λοιπόν τα ζητήματα αυτά που αφορούν για παράδειγμα τα Σκόπια -αν και κατά βάση είναι ένα διμερές ζήτημα- να τα σεβαστούμε. Χρειάζεται μια αμοιβαίως αποδεκτή λύση. Το ίδιο συμβαίνει και με την περίπτωση της Κύπρου, που πιστεύω ότι κανένα δεν συμφέρει να μην υπάρξει μια μόνιμη λύση στο θέμα της διαίρεσης της νήσου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σύμφωνα με διπλωματικές πληροφορίες από το τελευταίο Συμβούλιο Κορυφής στη Λισσαβόνα, ακούγεται πολύ συχνά το όνομά σας πιθανότατα ως προτεινόμενος για τη θέση του Υπουργού Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν μπορείτε να τοποθετηθείτε επ’ αυτού ακόμη κι αν είναι νωρίς. Αλλά αν αυτό αληθεύει, πως θα ξεπεράσετε μια κατ’ αρχήν αρνητική στάση στο πρόσωπό σας από δυο τουλάχιστον χώρες κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
κ. Carl Bildt: Δεν είμαι υποψήφιος παρ’ ότι υπάρχουν αρκετές εικασίες. Είμαι αρκετά χρόνια στον πολιτικό στίβο για να ξέρω ότι τα πράγματα πάντοτε έτσι συμβαίνουν. Δεν είμαι επομένως υποψήφιος, τουλάχιστον εξ όσων γνωρίζω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:Για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την εξωτερική πολιτική της καθώς υφίστανται αρκετά σημαντικά ζητήματα και ενδεχομένως θα μπορούσε κανείς να περιμένει αλλαγές.
κ. Carl Bildt: Όπως είπα και πριν, είμαι χρόνια στο πολιτικό στίβο. Βέβαια δεν είναι μια αιωνιότητα. Θυμάμαι όμως ότι στα μέσα της δεκαετίας του ’90 κανείς δεν περίμενε ότι θα υπήρχε μια κοινή πολιτική εξωτερική και ασφάλειας. Δέκα με δεκαπέντε χρόνια αργότερα παρατηρούμε μια συνταρακτική αλλαγή: τα πάντα έχουν αλλάξει άρδην κι εγώ που βρίσκομαι στη θέση του Υπουργού Εξωτερικών το τελευταίο έτος, μου έχει κάνει εντύπωση ακριβώς αυτό το σκέλος. Καθώς τώρα υπάρχουν περισσότερες συζητήσεις για την εξωτερική πολιτική ή την πολιτική της ασφάλειας.
Πιστεύω ότι παγκοσμίως όλοι απευθύνονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση ούτως ώστε αυτή να ενισχύσει το ρόλο της για να αντιμετωπιστούν ζητήματα εκτός αυτής. Ακούμε παρόμοια αιτήματα από την Ασία για παράδειγμα, ή από τη Μέση Ανατολή προκειμένου να καταβάλλουμε εμείς περισσότερες προσπάθειες. Κάτι τέτοιο ήταν αδιανόητο προ δεκαετίας και τώρα βλέπουμε ότι όλα τα ζητήματα που αφορούν την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, τη Βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή κ.ο.κ., φαίνεται ότι έχουν αποκτήσει σημασία.
Τώρα θα με ρωτούσατε ίσως «συμφωνούμε όλοι, το κάθε κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε κάθε ένα από τα ζητήματα αυτά;». Θα έλεγα πως δεν το νομίζω. «Είναι απαραίτητο να συμφωνήσουμε;» ίσως να με ρωτούσατε. Θα ήθελα όχι, μάλλον δεν είναι.
Ωστόσο η νέα Μεταρρυθμιστική Συνθήκη του πρόσφατου Συμβουλίου αναμένεται ακριβώς πρωτίστως να ενισχύσει τις κοινές εξωτερικές μας δράσεις και έτσι πλέον η Ελλάδα και η Σουηδία θα μπορούν να διαθέτουν, μεταξύ άλλων, ένα εργαλείο για την επίλυση κρίσεων, για την αντιμετώπιση καταστάσεων, για την εμπέδωση της ειρήνης, για το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πριν από δέκα χρόνια κανείς δεν θα μπορούσε να είχε φανταστεί κάτι τέτοιο. Τώρα όμως έγινε πραγματικότητα. Που θα είμαστε σε δέκα χρόνια; Αυτό δεν το γνωρίζω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εάν η ελληνική Κυβέρνηση έχει προβεί σε κάποιου είδους επικοινωνία με τη βρετανική για ένα έγγραφο το οποίο αναφέρεται στα κατεχόμενα ως «Τουρκική Δημοκρατία της Βορείου Κύπρου» και μάλιστα αναφέρεται σε συνεργασία. Αν μου επιτρέπετε, εάν έχετε υπόψη σας συγκεκριμένο περιεχόμενο της νέας διαμεσολαβητικής πρωτοβουλίας του κ. Νίμιτς. Αν υπάρχει εδώ κάποια συγκεκριμένη πρόταση.
κα ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Κατ’ αρχήν να απαντήσω στο δεύτερο. Όχι βεβαίως δεν υπάρχει καμία πρόταση αυτή τη στιγμή. Θα υπάρξει η έναρξη των συνομιλιών όπως ξέρετε την 1η Νοεμβρίου και από εκεί και πέρα θα συνεχιστεί η διαπραγμάτευση.
Ως προς το θέμα το οποίο θέτετε, το Υπουργείο Εξωτερικών το εξετάζει. Περιμένουμε να έχουμε το σύνολο των πληροφοριών και ανάλογα θα προβούμε στα συγκεκριμένα διαβήματα τα οποία είναι απαραίτητα.
Σας ευχαριστώ.