Κυρίες και κύριοι,

Τα τελευταία χρόνια θέσαμε ως στόχο να διευρύνουμε τον ρόλο του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, ώστε αυτό να λειτουργεί και ως ένα παραγωγικό υπουργείο. Η προσπάθειά μας έχει αποτέλεσμα. Στον κόσμο της αγοράς είναι πλέον γνωστό ότι η προώθηση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας αποτελεί πια κύριο τμήμα της αποστολής του Υπουργείου. Η παρουσία όλων μας σήμερα εδώ το επιβεβαιώνει. Στο πλαίσιο του ρόλου αυτού, αποφασίσαμε με χαρά να συνδράμουμε στη διοργάνωση αυτού του τριημέρου για τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα, αμέσως μόλις η σχετική ιδέα τέθηκε επί τάπητος, από τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος και τη Νομαρχία Ημαθίας.

Οι διοργανωτές της τριήμερης συνάντησης ένωσαν δυνάμεις με το Γραφείο Εμπορικών και Οικονομικών Υποθέσεων Βορείου Ελλάδος, καθώς και με τις διπλωματικές μας αρχές σε πέντε μεγάλες χώρες, σε τρεις διαφορετικές ηπείρους. Σε αυτούς που είχαν την αρχική πρωτοβουλία ήλθαν πολύ σύντομα να προστεθούν και άλλοι δημόσιοι φορείς, ώστε όλοι μαζί να συνδράμουμε τον κοινό σκοπό: Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης, η Νομαρχία Θεσσαλονίκης, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, το Επιμελητήριο Ημαθίας, ο ΕΛΟΓΑΚ και η AGROCERT συνεργάστηκαν μαζί μας για μία επιτυχή διοργάνωση. Τους ευχαριστώ όλους θερμά.

Ως αποτέλεσμα της συνεργασίας αυτής, με ιδιαίτερη χαρά σήμερα καλωσορίζουμε τους σαράντα -περίπου- διακεκριμένους ξένους επισκέπτες μας από τη Νέα Υόρκη, τη Μόσχα, το Πεκίνο και τη Σαγκάη, το Νέο Δελχί, το Κίεβο και την Οδησσό. Όλοι εσείς, τις επόμενες δύο ημέρες θα πραγματοποιήσετε περισσότερες από χίλιες συναντήσεις με εκατό περίπου ελληνικές επιχειρήσεις, προκειμένου να διερευνήσετε προοπτικές συνεργασίας.

Κυρίες και κύριοι,

Η δραστήρια οικονομική διπλωματία που ασκούμε αξιοποιεί το εκτεταμένο δίκτυο των διπλωματικών αρχών μας στο εξωτερικό, αλλά και ένα συγκροτημένο σχέδιο ενίσχυσης της εξωστρέφειας, προκειμένου να ανοίγει νέους δρόμους για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Πρόκειται για μία βαθειά αλλαγή, για την πραγματοποίηση της οποίας έχουμε στο πλευρό μας τους Έλληνες επιχειρηματίες.

Θέλω να σας διαβεβαιώσω όλους: Για μένα και τους συνεργάτες μου, η επιχειρησιακή διαθεσιμότητα και επάρκεια του Υπουργείου Εξωτερικών ώστε να καταστεί ικανό να υπηρετεί την ελληνική επιχειρηματικότητα αποτελούν προσωπικό στοίχημα, απόλυτα συνυφασμένο με την πολιτική επιδίωξη μίας εξωστρεφούς Ελλάδος.

Η οικονομική μας διπλωματία συμβάλλει στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων, στην προώθηση των εξαγωγών και στη διεθνοποίηση των ελληνικών επιχειρήσεων με πολλούς τρόπους:

1ον. Δημιουργώντας κατάλληλου πολιτικού κλίματος και προωθώντας το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο, που διευκολύνει τις οικονομικές συναλλαγές.

