Συνέντευξη της Ντόρας Μπακογιάννη στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ και την δημοσιογράφο Πένυ Αβραμίδη
Κυρία Μπακογιάννη, μία εβδομάδα πριν τις ευρωεκλογές ποια θα ορίζατε ως τη διακύβευση της κάλπης της επόμενης Κυριακής; Πως θα επηρεαζόταν η πολιτική σταθερότητα στην περίπτωση ποσοστού μικρότερου του πήχη που έχει τεθεί;
Οι ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου είναι πολύ κρίσιμες για το μέλλον της Ευρώπης και της Ελλάδας μέσα σε αυτή. Το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο θα έχει να αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις και πρωτόγνωρες απειλές. Τα αμυντικά θέματα της Ευρώπης είναι πλέον πάνω στο τραπέζι. Δεν μπορεί πια η Ευρώπη να συνεχίσει να ακολουθεί την πολιτική που ακολουθούσε επί χρόνια, βασίζοντας την ενεργειακή της ασφάλεια στους Ρώσους και την Άμυνα της, στους Αμερικανούς. Είμαστε πλέον σε μια τελείως διαφορετική φάση. Άρα θα χρειαστεί να αναζητηθούν μεγάλες συμφωνίες κορυφής για να μπορέσει η Ευρώπη να διατηρήσει την αυτονομία της αλλά και την ασφάλεια της. Όσο περισσότεροι Έλληνες συμμετέχουν στο ΕΛΚ, που αυτή τη στιγμή δίνει τον τόνο στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, τόσο μεγαλύτερη επιρροή θα έχουμε στις αποφάσεις. Στις αποφάσεις για τους Έλληνες αγρότες και την ΚΑΠ, για την ασφάλεια μας και την πρόταση του πρωθυπουργού για κοινή ευρωπαϊκή αμυντική ασπίδα, για την οικονομία και την κλιματική αλλαγή. Άρα είναι πολύ σημαντικό για το αύριο της χώρας μας το να ενισχύσουμε τη ΝΔ στέλνοντας περισσότερους βουλευτές στην ευρωβουλή, και έτσι να ενδυναμώσουμε τη φωνή του Κυριάκου Μητσοτάκη. Όμως ας μην γελιόμαστε, αν οι πολίτες επιλέξουν την διαμαρτυρία αυτό θα αποπροσανατολίσει την πολιτική συζήτηση από τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας και την επίλυσή τους.
Η υποψηφιότητα Μπελέρη και μία ενδεχόμενη εκλογή του, πώς μπορεί να επηρεάσει τις ελληνοαλβανικές σχέσεις και την ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας; Σας ανησυχούν οι εθνικιστικού τύπου εξάρσεις του Ράμα;
Με ανησυχούν οι εθνικιστικού τύπου εξάρσεις συνολικά στα Βαλκάνια. Η αναζωπύρωση του εθνικισμού και του λαϊκισμού σε μια τόσο ευαίσθητη περιοχή, είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα, το οποίο θα αντιμετωπίσουμε τα επόμενα χρόνια. Οφείλω να αναγνωρίσω ότι μερικώς ευθύνεται και η Ευρωπαϊκή Ένωση γιατί την τελευταία πενταετία μεταξύ κορονοϊού και Ουκρανίας, τα Βαλκάνια βρέθηκαν πολύ χαμηλά στην ατζέντα. Έχουμε τεράστια ευθύνη και δεν πρέπει να επιτρέψουμε να διολισθήσει η κατάσταση σε ακόμα μεγαλύτερη ένταση από αυτή που έχουμε σήμερα. Η εκλογή Μπελέρη θα αναδείξει τα δικαιώματα της εθνικής μας μειονότητας τα οποία σήμερα καταπατώνται από την Αλβανία. Από εκεί και πέρα η ενταξιακή πορεία της Αλβανίας στην Ευρώπη περνάει μέσα από τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ύπαρξη κράτους δικαίου στην Αλβανία. Δεν υπάρχει Ευρώπη αλά καρτ για καμία χώρα που επιθυμεί να μπει στην ΕΕ.
