ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Καλωσορίζω θερμά το φίλο Γενικό Γραμματέα της Ατλαντικής Συμμαχίας στην Αθήνα. Ο κ. Scheffer επισκέπτεται τη χώρα μας στο τελικό στάδιο προετοιμασίας της επικείμενης Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Η Σύνοδος αυτή πραγματοποιείται στην περιοχή μας, στο Βουκουρέστι, στην ιστορική πρωτεύουσα μιας φίλης, συμμάχου και εταίρου γειτονικής μας χώρας. Η ένταξη της Ρουμανίας και στη Βουλγαρία στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει με τον καλύτερο τρόπο ότι η περιοχή μας μπορεί να κερδίσει το στοίχημα ενός καλύτερου μέλλοντος προς όφελος όλων.
Επιβεβαιώνει την ορθότητα της σταθερής στρατηγικής επιλογής της Ελλάδος να στηρίζει την ευρωπαϊκή και ευρωατλαντική προοπτική των γειτονικών χωρών. Είναι μία επιλογή υπέρ της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ανάπτυξης στην περιοχή μας.
Πρέπει να υπογραμμίσω όμως ότι απαράβατη προϋπόθεση για τη διεύρυνση κάθε Συμμαχίας, για τη δημιουργία και οικοδόμηση κάθε συμμαχικού δεσμού αλληλεγγύης είναι η απαρέγκλιτη τήρηση των αρχών, αξιών και κανόνων που διέπουν την ομαλή λειτουργία κάθε Συμμαχίας.
Απαράβατη προϋπόθεση είναι να μην υπάρχουν μεταξύ υποψηφίου κράτους και ενός κράτους-μέλους ανοιχτά ζητήματα. Ζητήματα που επηρεάζουν αρνητικά τις μεταξύ τους σχέσεις.
Η Ελλάδα πιστεύει ότι τέτοια ζητήματα δεν πρέπει να διαιωνίζονται. Αντίθετα, πιστεύουμε ότι πρέπει να λύνονται με τρόπο αμοιβαία αποδεκτό, με τρόπο οριστικό, πρακτικό και άμεσα εφαρμόσιμο. Η απουσία τέτοιων λύσεων σε καίρια ζητήματα σχέσεων καλής γειτονίας δεν επιτρέπει τη δημιουργία σχέσεων Συμμαχίας.
Αυτό πιστεύει η Ελλάδα, ένας επί 55 χρόνια ισχυρός σύμμαχος του ΝΑΤΟ. Αυτό πιστεύει το παλαιότερο σε αυτή την ευπαθή περιοχή της Ευρώπης μέλος της Συμμαχίας. Είναι μια ξεκάθαρη θέση αρχής. Βάσει αυτής έχουμε χαράξει την πολιτική μας. Βάσει αυτής έχουμε λάβει τις αποφάσεις μας. Γι’ αυτές τις σκέψεις μας σχετικά με τη μελλοντική διεύρυνση της Συμμαχίας ενημερώσαμε τον κ. Scheffer.
Τον ενημέρωσα επίσης για την πορεία των διαπραγματεύσεων που γίνονται στο πλαίσιο του ΟΗΕ για την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο ζήτημα της ονομασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Ανέπτυξα πλήρως τα επιχειρήματα και τις βασικές παραμέτρους της εποικοδομητικής στάσης που τηρούμε σε αυτή τη διαδικασία, που δυστυχώς διαρκεί επί 17 ολόκληρα χρόνια χωρίς αποτέλεσμα.
Εξέφρασα επίσης τις ανησυχίες μας για το ενδεχόμενο αποσταθεροποίησης της περιοχής εάν παραμείνουν άλυτα τέτοια προβλήματα εθνικιστικής και αλυτρωτικής λογικής και πολιτικής. Μιας λογικής που δεν ανήκει στην Ευρώπη του σήμερα. Μιας λογικής που αν επικρατήσει θα κρατήσει τα Δυτικά Βαλκάνια μακριά από την Ευρώπη και αυτό κανείς δεν το θέλει. Πάντως όχι η Ελλάδα.
Υπογράμμισα, τέλος, την πεποίθηση της χώρας μας και της κυβέρνησής μας ότι η στιγμή για λύση αμοιβαία αποδεκτής είναι τώρα.