2ον. Παρέχοντας αξιόπιστη, εξειδικευμένη και αντικειμενική πληροφόρηση για συγκεκριμένες επιχειρήσεις και αγορές. Η πύλη agora παρέχει στους Έλληνες επιχειρηματίες γενικές και προσωποποιημένες πληροφορίες για την αγορά και τις ευκαιρίες στις χώρες, όπου διαθέτουμε Γραφεία Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, ενώ η πύλη aid funding αποτελεί μία πρότυπη μηχανή αναζήτησης ευκαιριών στον τομέα των αναπτυξιακών χρηματοδοτήσεων.

3ον. Διευκολύνοντας τη δικτύωσης των επιχειρήσεών μας, με διοργανώσεις όπως η σημερινή.

4ον. Προβάλλοντας τα πλεονεκτήματα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού.

5ον. Στηρίζοντας έμπρακτα τις επιχειρήσεις μας στο εξωτερικό όταν αυτές αντιμετωπίζουν γραφειοκρατικά προβλήματα, αθέμιτο ανταγωνισμό ή κακή μεταχείριση από τις τοπικές αρχές

Κυρίες και κύριοι,

Η σύνθεση των αγορών-στόχων που επέλεξαν οι διοργανωτές του τριημέρου είναι χαρακτηριστική του κόσμου στον οποίο ζούμε. Αγορές πολύ διαφορετικές μεταξύ τους, αλλά αγορές δυναμικές. Που έχουν ενσωματώσει στη φιλοσοφία τους την έννοια της μεταρρύθμισης και ως καθημερινή πρακτική και ως διαρκή ανάγκη. Και φυσικά αγορές που διαμορφώνουν και επηρεάζουν θεσμικά το παγκόσμιο εμπόριο. Τα μηνύματα της εποχής είναι ξεκάθαρα για όλους μας. Οικονομίες, όπως η ελληνική δεν μπορούν να παριστάνουν πως δεν τα ακούν. Η εποχή που νομίζαμε ότι μπορούμε να προδιαγράψουμε το μέλλον έχει παρέλθει.

Ας δούμε, για παράδειγμα, τι συμβαίνει στο ευρωπαϊκό σπίτι μας. Ας αναλογιστούμε το θέμα της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, που συνδέεται με τη θεματική αυτής της ημερίδας, αλλά και με τον τόπο που τη φιλοξενεί, μία περιοχή καθαρά αγροτική: Το μόνο βέβαιο είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει τι θα γίνει μετά το 2013, χρονιά που λήγει η νέα ΚΑΠ. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, συνεχίζεται μία μακρά συζήτηση για το δημοσιονομικό κόστος της κοινής πολιτικής, για τα αναδιανεμητικά της αποτελέσματα και για την επιβάρυνση που αυτή συνεπάγεται στον καταναλωτή και φορολογούμενο. Έτσι, τίποτε δεν έχει ξεκαθαρίσει για τη μορφή που αυτή θα λάβει στο μέλλον.

Εκτός από τον ενδο-ευρωπαϊκό διάλογο, υπάρχει και η εξωτερική πίεση που είναι εξαιρετικά ισχυρή και αμφισβητεί τις βασικές παραδοχές, στις οποίες στηρίζεται η Κ.Α.Π. Το θέμα εξετάζεται και στο πλαίσιο των πολυμερών σχέσεων εμπορίου και ανταγωνισμού της Ε.Ε., στο πλαίσιο του γύρου διαπραγματεύσεων της Doha του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Αυτό σημαίνει ότι οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι για τις αλλαγές που θα έρθουν. Χρειάζεται ο έλληνας αγρότης να εξοικειωθεί με έννοιες και πρακτικές που δεν είχε ανάγκη να γνωρίσει, όσο είχε τη βεβαιότητα του παλαιού καθεστώτος των επιδοτήσεων, όπως αυτό ίσχυε μέχρι χθες.

