Δηλώσεις

Δήλωση της Ντόρας Μπακογιάννη μετά τη συνάντησή της με τον Sir Nicholas Stern με την ευκαιρία της έκδοσης στα ελληνικά της σύνοψης της Έκθεσης Στερν

Πέμπτη, 27 Νοέ 2008

Είναι ιδιαίτερη χαρά και τιμή να υποδεχόμαστε, σήμερα, τον Sir Nicholas Stern στο Υπουργείο Εξωτερικών, με αφορμή την παρουσίαση της έκδοσης στα ελληνικά της σύνοψης της έκθεσης Stern.

Η Έκθεση Stern αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κείμενα που έχουν δημοσιευτεί τα τελευταία χρόνια για την αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική, διεθνώς, συνεισφορά της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου, που ανέλαβε την σχετική πρωτοβουλία.

Στην Έκθεση αναλύεται το σύνολο του φαινομένου και αναδεικνύεται μια καίρια πτυχή του, η οικονομική, χωρίς την οποία είναι αδύνατη η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Το βασικό συμπέρασμα της Έκθεσης είναι ότι με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία και την – σε εξαιρετικό βάθος, ποιότητα και πρωτοτυπία – οικονομική τους ανάλυση, η ανάληψη άμεσης δράσης, σε παγκόσμιο επίπεδο, για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αποτελεί όχι μόνο περιβαλλοντικά ή κοινωνικά αναγκαία επιλογή, αλλά και οικονομικά ορθολογική απόφαση.

Με βάση την Έκθεση η μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ, η οποία πιθανολογείται ότι θα επέλθει σε περίπτωση που δεν αναληφθεί δράση, είναι πολλαπλάσια του κόστους που συνεπάγεται η ανάληψη δράσης.

Διαπίστωση που έχει επιβεβαιωθεί και από τα νέα στοιχεία και αναλύσεις που ακολούθησαν τη δημοσίευσή της, το βασικό συμπέρασμα των οποίων είναι ότι η πραγματικότητα – αν δεν αναλάβουμε δράση – μπορεί να αποδειχθεί και σε οικονομικό επίπεδο, πολύ χειρότερη απ’ ό,τι και η ίδια η έκθεση προβλέπει.

Από την φύση του, το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής είναι πολύπλοκο και ιδιαίτερα μακροχρόνιο. Η οικονομική του ανάλυση εμπεριέχει, λοιπόν, κατ’ ανάγκη, σημαντικές αβεβαιότητες και πολλαπλές υποθέσεις. Η εγγενής αβεβαιότητα και η διατύπωση υποθέσεων δεν μπορούν εντούτοις να οδηγούν στην αδράνεια και την αναποφασιστικότητα. Το μέγεθος της πρόκλησης είναι, άλλωστε, τόσο μεγάλο (και από πλευράς οικονομικής), που μια τέτοια στάση θα υποδείκνυε ασυγχώρητη έλλειψη υπευθυνότητας από την πολιτική ηγεσία σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η πρωτοφανής παγκόσμια οικονομική κρίση, που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη δημιουργεί ασφαλώς ένα νέο οικονομικό τοπίο το οποίο θα πρέπει να συνυπολογιστεί στις αποφάσεις τις οποίες θα κληθούμε να λάβουμε.

Η απάντηση όμως – σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις της κρίσης – είναι κάθε άλλο παρά αυτονόητη. Η κρίση συνεπάγεται χαμηλότερη ανάπτυξη και προφανώς – βραχυχρονίως – μείωση των εκπομπών αεριών του θερμοκηπίου.

Ωστόσο, μια μακροπρόθεσμη μείωση της διαθεσιμότητας κεφαλαίων, που είναι η άλλη παρενέργεια της κρίσης, μπορεί να ενθαρρύνει την υιοθέτηση μη καθαρών οικονομικών πρακτικών και να καθυστερήσει την έρευνα και τις επενδύσεις σε νέες, πράσινες, τεχνολογίες.

Την ίδια στιγμή, τα άμεσα οικονομικά προβλήματα μπορεί να ωθήσουν κάποιες κυβερνήσεις να δώσουν λιγότερη έμφαση στα μακροπρόθεσμα ζητήματα, όπως η κλιματική αλλαγή και να αφήσουν πολύτιμο χρόνο να παρέλθει.

Αυτό θα μπορούσε να έχει καταστροφικά αποτελέσματα, δεδομένου ότι το φαινόμενο του θερμοκηπίου έχει σωρευτικό χαρακτήρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχουμε ακόμα στην ατμόσφαιρα αέρια που εκλύθηκαν κατά τη διάρκεια της μεγάλης κρίσης του 1930.

Οι βραχυπρόθεσμες οικονομικές διακυμάνσεις δεν μπορούν ν’ αλλάξουν τις μακροπρόθεσμες τάσεις, αναφορικά με τις ανθρωπογενείς κλιματικές αλλαγές.

Και όταν θα έχουμε ξανά την πολιτική «πολυτέλεια» να στρέψουμε την προσοχή μας στην κλιματική αλλαγή, μπορεί να έχουμε περάσει το κρίσιμο σημείο (the tipping point), κάτι που αναμένεται να προκαλέσει τεράστιες περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις.

Υπάρχει ωστόσο και η πιο αισιόδοξη πτυχή.

Είναι πιθανό ότι το μάθημα που έλαβε ο κόσμος από τα μυωπικά λάθη, που οδήγησαν στην πρόσφατη κρίση, να γίνει κατανοητό και να ληφθεί υπ’ όψιν, προκειμένου να αποφευχθούν αντίστοιχα λάθη στο πεδίο της κλιματικής αλλαγής. Έτσι ώστε να ανταποκριθούμε εγκαίρως στις προκλήσεις και να φθάσουμε σε μία ικανοποιητική νέα παγκόσμια συμφωνία για την κλιματική αλλαγή το 2009 στην Κοπεγχάγη.

Σας ευχαριστώ.

Προηγούμενο άρθρο
Επόμενο άρθρο