Στον Σωτήρη Λέτσιο

Η ώρα των αποφάσεων στο θέμα των Σκοπίων έχει φτάσει. Αυτό δηλώνει με σαφήνεια η κ. Ντόρα Μπακογιάννη, υπουργός Εξωτερικών καλώντας ταυτόχρονα τα Σκόπια να εγκαταλείψουν την εμμονή τους στην αρχική τους θέση, ενώ συμπληρώνει ότι η εξεύρεση λύσης θα ωφελήσει τις σχέσεις των δύο χωρών. Ως προς τα ελληνοτουρκικά εκτιμά ότι το 2008 ανοίγεται ένα παράθυρο ευκαιρίας και προσθέτει ότι η Ελλάδα επιθυμεί εμβάθυνση του διαλόγου. Εκτιμά ότι θα πρέπει η κυβέρνηση να προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις χωρίς καθυστερήσεις. Σχολιάζοντας δε τις εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ εκφράζει την πίστη της στην ύπαρξη αξιόπιστων μεγάλων κομμάτων και σταθερών κυβερνήσεων.

– Το σκηνικό γύρω από το θέμα της ονομασίας της ΦΥΡΟΜ φαίνεται ότι γίνεται ολοένα και περίπλοκο, καθώς η Ελλάδα δείχνει διατεθειμένη να προχωρήσει στην άσκηση βέτο εάν δεν ικανοποιηθούν οι δικές της θέσεις. Οδηγούμαστε αναπόφευκτα σε μια όξυνση των σχέσεων μας με τα Σκόπια και με το να γίνεται η Ελλάδα ταυτόχρονα αποδέκτης διεθνών πιέσεων;

Αν προσπαθήσουμε όλοι να δούμε τα πράγματα με νηφαλιότητα και σύνεση, με το βλέμμα στραμμένο στο αύριο και όχι στο χθες, θα δούμε ότι δεν είναι περίπλοκα. Η Ελλάδα και τα Σκόπια έχουν αναλάβει από κοινού μια υποχρέωση: να επιλύσουν, με αμοιβαία αποδεκτό τρόπο, το ζήτημα της ονομασίας. Βρισκόμαστε σήμερα σε ένα κομβικό σημείο. Η ώρα των αποφάσεων έχει φτάσει. Εμείς έχουμε αποδείξει ότι είμαστε έτοιμοι να βρούμε μια κοινά αποδεκτή λύση, στη βάση μιας σύνθετης ονομασίας, που θα διακρίνει την περιοχή αυτή από την υπόλοιπη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας. Καλούμε την άλλη πλευρά να αποδείξει έμπρακτα και τη δική της αντίστοιχη βούληση, εγκαταλείποντας την εμμονή της στην αρχική της θέση. Αμοιβαία αποδεκτές λύσεις δεν βρίσκονται όταν τα μέρη που διαπραγματεύονται μένουν αμετακίνητα στις αρχικές τους θέσεις. Η εξεύρεση λύσης θα είναι προς όφελος των σχέσεων των δύο χωρών, προς όφελος της σταθερότητας και της συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή. Αλλά, θα είναι κυρίως προς όφελος των Σκοπίων, καθώς θα έχουν την ευκαιρία να αφήσουν πίσω τους το παρελθόν και να κοιτάξουν με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση προς ένα μέλλον δημοκρατίας, σταθερότητας και ανάπτυξης. Αυτή είναι η ξεκάθαρη θέση της Ελλάδας, η οποία είναι απολύτως κατανοητή από εταίρους και συμμάχους.