Γι’ αυτό και εκδηλώσεις, όπως η σημερινή έχουν μεγάλη αξία. Η επίσκεψη των ξένων δυνητικών πελατών των ελληνικών αγροτικών προϊόντων, νωπών και μεταποιημένων, σε μία περιοχή, με τεράστια και υψηλής ποιότητας παραγωγή σηματοδοτεί για τους ντόπιους παραγωγούς τη σημασία που πρέπει να δώσουν στην ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους. Πρέπει να γίνει συνείδηση ότι πελάτης του Έλληνα παραγωγού δεν είναι ο Έλληνας εξαγωγέας, αλλά τα εκατομμύρια των καταναλωτών των παραδοσιακών αγορών μας, όπως και νέων αγορών. Των αγορών που προσπαθούμε να ανοίξουμε με δράσεις όπως το τριήμερο που εγκαινιάζουμε σήμερα και με κάθε άλλη πρωτοβουλία που αναπτύσσουμε. Δεν μπορεί να υπάρξει επιτυχές εμπόριο εάν δεν λάβουμε υπόψη μας τις δικές τους ιδιαίτερες απαιτήσεις.

Στο σημείο αυτό, θέλω να τονίσω ότι με ιδιαίτερη ικανοποίηση πληροφορήθηκα την επιτυχία της επίσκεψης των ρώσων επιθεωρητών στην Ημαθία και την Κεντρική Μακεδονία. Νομίζω ότι το κλειδί της επιτυχίας βρίσκεται ακριβώς στο γεγονός ότι όλοι οι φορείς του νομού, κύριε Νομάρχα, συνεργαστήκατε αποτελεσματικά για να δημιουργήσετε ένα σύστημα ελέγχου που ανταποκρίνεται στις επιθυμίες των πελατών σας. Το πλέον ουσιαστικό είναι ότι καταστήσατε σαφές προς τους παραγωγούς ότι οι εξαγωγές των προϊόντων σας και ειδικά των ροδακίνων και των νεκταρινιών εξαρτώνται από τον τρόπο με τον οποίο αυτοί θα διαχειριστούν το χωράφι τους και πως εσείς οι ίδιοι δημιουργήσατε έναν αξιόπιστο μηχανισμό δειγματοληψιών και ελέγχων, ειδικά για τις συγκεκριμένες εξαγωγές.

Η ελληνική πολιτεία έκανε τη δουλειά της. Από τη δική μας πλευρά, το Υπουργείο Εξωτερικών άσκησε διμερώς επιρροή σε όλα τα επίπεδα, ώστε να υπάρξει αποδοχή των έξι ιδιωτικών εργαστηρίων που πρότεινε προς πιστοποίηση το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων –κάτι που σας διαβεβαιώνω πως δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση. Επίσης, συνέβαλε στην πραγματοποίηση, την οργάνωση και την επιτυχία του ταξιδιού των επιθεωρητών.

Τώρα πλέον τα πράγματα είναι στα δικά σας χέρια. Η αξιοπιστία και η ποιότητα των προϊόντων σας κρίνονται πολύ πριν καν αρχίσει η συγκομιδή τους και αυτό δεν είναι υπόθεση του κράτους. Σίγουρα, χρειάζεται να μελετήσουμε το ενδεχόμενο και τη δυνατότητα υπογραφής ενός νέου κειμένου, ενός addendum που θα διευκρινίζει θέματα που αφορούν την εφαρμογή από την Ελλάδα του memorandum που έχει υπογραφεί μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για το σκοπό αυτόν θα εργαστούμε τόσο το Υπουργείο Εξωτερικών, όσο και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Επιμένω όμως ότι το κλειδί της επιτυχίας είναι αλλού, στον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή πρωτογενώς στον Έλληνα αγρότη και στη συνέχεια στις επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν τη συσκευασία, τη μεταποίηση, την τυποποίηση, το marketing, την πώληση, τη διανομή. Η εποχή της ψευδαίσθησης, στην οποία ο παραγωγός δούλευε έχοντας στο μυαλό του μόνο την επιδότηση έχει τελειώσει, ανεπιστρεπτί. Μπροστά του βρίσκεται ο πελάτης και –να μην ξεχνάμε και το βασικό εμπορικό απόφθεγμα- ο πελάτης έχει πάντα δίκιο.

