Στην Παυλίνα Πρωταίου.
Κυρία Υπουργέ, διανύουμε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη και κρίσιμη περίοδο, τόσο σε ότι αφορά στη διεθνή οικονομία όσο και στις γεωπολιτικές ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή, ενώ και η Ευρωπαική Ένωση μοιάζει να διέρχεται περίοδο αμφισβήτησης. Εντός αυτής της πραγματικότητας πιστεύετε ότι η σύσφιξη των διμερών σχέσεων μεταξύ κρατών μελών, μπορεί να έχει τόσο σε περιφερειακό όσο και σε ευρύτερο επίπεδο ως αποτέλεσμα τη χάραξη μιας πιο συμπαγούς πολιτικής από την πλευρά της ΕΕ;
Κοιτάξτε, σταθερή επιδίωξη των κρατών μελών της ΕΕ είναι η ολοένα και μεγαλύτερη σύγκλιση των πολιτικών της σε όλους τους τομείς συνεργασίας. Αυτή την προοπτική εγγυάται η νέα συνθήκη της Λισαβόνας που αναμένουμε να τεθεί σε ισχύ μέχρι το τέλος του χρόνου. Είναι σαφές ότι το 2009 είναι μια κρίσιμη χρονιά για την ΕΕ. Οι Ιρλανδοί το φθινόπωρο θα ξαναψηφίσουν για τη Μεταρρυθμιστική Συνθήκη. Και έχουμε αρκετούς λόγους να αισιοδοξούμε ότι αυτή τη φορά η Ιρλανδία θα επικυρώσει τη Συνθήκη της Λισαβόνας και πλέον θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε στην πολιτική εμβάθυνση της Ένωσης.
Θέλω να τονίσω ότι οι αλλαγές που φέρνει η Συνθήκη είναι σημαντικές και απολύτως αναγκαίες. Οι αλλαγές αυτές θα ενισχύσουν το ρόλο της Ένωσης στο διεθνές επίπεδο και θα την καταστήσουν στο εσωτερικό της πιο λειτουργική και πιο αποτελεσματική για τους πολίτες της.
Η Ελλάδα, όπως γνωρίζετε βρίσκεται στον σκληρό πυρήνα της Ένωσης, συμμετέχοντας σε όλες τις ευρωπαϊκές δράσεις. Επιζητούμε συνεχώς περισσότερη Ευρώπη. Μια Ευρώπη πιο συμμετοχική, πιο δημοκρατική, πιο κοινωνική. Μια Ευρώπη που θα χαράξει ξεκάθαρη πολιτική σε μια σειρά ζωτικών θεμάτων όπως της λαθρομετανάστευσης και του ασύλου. Για την Ελλάδα, είναι πάγια η θέση μας ότι μόνο όλοι μαζί μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στις διεθνείς προκλήσεις. Άλλωστε, τα διεθνή προβλήματα απαιτούν διεθνείς λύσεις.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα εποικοδομητικής συνεργασίας αποτελούν οι ελληνογαλλικές σχέσεις,τόσο κατά το παρελθόν (πόλεμος στο Λίβανο 2006) όσο και σήμερα, οι δύο χώρες μοιράζονται μακροχρόνιους ιστορικούς δεσμούς, αξίες και στόχους. Θεωρείτε ότι η ευρωμεσογειακή συνεργασία στην οποία και οι δύο χώρες πρωτοστατούν, μπορεί να αποτελέσει ουσιαστικά ένα νέο κεφάλαιο που όχι μόνο θα ενισχύσειτους υφιστάμενους δεσμούς στην περιοχή, αλλά θα δημιουργήσει νέους, συντελώντας στην επίλυσηχρόνιων προβλημάτων και ποιος δύναται να είναι ακριβώς ο ρόλος Ελλάδος και Γαλλίας;
Είναι αλήθεια ότι οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας-Γαλλίας είναι άριστες. Τις χώρες μας συνδέουν ιστορικά ισχυροί πολιτικοί, οικονομικοί και πολιτιστικοί δεσμοί. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα σταθερά στηρίζει τις πρωτοβουλίες της Γαλλίας για τη Μεσόγειο. Είναι σημαντικό να δημιουργηθούν γέφυρες μεταξύ των χωρών της Μεσογείου. Πάντα πιστεύαμε ότι χρειαζόμαστε μια ευρύτερη, τολμηρή και αποτελεσματική καινούρια πολιτική για τη Μεσόγειο. Σήμερα, η χώρα μας στηρίζει το νέο περιφερειακό πλαίσιο συνεργασίας των δύο πλευρών της Μεσογείου και έχει σημαντικά συμβάλει στη θεμελίωση της πρότασης του Γάλλου Προέδρου, Νικολά Σαρκοζί.