– Η εξεύρεση μιας συμβιβαστικής λύσης στο θέμα της ονομασίας δεν προϋποθέτει και την ύπαρξη ενός κλίματος συναίνεσης σε εσωτερικό επίπεδο; Είναι προετοιμασμένα τα κόμματα και η ελληνική κοινωνία για αυτή την εξέλιξη;

Ασφαλώς και απαιτείται η ευρύτερη δυνατή συναίνεση. Είναι εκτίμησή μου, ότι οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου έχουν ωριμότητα και αντιλαμβάνονται το μέγεθος του χρέους και της ευθύνης που έχουν απέναντι στη χώρα και τους στόχους της. Αντιλαμβάνονται ότι – όταν έρθει η ώρα των αποφάσεων – τα προβλήματα πρέπει να λύνονται, ότι δεν μπορούν να σπρώχνονται για πάντα κάτω από το χαλί, ότι ο στρουθοκαμηλισμός έχει κόστος. Η εκτίμησή μου αυτή πηγάζει από τη συνεργασία που είχα μέχρι σήμερα με το σύνολο των πολιτικών κομμάτων, αλλά επιβεβαιώνεται και από τις δημόσιες τοποθετήσεις της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτικών δυνάμεων.

– Ως προς τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά παρατηρείται μια στασιμότητα. Αυτό οφείλεται στην προσπάθεια αποφυγής περαιτέρω όξυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων;

Στόχος της πολιτικής της Ελλάδας δεν είναι απλώς η αποφυγή της όξυνσης. Στόχος μας είναι η συνεχής βελτίωση των διμερών μας σχέσεων προς όφελος της ασφάλειας και της ευημερίας των λαών μας. Επιθυμούμε να υπάρξει εμβάθυνση του διαλόγου με την Τουρκία, προκειμένου να μπορέσουμε να κάνουμε βήματα προς τα εμπρός. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι το 2008 ανοίγεται ένα παράθυρο ευκαιρίας. Το γεγονός ότι και οι δύο χώρες έχουμε ισχυρές κυβερνήσεις, με πρόσφατη λαϊκή εντολή, διαμορφώνει ένα περιβάλλον που δημιουργεί νέες δυνατότητες για μια ουσιαστικότερη προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεών μας, πάντα στη βάση του σεβασμού του διεθνούς Δικαίου και των διεθνών συνθηκών. Εμείς επιθυμούμε να αξιοποιήσουμε αυτή την ευκαιρία. Για να γίνει όμως αυτό, απαιτείται ισχυρή πολιτική βούληση και ξεκάθαρες θέσεις και από τις δύο πλευρές. Εμείς επιδιώκουμε τον ουσιαστικό και ειλικρινή διάλογο και προσβλέπουμε στην ανάλογη ανταπόκριση της Τουρκίας.

– Η εμπλοκή της Τουρκίας στο Βόρειο Ιράκ δημιουργεί ένα τεταμένο κλίμα στην περιοχή και επαναφέρει στο προσκήνιο το κουρδικό ζήτημα. Από τους τουρκικούς χειρισμούς στην υπόθεση αυτή θα εξαρτηθεί και η ευρωπαϊκή προοπτική της γείτονος;

Θα σας πω κάτι που το έχουμε επαναλάβει πολλές φορές: Η πρόοδος στην ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας εξαρτάται από την ίδια την Τουρκία, από το κατά πόσο θα δείξει ότι έχει την πολιτική βούληση να προχωρήσει στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που θα την φέρουν με σταθερά βήματα προς την Ευρώπη. Από το κατά πόσο θα προσαρμόσει την πολιτική της στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, στις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, που οφείλουν να διέπουν τόσο την εσωτερική όσο και την εξωτερική συμπεριφορά των κρατών που προσδοκούν να γίνουν μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας. Η Ελλάδα έχει λάβει ξεκάθαρη θέση για την ευρωπαϊκή προοπτική των γειτόνων της, που συνοψίζεται σε τέσσερις λέξεις: πλήρης προσαρμογή – πλήρης ένταξη. Εάν η Τουρκία εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, με βάση τη διαδικασία και τις προϋποθέσεις που έχουν συμφωνηθεί, θα μπορεί και θα πρέπει να ενταχθεί στην Ένωση.