Η Ν.Δ. καταψήφισε τη Συμφωνία των Πρεσπών και βλέπουμε πως η ενίσχυση του VMRO δημιούργησε προβλήματα. Ποια θα είναι η επόμενη ημέρα για τη Β. Μακεδονία αν συνεχίσει η νέα ηγεσία να αρνείται την εφαρμογή της Συμφωνίας και να μην προωθεί τη συνταγματική αναθεώρηση που έχει δεσμευτεί στη Βουλγαρία;
Αυτό που σας είπα για την Αλβανία ισχύει και για την Βόρεια Μακεδονία. Η λογική του είπα ξείπα στην εξωτερική πολιτική και στις διεθνείς συμφωνίες δεν μπορεί να υπάρξει και δεν γίνεται ανεκτή. Εκ των πραγμάτων η Βόρεια Μακεδονία, θα υποχρεωθεί να ξεχάσει τις κορώνες, να ξεχάσει τους λαϊκισμούς και τους εθνικισμούς και να δει το πραγματικό συμφέρον των πολιτών της το οποίο είναι να σεβαστεί την συνθήκη των Πρεσπών και να την εφαρμόσει πλήρως. Αυτό άλλωστε κάνουμε και εμείς που έχουμε σημαντικές διαφωνίες με τη συνθήκη των Πρεσπών, όμως σεβόμαστε ότι είναι μια συμφωνία που υπέγραψε η χώρα μας.
Ποιες επιλογές έχει η ελληνική πλευρά και ποια στάση εκτιμάτε ότι θα πρέπει να κρατήσει απέναντι στα Σκόπια;
Την ίδια που θα κρατήσει ολόκληρη Ευρώπη. Ολόκληρη Ευρώπη δεν θα δεχθεί να υπάρξει αμφισβήτηση της συνθήκης των Πρεσπών. Άρα δεν θα χρειαστεί κάποια ειδική πολιτική συνεννόηση όπως υποχρεωθήκαμε να κάνουμε εμείς στο Βουκουρέστι το 2008. Εκείνη την εποχή η Ελλάδα ήταν μόνη και ξεκίνησε ένα αγώνα να βρει συμμάχους για να μην επιτραπεί η είσοδος των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ. Και τους βρήκε. Σήμερα η Ελλάδα είναι μαζί με όλα τα υπόλοιπα κράτη της Ευρώπης. Άρα, το μήνυμα θα είναι ευρωπαϊκό, δεν θα είναι ελληνικό και μόνο. Αν η Βόρεια Μακεδονία δεν τηρήσει την συμφωνία μόνο να χάσει έχει, τόσο σε σχέση με την ΕΕ όσο και σε σχέση με την Ελλάδα.
Η επιλογή σας να υποστηριχθεί η ένταξη του Κοσσυφοπεδίου στο Συμβούλιο της Ευρώπης σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως στο εσωτερικό και προκάλεσε τη δυσαρέσκεια της Σερβίας. Τι οδήγησε στην αλλαγή της στάσης της Ελλάδας στο θέμα;
Καταρχάς δεν οδήγησε σε αλλαγή στάσης της Ελλάδος. Η ελληνική κυβέρνηση διατηρεί στάση αποχής ως προς τα ενταξιακά αιτήματα του Κοσσυφοπεδίου σε διεθνείς οργανισμούς. Από εμένα η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης ζήτησε να αξιολογήσω το πλαίσιο δημοκρατίας, κράτους δικαίου κι ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μετά από μεγάλη πίεση, καταφέραμε να αποκαταστήσουμε την περιουσία του σημαντικότερου Ορθόδοξου Σερβικού μοναστηριού, της Μονής Βισόκι Ντέτσανι, αναγκάζοντας την κυβέρνηση στην Πρίστνα να επιστρέψει 240 στρέμματα γης. Καταφέραμε επίσης να δεσμεύσουμε τις Αρχές του Κοσόβου σε μια μακροσκελή λίστα από υποχρεώσεις που αποσκοπούν πρωτίστως στην εγγύηση των δικαιωμάτων και των περιουσιών της Σερβικής μειονότητας. Μετά την επιτυχή έκβαση για τον σερβικό πληθυσμό, αυτών των διεκδικήσεων, έκανα μία θετική εισήγηση. Αντιλαμβάνομαι πόσο δύσκολο είναι το θέμα και πόσο περίπλοκο για να το κατανοήσει η κοινή γνώμη αλλά για μένα δεν υπάρχει το άλλοθι της άγνοιας. Και πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το Κοσσυφοπέδιο δεν μπορεί να μείνει μαύρη τρύπα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρα τα Βαλκάνια. Οι μαύρες τρύπες έχουν το κακό να εκδικούνται.