Η γαλλική ιδέα της Ένωσης για τη Μεσόγειο είναι τώρα πια μια νέα κοινοτική πολιτική. Μια πρωτοβουλία που φιλοδοξεί να ανοίξει ένα νέο ουσιαστικό κεφάλαιο στις σχέσεις μας με τους νότιους γείτονές μας. Είναι μια πρωτοβουλία που στοχεύει στη συνεργασία και τη συνδρομή του ιδιωτικού τομέα για την προώθηση στοχευμένων αναπτυξιακών προγραμμάτων. Τα προγράμματα αυτά αποφασίζονται με βάση τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται και οι 43 συμμετέχουσες χώρες με κύριο στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της διασύνδεσης και συνεργασίας αλλά και το όφελος όλης της Μεσογείου Βορρά και Νότου, Ανατολής και Δύσης.
Όμως οι πολιτικές διαφορές και τα χρόνια προβλήματα της περιοχής ιδίως στη Μέση Ανατολή, καθιστούν συχνά δύσκολη τη συνεργασία και καθυστερούν πρωτοβουλίες – όπως η Ένωση για τη Μεσόγειο – που τυπικά δεν συνδέονται με αυτά τα πολιτικά προβλήματα. Παρόλα αυτά, κάθε πρωτοβουλία για συνεργασία και διάλογο μπορεί να συμβάλλει προς την κατεύθυνση της εξομάλυνσης των επιμέρους διαφορών.
Είμαι σίγουρη ότι η Ελλάδα και η Γαλλία, δύο χώρες που παραδοσιακά διατηρούν φιλικές σχέσεις με τον αραβικό κόσμο έχουν ακόμα πολλά να κάνουν.Άλλωστε, μοιράζονται κοινό όραμα για τη Μεσόγειο. Για αυτό και από κοινού: πρώτον, θα ενισχύσουμε τους κοινούς θεσμούς συνεργασίας στο πλαίσιο της Ένωσης για τη Μεσόγειο. Δεύτερον, θα συνεργαστούμε για την κατάρτιση και υλοποίηση των προγραμμάτων και τρίτον θα λάβουμε κοινές πρωτοβουλίες, τόσο για την προώθηση των προγραμμάτων αυτών, όσο και για την επίλυση των προβλημάτων της περιοχής.
Αναφερόμενοι στην Ευρωμεσογειακή συνεργασία, θα την περιγράφατε ως μια ανερχόμενη περιφερειακή δύναμη ή ως έναν οργανισμό συμπληρωματικό προς την ΕΕ;
Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι πρόκειται για μια περιφερειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι για περιφερειακή δύναμη. Αυτή η νέα ευρωπαϊκή πολιτική είναι κυρίως μια Ένωση Προγραμμάτων κατά τη συνήθη έκφραση του Προέδρου Σαρκοζί.
Θα ήθελα να σημειώσω ότι η Μεσόγειος είναι μια περιφέρεια με τη δική της δυναμική, τις δικές της προκλήσεις και με ετερογενή πολιτικά συστήματα. Συνεπώς δεν είναι εφικτό, προς το παρόν, να εξελιχθεί σε μια Ένωση, όπως π.χ. η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε ένα τέτοιο σκηνικό ο ρόλος της Ελλάδας πιστεύετε ότι θα μπορούσε να είναι καθοριστικής σημασίας; Για παράδειγμα, να αξιοποιηθούν οι γνώσεις και οι σχέσεις (οικονομική παρουσία-επενδύσεις) της χώρας μας με κράτη της ευρύτερης περιοχής, γεγονός που την καθιστά ιδανική «γέφυρα» με τη ΝΑ Ευρώπη, λειτουργώντας, παράλληλα, ως αντίβαρο στο συνεχώς ενισχυόμενο ρόλο της Άγκυρας
Επιτρέψτε μου να σας πω ότι η Ελλάδα έπαιξε και συνεχίζει να παίζει σημαντικό και ίσως καθοριστικό ρόλο. Εργαζόμαστε σε ένα πλαίσιο συνεργατικό και όχι ανταγωνιστικό: ωφελούνται δηλαδή όλα τα κράτη που συμμετέχουν.
Άρτια προετοιμασμένη με δικές της προτάσεις και ιδέες: η χώρα μας εξασφάλισε τη συμμετοχή των χωρών της Αδριατικής στην Ένωση για τη Μεσόγειο που δεν είχε αρχικά προβλεφθεί – απαίτησε ισορροπία στην υλοποίηση προγραμμάτων μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Μεσογείου – εισήγαγε την αρχή της συμπληρωματικότητας (παραδείγματος χάριν όλα τα δημόσια έργα που πραγματοποιούνται στην βόρεια ακτή της Μεσογείου να μπορούν να διασυνδεθούν με έργα που πραγματοποιούνται στην απέναντι ακτή της Μεσογείου).