Ας χρησιμοποιήσουμε, ακόμη μία φορά, το παράδειγμα της Ρωσίας, που είναι και ο σημαντικός στόχος της παραγωγής της περιοχής Ημαθίας και Πέλλας. Οι αρχές της χώρας έχουν θέσει όρια υπολειμμάτων φαρμάκων που υπολείπονται κατά πολύ των αντίστοιχων ευρωπαϊκών. Η απόφασή τους αυτή μας δείχνει το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε. Φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη καθολικής υιοθέτησης νέων στοχεύσεων και εφαρμογής νέων πρακτικών που θα ανταποκρίνονται στη τάση που επικρατεί διεθνώς και αποβλέπει στη μείωση της καταστροφικής συσσώρευσης τοξικών μειγμάτων στην τροφική αλυσίδα και στην προστασία του περιβάλλοντος.

Σε λίγο καιρό, οι αυστηρότεροι κανόνες θα γενικευθούν διεθνώς. Η ελληνική αγροτική παραγωγή δεν έχει άλλον δρόμο από το να ευθυγραμμισθεί πλήρως με αυτήν την πραγματικότητα. Ανταγωνιστικότητα, εξωστρέφεια και καινοτομία είναι έννοιες που πρέπει να εισβάλουν και να εγκατασταθούν, για τα καλά, στον πρωτογενή τομέα της ελληνικής οικονομίας, εγκαίρως, τώρα. Δεν υπάρχουν περιθώρια για καθυστερήσεις.

Αγαπητοί φίλοι,

Τα μηνύματα της εποχής είναι ξεκάθαρα. Στο μέλλον, δεν μπορούμε να στηρίζουμε τη νέα αναπτυξιακή πορεία της Ελλάδας, όπως έγινε την τελευταία εικοσιπενταετία, ούτε στα μεγάλα ελλείμματα, ούτε στον υπερβολικό ιδιωτικό δανεισμό, ούτε σε νέα ευρωπαϊκά κονδύλια. Αλλού πρέπει να αναζητήσουμε την ατμομηχανή της αυριανής μας ανάπτυξης. Χρειάζεται μια συνολική στροφή προτεραιοτήτων:

Πρώτα απ’ όλα προς την κατεύθυνση της καινοτομίας, σε όλους τους τομείς. Η έμφαση στην καινοτομία αποτελεί μια απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή παρουσία μας σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον. Για να μην μείνουμε πίσω χρειάζεται να πραγματοποιήσουμε ένα ποιοτικό άλμα. Να επενδύσουμε ουσιαστικά στην παιδεία και τη γνώση, στην έρευνα και τις χρήσεις των νέων τεχνολογιών, στην ενσωμάτωση των σύγχρονων μορφών ενέργειας και στην «πράσινη ανάπτυξη» στην οποία σημαντικά υστερούμε. Και αυτή την επένδυση στην καινοτομία οφείλουμε να την κάνουμε όλοι: το κράτος, οι επιχειρήσεις, η κοινωνία ως σύνολο.

Μια δεύτερη προϋπόθεση για την στήριξη της αναπτυξιακής μας πορείας είναι όπως προανέφερα η εξωστρέφεια. Αν θέλουμε να διατηρούμε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, οι πηγές της πρέπει να είναι η προώθηση των εξαγωγών, η προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων, η διεθνοποίηση των ελληνικών επιχειρήσεων. Ήδη γίνεται σημαντική δουλειά προς αυτή την κατεύθυνση από την κυβέρνηση στο σύνολό της, αλλά και από το υπουργείο Εξωτερικών ειδικότερα. Τα θετικά αποτελέσματα της πολιτικής αυτής επιβεβαιώνονται τόσο από την ηγετική θέση των ελληνικών επενδυτικών κεφαλαίων στα Βαλκάνια, όσο και από τα σημαντικά ανοίγματα που έχουν γίνει προς άλλες αγορές, όπως αυτές των χωρών του Περσικού Κόλπου, του Καυκάσου και της Άπω Ανατολής. Είναι αυτονόητο ότι, καθώς η παγκόσμια οικονομία θα εξέρχεται σταδιακά από την κρίση, θα κλιμακώσουμε τις προσπάθειες μας στην ίδια κατεύθυνση της ενίσχυσης της εξωστρέφειας, δημιουργώντας συνεχώς νέα αναπτυξιακά πλεονεκτήματα για τα χρόνια που έρχονται.