Πέραν του ζητήματος της διεύρυνσης με το Γενικό Γραμματέα συζητήσαμε για δύο ακόμα θέματα που θα απασχολήσουν τη Σύνοδο Κορυφής, τις εξελίξεις και την παρουσία του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο και στο Αφγανιστάν. Πρόκειται για δύο πολύ σημαντικές αποστολές που έχει αναλάβει η Συμμαχία υπέρ της σταθερότητας και της αντιμετώπισης της διεθνούς τρομοκρατίας αντίστοιχα.
Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά σε αυτές τις δύο αποστολές. Η συνεισφορά μας το 2007 ήταν συνολικά και για τις δύο αποστολές περίπου 2.000 άτομα. Είναι μια έμπρακτη απόδειξη της επί 55 χρόνια συμμαχικής αλληλεγγύης της Ελλάδος στη γενικότερη προσπάθεια της συμμαχίας.
Σε αυτή ιδιαίτερη θέση κατέχει η συμβολή μας στην κατανομή των συμμαχικών βαρών με αμυντικές δαπάνες που κυμαίνονται στο 3% του ΑΕΠ μας. Πιστεύω και κλείνω με αυτό, ότι η θεμελιώδης αρχή μιας Συμμαχίας, κάθε Συμμαχίας, είναι ότι όταν κράτη-μέλη δίνουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους, να είναι εύλογο να την αναμένουν στις σχέσεις τους με τρίτες χώρες από εταίρους και συμμάχους.
Με αυτές τις σκέψεις καλωσορίζω ξανά τον κ. Scheffer στην Ελλάδα.
JAAP DE HOOP SCHEFFER: Σας ευχαριστώ πολύ κυρία Υπουργέ. Σας ευχαριστώ και για τα όσα συνοψίσατε όσον αφορά την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής στο Βουκουρέστι. Πιστεύω ότι όντως η κα Μπακογιάννη έχει αποδώσει όλα αυτά που θα μας απασχολήσουν άμεσα. Η Σύνοδος βεβαίως θα εξετάσει και τα ζητήματα που αφορούνεπιχειρήσεις και αποστολές που έχουμε αναλάβει, όπως για παράδειγμα την πολύ σημαντική επιχείρηση στο Αφγανιστάν, αλλά και την παρουσία της KFOR στο Κοσσυφοπέδιο, την παρουσία δηλαδή 16 χιλιάδων ανδρών με σημαντική ελληνική συμμετοχή, σε ευαίσθητους και ασταθείς καιρούς.
Γνωρίζετε ότι ο ρόλος μας είναι να προστατέψουμε κάθε πολίτη του Κοσσυφοπεδίου, ανεξαρτήτως του αν ανήκει σε μειονότητα ή στην πλειοψηφία. Και επίσης δραστηριοποιούμεθα εκεί με βάση το ψήφισμα 1244 του ΟΗΕ, οπότε βρισκόμαστε εκεί μέχρις ότου πάρει άλλη απόφαση ο ΟΗΕ.
Όσον αφορά το Αφγανιστάν: το ΝΑΤΟ θα χρειαστεί τη συνδρομή όλων, την πρόδηλη παρουσία όλων, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ΟΗΕ, της Παγκόσμιας Τράπεζας, ούτως ώστε όλοι μαζί να καταδείξουμε ότι έχουμε μία μακροχρόνια δέσμευση στο Αφγανιστάν.
Θεωρώ και πάλι όσον αφορά την επερχόμενη Σύνοδο Κορυφής στο Βουκουρέστι πολύ θετικό το γεγονός ότι, όπως γνωρίζετε, ο Πρόεδρος της Ρωσίας ο κ. Πούτιν απεδέχθη την πρόσκληση να συμμετάσχει, εξ ου και στο πλαίσιο της Συνόδου στο Βουκουρέστι θα λάβει χώρα και μία συνάντηση επίσης ΝΑΤΟ – Ρωσίας.
Όσον αφορά τις σχέσεις ΝΑΤΟ και Ρωσίας η λέξη-κλειδί για μας είναι η δέσμευση (engagement). Το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να κάνει χωρίς τη Ρωσία και η Ρωσία επίσης δεν μπορεί να κάνει χωρίς το ΝΑΤΟ.Και θεωρούμε ότι ακριβώς όσον αφορά τα δύσκολα υφιστάμενα θέματα που υπάρχουν και θα έπρεπε να μας απασχολήσουν, αυτά θα πρέπει να συζητηθούν, διαφορετικά θα παραμείνουν δύσκολα.