Είχε επίσης θεσμικές επιτυχίες: εξασφάλισε μια από τις πέντε θέσεις Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα στη Γραμματεία της Ένωσης για τη Μεσόγειο, κατέθεσε πρόγραμμα θαλάσσιων μεταφορών και πέτυχε να οριστεί διοργανώτρια χώρα της Υπουργικής Συνόδου Μεταφορών.
Επίσης πραγματοποιήσαμε το πρώτο μετά τη Γαλλία επιχειρηματικό forumστην Αθήνα. Μεταφέραμε την τεχνογνωσία μας στην Κύπρο παρουσιάζοντας τον δημόσιο διάλογο που ανεβάσαμε στο Portal του Υπουργείου για διευκόλυνση των επιχειρηματιών.
Τέλος, υποστηρίξαμε τον ΣΕΒ σε μια πολύ επιτυχημένη επιχειρηματική συνάντηση που έλαβε χώρα στις 10 Ιουλίου στο Καβούρι, κατά την οποία πραγματοποιήθηκαν πάνω από 250 διμερείς συναντήσεις μεταξύ ευρωπαίων (ιδίως Ελλήνων) και αράβων επιχειρηματιών.
Μιλώντας για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ποια θα είναι στο εξής η στάση της ελληνικής κυβέρνησης σε ότι αφορά στην ευρωπαϊκή πορεία της Άγκυρας; Δεδομένου ότι χώρες όπως η Γαλλία έχουν εκφράσει ανοικτά τον σκεπτικισμό τους στην προοπτική πλήρους ένταξης;
Η Τουρκία είναι υποψήφια για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση βάσει ομόφωνων αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Αυτή είναι η βάση πάνω στην οποία συζητάμε. Αυτό είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο οι «27» διαπραγματευόμαστε μαζί της. Η Τουρκία πρέπει να ξεκαθαρίσει εάν η ίδια όντως επιθυμεί να γίνει μέλος της Ένωσης. Και πρέπει να το κάνει με πράξεις και πρώτα από όλα στο εσωτερικό της, υιοθετώντας και εφαρμόζοντας τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Η ένταξή της προϋποθέτει συμμόρφωση με το κοινοτικό κεκτημένο, εκπλήρωση των προϋποθέσεων που θέτει η ΕΕ και σεβασμό των ευρωπαϊκών αρχών και αξιών. Η Ελλάδα υποστηρίζει την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Αλλά μιλάμε για μια πορεία που θα οδηγήσει σε πλήρη ένταξη, εφόσον υπάρξει πλήρης συμμόρφωση. Χρειάζονται καθαρές κουβέντες. Ευρώπη a la carte δεν υπάρχει.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να επιστρέψω στις ελληνογαλλικές σχέσεις. Είναι γεγονός ότι το κλίμα μεταξύ των δύο χωρών είναι ιδιαίτερα καλό. Θα λέγατε ότι κυρίαρχο συστατικό του αποτελεί η οικονομική, ή η διπλωματική και πολιτιστική συνεργασία; Εν κατακλείδι ποιος είναι ο δυνατότερος κρίκος αυτής της αλυσίδας;
Θεωρώ ότι μια πραγματικά γερή αλυσίδα έχει όλους τους κρίκους της εξίσου δυνατούς. Και αν παρομοιάζετε τις ελληνογαλλικές σχέσεις με μια αλυσίδα τότε αυτό ακριβώς συμβαίνει. Γνωρίζετε καλά ότι με τη Γαλλία μας συνδέουν στενοί ιστορικοί δεσμοί και 176 χρόνια άριστων διπλωματικών σχέσεων. Η συνεργασία μας τόσο σε πολιτικό, όσο και σε οικονομικό και πολιτιστικό επίπεδο είναι εξαιρετική. Την Ελλάδα και τη Γαλλία συνδέουν παραδοσιακά πολύ καλές φιλικές σχέσεις των λαών και των ηγετών τους. Επιπλέον, τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο, στο πλαίσιο της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, εντατικοποιούμε τις προσπάθειες μας ώστε να κάνουμε το κοινό μας όραμα για την Ευρώπη πραγματικότητα. Με μια σειρά πρωτοποριακών προτάσεων για το μέλλον, όπως της Μεσογειακής Συνεργασίας αλλά και του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για το Άσυλο και τη Μετανάστευση, προσπαθούμε να βρούμε τις καλύτερες θεσμικές λύσεις για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων. Παράλληλα, στην Ελλάδα εκτιμούμε ιδιαίτερα τη σταθερή και συνεπή στάση της Γαλλίας όσον αφορά μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων ελληνικού ενδιαφέροντος, όπως τα ελληνοτουρκικά, το κυπριακό ζήτημα, αλλά και το εκκρεμές ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ.