«Δεν προστατέψαμε τις περιουσίες των πολιτών»
Συνέντευξη στη Χρύσα Ταβουλάρη
Κυρία Μπακογιάννη, η χώρα έζησε τρεις τουλάχιστον μέρες μέσα στο χάος.
Είναι πολλοί οι παράγοντες και χρειάζεται μια σύνθετη ανάλυση για να εξηγηθούν τα βαθύτερα αίτια των γεγονότων αυτών. Κυρίως, όμως, απαιτείται νηφαλιότητα. Μπορούμε πάντως όλοι να συμφωνήσουμε σε κάτι: Η πατρίδα μας δεν είναι για κάψιμο.
Σε αυτό συμφωνούμε όλοι…
Αφού υπάρχει αυτή η συμφωνία, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα. Ναι, υπάρχει θυμός, θλίψη και οργή για ένα γεγονός το οποίο ήταν εγκληματικό και ένα παιδί πέθανε. Το μεγάλο ερώτημα είναι: μπορεί αυτό το γεγονός να αποτελεί το άλλοθι για να συμβούν πράξεις οι οποίες βλάπτουν ευρύτερα το κοινωνικό σύνολο; Πράξεις οι οποίες υπονομεύουν την οικονομική ζωή, καταστρέφουν τον κοινωνικό ιστό, διαλύουν τη ζωή των μεγάλων πόλεων και ταυτόχρονα πλήττουν διεθνώς την εικόνα της Ελλάδας, δίνοντας την εικόνα μιας χώρας η οποία σπαράσσεται. Γιατί σε τελική ανάλυση ποιος είναι αυτός ο οποίος δίνει το δικαίωμα στον οποιοδήποτε να ισχυρίζεται κακεντρεχώς για την Ελλάδα ότι ζούμε ένα δεύτερο εμφύλιο;
Δόθηκε όμως και την εντύπωση ότι δεν υπάρχει κράτος, δεν υπάρχει μια αστυνομία να προστατεύσει και δεν υπάρχει καικυβέρνηση να παρέμβει.
Δεν είναι έτσι και ας μην ταυτίζουμε την ύπαρξη του κράτους με την αστυνομία. Καμία κυβέρνηση δεν δίνει εντολές για επιχειρησιακούς χειρισμούς στην οποιαδήποτε οργανωμένη αστυνομία. Δεν υποβαθμίζω ότι μπορεί η Αστυνομία να έχει αδυναμίες και σίγουρα μπορεί κανείς να καταγράψει αστοχίες σε χειρισμούς. Δεν πρέπει όμως να αγνοούμε ότι αυτή η Αστυνομία έχει καταγράψει σημαντικές επιτυχίες. Πρέπει ως κοινωνία να αποφασίσουμε τι ακριβώς θέλουμε. Θέλουμε μια αστυνομία η οποία θα μπορεί να επιβάλλει την τάξη; Ή πιστεύουμε ότι μπορεί να υπάρχει τάξη και ασφάλεια χωρίς τη δράση της αστυνομίας; Είναι αυτό εφικτό;
Πέρα από το αυτό δεν υπάρχει ολιγωρία της κυβέρνησης;
Όχι, αυτό το οποίο καταγράφηκε είναι ότι δεν κατέστη δυνατόν στο βαθμό που θα έπρεπε να προστατευθούν περιουσίες των πολιτών τη συγκεκριμένη νύχτα στην Αθήνα.
Γιατί δεν προστατεύτηκαν;
Υπάρχουν λόγοι για τους οποίους οδηγηθήκαμε εκεί. Κάποιες στιγμές αναγκάζεσαι να κινηθείς μεταξύ δυσχερειών και δύσκολων αποφάσεων. Η κριτική εκ των υστέρων είναι εύκολη, αλλά, όταν αντιμετωπίζεις τέτοιες δύσκολες συνθήκες πρέπει να βρεις μια ισορροπία. Από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση – και εγώ ως μέλος της – ανέλαβε την ευθύνη που της αναλογεί.