Τελευταίο αλλά όχι έσχατο, όπως είπε η κα Υπουργός, το θέμα της διεύρυνσης θα είναι επίσης ένα σημαντικό θέμα προς συζήτηση στη Σύνοδο του Βουκουρεστίου.
Ελπίζω -και επαναλαμβάνω ελπίζω, καθώς δεν είναι βέβαιο- ότι θα μπορέσουν να απευθυνθούν προσκλήσεις προς όλους όσους ελπίζουν να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ. Επίκειται μία πολύ σημαντική συνάντηση την Πέμπτη μεταξύ όλων των Υπουργών Εξωτερικών, της κυρίας Μπακογιάννη και των συναδέλφων της, οπότε θα τεθούν επί τάπητος όλα τα ζητήματα που θα μας απασχολήσουν στο Βουκουρέστι.
Βεβαίως όπως γνωρίζετε όσον αφορά τις προσκλήσεις,αυτές βασίζονται σίγουρα στην απόδοση των υποψήφιων χωρών, δεν υπάρχει αυτοματισμός για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Είναι ανοιχτές οι πόρτες του ΝΑΤΟ, αλλά τα πάντα εξετάζονται με βάση τις επιδόσεις τους. Και βεβαίως είναι εξίσου βέβαιο ότι όσον αφορά τις προσκλήσεις, αυτές θα επιδοθούν μόνο εφόσον συμφωνούν όλα τα 26 μέλη του ΝΑΤΟ, γιατί όπως γνωρίζετε η διαδικασία επί τη βάσει της οποίας λειτουργεί το ΝΑΤΟ είναι η συναίνεση.
Και ακριβώς σε σχέση με την αρχή της συναινέσεως θα πρέπει να πω ότι παρότι το ΝΑΤΟ και ο Γενικός Γραμματέας δε διαδραματίζουν άμεσο ρόλο όσον αφορά το θέμα της ονομασίας που έθιξε η κυρία Υπουργός, παρά ταύτα ενδιαφερόμαστε να υπάρξει συναίνεση επ’ αυτού.
Και ως προς αυτό ακριβώς το θέμα οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι η Ελλάδα αποτελεί ισχυρό μέλος του ΝΑΤΟ, ενώ οι άλλες χώρες επιθυμούν να ενταχθούν και νομίζω ότι αυτή είναι η βασικήδιαφορά.
Ελπίζω επομένως ότι θα μπορέσει να εξευρεθεί μια λύση. Αυτό θα είναι ένα μεγάλο συν, αλλά αυτό θα πρέπει να καταστεί εφικτό. Γι’ αυτό και τονίζω ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ ενός ήδη εντεταγμένου μέλους στο ΝΑΤΟ και ενός υποψηφίου προς ένταξη, οπότε θα πρέπει να το υπογραμμίσουμε. Κάποιοι δεν έχουν γίνει ακόμα.
Και παρότι όπως προείπα το ΝΑΤΟ και ο Γενικός Γραμματέας δε διαδραματίζουν άμεσο ρόλο στο συγκεκριμένο ζήτημα, επιθυμώ και συνομιλήσαμε γι’ αυτό με την κα Μπακογιάννη, επιθυμώ να υπάρξει η συναίνεση στη Σύνοδο του Βουκουρεστίου. Και η συναίνεση μπορεί να επιτευχθεί εφόσον όλοι οι σύμμαχοι συμφωνήσουν. Ευχαριστώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κατά πόσο ο Γενικός Γραμματέας θεωρεί ότι ως έχει η κατάσταση αυτή τη στιγμή θα μπορούσε η Fyrom να ενταχθεί;
JAAP DE HOOP SCHEFFER: Θεωρώ πως η δήλωσή μου υπήρξε σαφής. Τα πάντα θα εξαρτηθούν από τις επιδόσεις κάθε χώρας. Οποιαδήποτε πρόσκληση επιδίδεται και βεβαίως είναι ανοιχτές οι πόρτες του ΝΑΤΟ με κριτήριο, με γνώμονα τις επιδόσεις. Αυτό ισχύει και για το θέμα του ονόματος. Υπήρξα σαφής. Μάλιστα κατέστησα σαφές και στην Ουάσιγκτον την προηγούμενη Παρασκευή ότι υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε ένα μέλος του ΝΑΤΟ και ενός υποψηφίου προς ένταξη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα ήθελα να ρωτήσω κατά πόσο συζητήθηκε το Αφγανιστάν και το ενδεχόμενο για παράδειγμα να ενισχυθεί η συμμετοχή της Ελλάδος στις επιχειρήσεις εκεί, αλλά και κατά πόσο εσείς ως Γενικός Γραμματέας θα υποστηρίζατε την Ελλάδα και τη Fyrom ούτως ώστε να επιτευχθεί μια συμφωνία έστω και την τελευταία στιγμή.
JAAP DE HOOP SCHEFFER: Θα ήθελα να πω καταρχήν ότι γνωρίζετε εσείς ως Έλληνες ακριβώς πόσο είναι το μήκος ενός μαραθωνίου. Ξεπερνάει τα 42 χλμ. Και εγώ ακόμα ως δρομέας γνωρίζω πολύ καλά ότι η νίκη μπορεί να κριθεί και στα 5 τελευταία μέτρα. Όπως είπα ως Γενικός Γραμματέας δεν έχω άμεσο ρόλο να διαδραματίσω, αλλά κάθε Γενικός Γραμματέας, άρα και εγώ, συνομιλεί με όλες τις πλευρές, συνομιλεί με όλους τους συμμάχους και τους Υπουργούς Εξωτερικών των συμμάχων, των μελών.
Συνομιλεί επίσης με μη συμμάχους, εκπροσώπους των κρατών αυτών όπως Προέδρους, Πρωθυπουργούς, Υπουργούς. Θα πρέπει όμως να ξέρετε όπως και εγώ εξάλλου το γνωρίζω, ότι ο κ. Νίμιτς είναι εδώ υπεύθυνος, ο ΟΗΕ συντονίζει την προσπάθεια. Δεν είναι μια προσπάθεια του ΝΑΤΟ. Ξαναλέω όμως όπως ακριβώς είπα, ότι θα θέλαμε και μας ενδιαφέρει να υπάρξει συναίνεση και γι’ αυτό ακριβώς συμφωνούμε όλοι. Το έχουμε συζητήσει και με την Υπουργό Εξωτερικών. Θα πρέπει όμως αυτή η συναίνεση να είναι εφικτή για να υπάρξει.
Όσον αφορά το άλλο σκέλος της ερωτήσεώς σας, σε κάθε πρωτεύουσα χώρας του ΝΑΤΟ την οποία επισκέπτομαι, ζητώ μεγαλύτερη συνεισφορά, ενίσχυση των προσπαθειών στο Αφγανιστάν. Αυτό δεν αφορά ειδικά την Αθήνα. Σε όλες τις πρωτεύουσες το ίδιο πράττω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Γενικέ Γραμματέα ήθελα να ρωτήσω το εξής: Αν συμμερίζεστε την ελληνική θέση ότι το θέμα του ονόματος και η επίλυσή του συνιστά λόγο παραβίασης της αρχής καλής γειτονίας που είναι βασικός όρος για τις συμμαχικές σχέσεις και αν θεωρείτε ότι τα Σκόπια, το μοναδικό εμπόδιο για τα Σκόπια να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, να λάβουν την πρόσκληση, είναι η διαφορά αυτή της ονομασίας. Αν έχουν εκπληρώσει όλες τις άλλες προϋποθέσεις και κριτήρια που υπάρχουν.
JAAP DE HOOP SCHEFFER: Είναι απλό και κινδυνεύω απλώς να επαναλαμβάνομαι συνέχεια, αλλά θα πρέπει να πω ότι όσοι θέλουν να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ, όσοι θέλουν να διαβούν τις ανοιχτές του πόρτες, θα πρέπει να πληρούν τα συγκεκριμένα κριτήρια, με βάση και την αρχή της συναίνεσης. Αυτή είναι μια βασική αρχήκαι εννοείται ότι αυτή τη σέβονται όλοι, ΝΑΤΟ, Ευρωπαϊκή Ένωση, ΟΗΕ.
Όπως και την αρχή των καλών σχέσεων γειτονίας, που τη σέβομαι και εγώ και οι άλλοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ. Πιστεύω όμως ότι έχουμε άλλες 21 ημέρες, οπότε υπάρχει περιθώριο. Επαναλαμβάνω όμως ότι ούτε εγώ, ούτε το ΝΑΤΟ έχουμε τον έλεγχο αυτής της διαδικασίας αλλά τόσο το ΝΑΤΟ όσο και εγώ ως Γενικός Γραμματέας, έχουμε ενδιαφέρον γι’ αυτό το ζήτημα.