Το τρίτο σημείο, στο οποίο θα ήθελα να αναφερθώ επιγραμματικά, αφορά μια θεμελιακή αλλαγή νοοτροπίας σε σχέση με την επιδίωξη της ευημερίας και την έννοια της επιτυχίας στη χώρα μας. Χρειάζεται να επανεισαγάγουμε στη συλλογική συνείδησή μας την αντίληψη ότι η ευημερία και η επιτυχία προϋποθέτουν, πρώτα και πάνω απ’ όλα πολλή και συστηματική δουλειά.

Κυρίες και κύριοι,

Στον χρόνο που μου επιτρέπουν οι διεθνείς υποχρεώσεις μου ως Υπουργού Εξωτερικών, επιδιώκω να περιοδεύω σε όλη την Ελλάδα. Γνωρίζω πολύ καλά την ελληνική περιφέρεια και απολαμβάνω την επαφή με τους ανθρώπους της. Όπου και αν πηγαίνω, συναντώ ανθρώπους με όραμα για τον εαυτό τους, την οικογένειά τους, τον τόπο τους, την πατρίδα μας. Ανθρώπους με μεγάλη δημιουργικότητα, με πάθος γι’ αυτό που κάνουν, με αξιοπρέπεια, με αυτοπεποίθηση.

Μέσα σε αυτή την αίθουσα βλέπω γύρω μου πολλούς τέτοιους ανθρώπους. Όλοι εσείς είστε άνθρωποι με όρεξη, ιδέες, και κέφι να εργαστούν για ένα συλλογικό σκοπό. Άνθρωποι που υπηρετούν με αφοσίωση τον τόπο τους, αιρετοί άρχοντες μίας δημιουργικής αυτοδιοίκησης, άνθρωποι που αγωνίζονται για την πρόοδο της τοπικής οικονομίας, εκπρόσωποι των παραγωγικών δυνάμεων της περιοχής, άνθρωποι που μόνοι τους άνοιξαν την πόρτα της ανάπτυξης στη γειτονιά μας, επιχειρηματίες που τιμούν τη δημιουργική ιδιωτική πρωτοβουλία.

Με όλους εσάς, που έχετε έλθει απ’ όλη την Ελλάδα, θα συναντηθούν οι φιλοξενούμενοί μας. Θα έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν την εικόνα επιχειρήσεων δοκιμασμένων, ποιοτικών, ισχυρών. Ταυτόχρονα θα μπορέσουν να γνωρίσουν την λαμπρή ελληνική ιστορία. Πήραν, νομίζω, μια εξαιρετική πρώτη γεύση με την πρωινή τους επίσκεψη στη Βεργίνα και στον τάφο του Μακεδόνα Βασιλιά Φίλιππου του Β’. Σε έναν συγκλονιστικό αρχαιολογικό χώρο που είχα την ευκαιρία να εγκαινιαστεί πριν από 16 περίπου χρόνια, όταν ήμουν Υπουργός Πολιτισμού.

Θεωρώ ότι είναι ιδιαίτερη τύχη γι’ αυτούς ότι – στην ωραιότερη εποχή του χρόνου – βρίσκονται και έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν σε μία από τις ωραιότερες, σημαντικότερες και δυναμικότερες αγροτικές περιοχές της Ελλάδος, με μεγάλη ποικιλία καλλιεργειών και σημαντικές μονάδες μεταποίησης. Στην ελληνική μακεδονική γη.

Και είναι ιδιαίτερη τύχη για μένα να έχω την τιμή να κηρύξω την έναρξη αυτού του τριημέρου, ευχόμενη σε όλους σας τα καλύτερα αποτελέσματα.

Σας ευχαριστώ.