Ποια είναι αυτή η ευθύνη κυρία Μπακογιάννη;
Η ευθύνη που έχει κάθε εκλεγμένη κυβέρνηση στον τόπο, όταν συμβαίνουν γεγονότα τα οποία είναι εις βάρος των πολιτών. Ταυτόχρονα όμως λέω ότι και οι άλλοι παράγοντες, οι πολιτικές δυνάμεις, τα μέσα ενημέρωσης δεν είναι αμέτοχοι της ευθύνης αυτής. Παρακολουθώ τις τελευταίες μέρες γύρω από τα γεγονότα αυτά να βασιλεύει ένας εκβιαστικός λαϊκισμός, μια δημαγωγική σπέκουλα, ένας βολικός κυνισμός που θέλει να πολιτικοποιήσει συμπεριφορές, όπως το «πετροβόλημα» των αστυνομικών, το κάψιμο των τραπεζών, το «ξεφώνημα» όσων εκφράζουνδιαφορετική άποψη για τα γεγονότα. Για όλα αυτά ούτε τα κόμματα ούτε οι κοινωνικοί φορείς είναι αμέτοχοι. Η ιστορία ότι μπορεί κάποιος εμμέσως ή αμέσως να δικαιολογεί πράξεις βίας δεν μπορεί να υπάρχει σε μια σύγχρονη δημοκρατία.
Υπονοείτε κι εσείς τον Συνασπισμό;
Δεν υπονοώ κανέναν. Μιλάω καθαρά και αναφέρομαι σ΄ όλους αυτούς οι οποίοι αβασάνιστα, βγαίνουν και θέλουν να υπάρξει ένας κόσμος στον οποίο δια μαγείας να μη συμβαίνουν γεγονότα ή δια μαγείας να αντιμετωπίζονται γεγονότα χωρίς να υπάρχει κανένας υπεύθυνος.
Είχαμε όμως μια μαζική κάθοδο φοιτητών, εργαζομένων. Είναι συσσωρευμένη οργή; Είναι μια κοινωνία που μεταλλάσσεται;
Επειδή τα χρόνια της εφηβείας μου στη Γαλλία του ΄70 βρέθηκα σε πολλές διαδηλώσεις αντιλαμβάνομαι τη ψυχολογία που δημιουργείται σε έναν νέο άνθρωπο και θέλει να εκφραστεί, να αντιδράσει, να αντισταθεί. H νεολαία την ώρα που βλέπει ένα παιδί 15 χρονών να δολοφονείται νιώθει οργή, πόνο, θλίψη, έκρηξη και ανάγκη εκτόνωσης. Θέλεις να εκτονωθείς και να βγεις και να φωνάξεις και να το καταδικάσεις και ακόμα και να βρίσεις ή και να κάνεις την εντονότερη κριτική.
Αυτούς τους οποίους ψέγω είναι εκείνοι που τη γνήσια, την άδολη οργή κάποιων παιδιών θέλουν να τη χρησιμοποιήσουν για κομματικούς και μικροπολιτικούς λόγους. Ναι, είμαστε σε μια περίοδο δύσκολη, κατά την οποία ζούμε μεγάλες ανατροπές που δημιουργούν αστάθεια. Ναι, υπάρχει μια οικονομική δυσπραγία που ακυρώνει δεδομένα και προγραμματισμούς. Όλα αυτά προκαλούν στην νεολαία ανασφάλεια και αβεβαιότητα για το μέλλον, όπως συμβαίνει και με τηννεολαία σε όλο τον κόσμο. Ναι, χρειάζονται απαντήσεις για ένα καλύτερο αύριο και ποιος θα το διασφαλίσει και αν μπορεί να το διασφαλίσει μέσα σε ένα πολύ δύσκολο περιβάλλον. Όχι όμως στην εκμετάλλευση. Όχι στη χρησιμοποίηση αυτής της γνήσιας εκδήλωσης αισθημάτων για ιδιοτελείς λόγους. Η νέα γενιά δεν χρειάζεται να της χαϊδεύουν τα αυτιά.
Υπάρχει στόχος, υπάρχει όραμα από την Κυβέρνηση Καραμανλή;
Η δική μου απάντηση είναι ότι ναι. Παρά τα όποια προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε σ΄ αυτή τη συγκυρία, η κυβέρνηση έχει σαφείς στόχους και συγκεκριμένο όραμα για το που θέλουμε να πάει η Ελλάδα. Μπορεί να έχουμε προβλήματα, να κάναμε και λάθη, μπορεί να υπάρχει πρόσκαιρο πολιτικό κόστος, αλλά πρέπει να δούμε ψηλά. Και πρέπει να στοχεύσουμε ψηλά.