– Το γεγονός ότι η νέα κυβέρνηση στηρίζεται στην οριακή πλειοψηφία των 152 εδρών θα της επιτρέψει να εφαρμόσει το πρόγραμμά της λαμβάνοντας υπόψη και τις αντιδράσεις, που θα σημειωθούν σε κοινωνικό επίπεδο;

Έχουμε μόλις έναν μήνα που πήραμε από τον λαό μια σαφή, ξεκάθαρη εντολή: να συνεχίσουμε να υλοποιούμε το πρόγραμμα των αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα για να προχωρήσει με σιγουριά προς το μέλλον. Να συνεχίσουμε να το υλοποιούμε με πιο γρήγορους ρυθμούς, με ακόμη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς πισωγυρίσματα. Αυτή την εντολή λάβαμε και είμαστε αποφασισμένοι να ανταποκριθούμε σε αυτήν. Πιστεύω ότι όλοι μας, ένας προς ένας, έχουμε πλήρη συναίσθηση της ευθύνης που έχουμε αναλάβει και είμαστε έτοιμοι να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.

– Στο θέμα του εκλογικού νόμου η αξιωματική αντιπολίτευση επικρίνει την Ν.Δ ότι σκέπτεται και ενεργεί με βάση μόνο την εμπέδωση της πολιτικής της κυριαρχίας…

Νομίζω ότι είναι σε όλους σαφές ότι αν σκεφτόμασταν και ενεργούσαμε με αποκλειστικό γνώμονα το στενό κομματικό – εκλογικό συμφέρον, θα είχαμε αλλάξει τον εκλογικό νόμο, πριν τις εκλογές. Είχαμε τη δυνατότητα να το κάνουμε, αλλά επιλέξαμε να πάμε στις εκλογές με τον υπάρχοντα. Αυτή είναι μια στάση υπεύθυνη και αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι η Νέα Δημοκρατία είναι μια παράταξη που σέβεται τους θεσμούς και δεν τους χρησιμοποιεί για να αποκομίσει εκλογικά πλεονεκτήματα. Άλλωστε, την πολιτική κυριαρχία την δίνει ο λαός, όχι οι εκλογικοί νόμοι. Και αυτή τη στιγμή κανείς δεν αμφισβητεί το πολιτικό προβάδισμα των θέσεων της Νέας Δημοκρατίας στην κοινωνία.

– Τα όσα διαδραματίζονται στο ΠΑΣΟΚ εκτιμάτε ότι αποτελούν προοίμιο ανακατατάξεων στο πολιτικό πεδίο και αλλαγή στην έως τώρα γνωστή δομή του δικομματικού συστήματος;

Το σενάριο της διάσπασης του ΠΑΣΟΚ είναι ένα σενάριο που, προσωπικά, απεύχομαι. Δεν πιστεύω στον κατακερματισμό των πολιτικών δυνάμεων της χώρας. Πιστεύω σε αξιόπιστα, μεγάλα κόμματα, που συγκροτούν ισχυρές και σταθερές κυβερνήσεις, γιατί αυτό έχει ανάγκη η χώρα. Ούτως ή άλλως, το πραγματικό ζητούμενο είναι το περιεχόμενο των πολιτικών θέσεων και προτάσεων των κομμάτων, γιατί αυτό έχει αντίκτυπο συνολικά στην αξιοπιστία της πολιτικής στην Ελλάδα. Την αξιοπιστία αυτή οφείλουμε όλοι να τη διαφυλάξουμε. Ελπίζω ότι το ΠΑΣΟΚ θα βρει τον τρόπο να τη διαφυλάξει, εστιάζοντας στην πολιτική ουσία, μέσα σε αυτή την εσωκομματική διαδικασία. Εμείς, ως κυβέρνηση, πάντως, είναι βέβαιο ότι επιθυμούμε μια ισχυρή, αξιόπιστη και υπεύθυνη αντιπολίτευση, διότι αυτό είναι προς το συμφέρον του τόπου και των πολιτών.