Πώς; Με μια πολιτική η οποία περιστρέφεται μήνες τώρα γύρω από σκάνδαλα;
Είναι και αυτό μια στρέβλωση. Δεν υπάρχει άλλη χώρα στον κόσμο στην οποία να υπάρχει ένα μόνο θέμα που να απασχολεί τα μέσα μαζικής ενημέρωσης για 3 – 4 μήνες.
Για μας μιλάμε.
Το Βατοπαίδι είναι σκάνδαλο. Είναι θέμα, απασχολεί και υπάρχει απόφαση του συνόλου του πολιτικού κόσμου της χώρας να το ψάξει σε βάθος. Έτσι θα κλείσει η πληγή και το πρόβλημα πουυπάρχει και έτσι θα αποδοθούν οι ευθύνες εκεί που υπάρχουν. Λειτουργεί η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής που κάνει τη δουλειά της σε βάθος, η οποία έχει βγάλει στην επιφάνεια στοιχεία, και η οποία θα βγάλει ό,τι υπάρχει. Δεν λειτούργησε ως μηχανισμός συγκάλυψης, όπως πολλοί προέβλεπαν. Δεν ξέρω τι υπάρχει, αλλά ό,τι υπάρχει θα το βγάλει.
Υπάρχει όμως μια μονοθεματική λογική, η οποία υποβαθμίζει μεγάλα και ουσιαστικά θέματα για τα οποία δεν γίνεται ουσιαστική δημόσια συζήτηση.
Η διαφορά ΝΔ–ΠΑΣΟΚ μέρα με τη μέρα διευρύνεται… Ακόμα περισσότερο, ίσως, με τα τελευταία γεγονότα.
Έχουμε δει πάρα πολλές φορές μεγάλες αλλαγές στις δημοσκοπήσεις. Έχουμε δει αλλαγές στις δημοσκοπήσεις σε εβδομαδιαία βάση. Έχουμε δει κυβερνήσεις να κερδίζουν τις εκλογές έστω και αν υπολείπονταν στις δημοσκοπήσεις για πολλά χρόνια
Το θεωρείτε αναστρέψιμο δηλαδή.
Φυσικά, αλλά δεν είναι αυτό το άγχος μου. Σας το λέω τελείως συγκεκριμένα. Αυτή τη στιγμή το στοίχημα μας δεν είναι οι δημοσκοπήσεις. Το πρώτο μας μέλημα είναι η πατρίδα, είναι ο τόπος μας. Είναι μια Ελλάδα, η οποία πρέπει να βγει με το λιγότερο δυνατό κόστος από αυτή την ιστορία. Και εδώ θεωρώ και θέλω να το επαναλάβω ότι υπάρχουν και ατομικές ευθύνες. Ο καθένας από εμάς κρίνεται και από την ατομική πολιτική του συμπεριφορά. Όπως κρίνεται η ατομική ευθύνη για τα τυχόν σκάνδαλα,έτσι κρίνεται και από την ατομική πολιτική του συμπεριφορά.
Θα λέγατε ότι ένας ανασχηματισμός σε μια φάση τώρα μέσα στο Δεκέμβριο ή στις αρχές Ιανουαρίου θα ήταν μια βεβιασμένη κίνηση;
Όχι, καθόλου δε θα έλεγα αυτό. Θεωρώ ότι αν ο Πρωθυπουργός, ο οποίος έχει τη συνολική εικόνα, κρίνει ότι χρειάζεται ένας ανασχηματισμός ως μία νέα αρχή με την έννοια του νέου αίματος, της νέας δυναμικής μέσα σε μια κυβέρνηση, είναι δική του απόφαση και υπάρχουν πάρα πολλά επιχειρήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
Από εκεί και πέρα όμως ουδέποτε έχω υποστηρίξει ότι χρειάζονται ανασχηματισμοί για λόγους επικοινωνιακούς. Οι ανασχηματισμοί γίνονται για ουσιαστικούς λόγους απόδοσης και μόνο.