Κυρίες και κύριοι,
Ευχαριστώ θερμά το Βοηθό Διοικητή κ. Ασπασίδη, τον Πρόεδρο του Ροταριανού Ομίλου Θεσσαλονίκης κ. Σκαπέρδα, τον Πρόεδρο του Ομίλου Ανατολικής Θεσσαλονίκης κ. Καρούλη, τον Πρόεδρο του Ομίλου «Άριστα τελείν» κ. Αναγνώστου, καθώς και όλα τα μέλη για την τιμητική πρόσκληση να βρίσκομαι σήμερα εδώ.
Η κοινωνική προσφορά των Ροταριανών της Θεσσαλονίκης έχει ξεπεράσει τα όρια της περιοχής. Έχετε πρωταγωνιστήσει από το 2009 στη δημιουργία του βαλκανικού δικτύου Ρόταρυ, με μεγάλες επιτυχίες σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Θα ήθελα να σας εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια για την επιτυχημένη παρουσία σας.
Χαίρομαι που βλέπω να βραβεύονται άνθρωποι με σημαντική πορεία ζωής. Χαίρομαι που αναγνωρίζονται συμπολίτες μας που έχουν διακριθεί για την προσφορά τους στο κοινωνικό σύνολο και για το περίσσευμα ανθρωπιάς που διαθέτουν. Είναι πραγματικά συγκινητική η σημερινή εκδήλωση.
Αποφάσισα συνειδητά να μιλήσω για τους ευάλωτους συνανθρώπους μας, τα άτομα με αναπηρία, διότι γνωρίζω πολύ καλά τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Άλλωστε, μεγάλωσα σε μια οικογένεια που ξέρει από πρώτο χέρι τις ανάγκες αλλά και τις αστείρευτες δυνατότητες αυτών των ανθρώπων.
Φίλες και φίλοι,
Στην αρχαία Μεσοποταμία θεωρούσαν την ασθένεια και τα σωματικά ελαττώματα ένδειξη αμαρτίας. Μελέτες σωματικών και νοητικών διαφορών έχουν καταγραφεί από το 384 π.Χ., όταν ο Αριστοτέλης και αργότερα ο Διογένης, ο Ιπποκράτης και ο Γαληνός προσπαθούν να δώσουν κάποια ερμηνεία στις παρεκκλίσεις σωματικής και ψυχικής ανάπτυξης. Στην Αρχαία Σπάρτη, ο Καιάδας ήταν η κατάληξη των παιδιών με αναπηρία. Στην Αφρική, οι Μασάι θανάτωναν όσα παιδιά γεννιόνταν με κινητικά προβλήματα. Στο Μεσαίωνα, πάλι, πίστευαν ότι αυτοί οι άνθρωποι είχαν καταληφθεί από το διάβολο και γι’ αυτό τους έκαιγαν. Στην Αναγέννηση, τους θεωρούσαν άτυχους και τους περιέθαλπαν σε ιδρύματα.
Στη σύγχρονη ανταγωνιστική κοινωνία, τα 2/3 των χωρών του πλανήτη δεν παρέχουν ιδιαίτερα ιατρικά ή εκπαιδευτικά μέσα στους ανθρώπους με ειδικές ανάγκες. Ακόμη και ο επιστημονικός κόσμος εξακολουθεί να τους χαρακτηρίζει και να τους διαχωρίζει σωματικά, εκπαιδευτικά και συναισθηματικά από τον υπόλοιπο πληθυσμό, ενώ η κοινή γνώμη έχει παραμείνει σε μεγάλο βαθμό προσκολλημένη σε παρωχημένα στερεότυπα και προκαταλήψεις.
Και αναρωτιέμαι: Εμείς, οι κοινοί πολίτες, πόσο σκεφτόμαστε τα άτομα με ειδικές ανάγκες και τα δικαιώματά τους; Κατά πόσο τα αντιλαμβανόμαστε, όταν με ευκολία κινούμαστε στην πολυκοσμία και έχουμε φυσιολογική πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες, στην εργασία, στο σπίτι, στο δρόμο, στα μέσα μεταφοράς; Άραγε μπορούμε να αντιληφθούμε τον κυκεώνα των προβλημάτων που έχει να αντιμετωπίσει ένα άτομο με ειδικές ανάγκες για να ανταποκριθεί στις καθημερινές του υποχρεώσεις; Αντιλαμβανόμαστε τι συνεπάγεται η στάθμευση οχημάτων στις ράμπες και τις ειδικές γραμμώσεις των πεζοδρομίων; Εμείς μπορούμε απλά να παρακάμψουμε με ένα βήμα το σταθμευμένο όχημα. Το άτομο με ειδικές ανάγκες ενδέχεται να καθηλωθεί για ώρες στο σημείο αυτό εξαιτίας της αναισθησίας ενός από εμάς.
Οι άνθρωποι με αναπηρία αποτελούν το 13% του πληθυσμού και συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία. Οι συνάνθρωποί μας που πάσχουν από σωματικές αναπηρίες, από τύφλωση, από διαβήτη, από προβλήματα ακοής, από άσθμα, από δυσλεξία, από σύνδρομο down, από αυτισμό, από νοητική υστέρηση νιώθουν την ανάγκη για κοινωνικοποίηση, για ενεργό παρουσία και δράση, όπως όλοι μας. Οφείλουμε συλλογικά να τους ενισχύουμε και να τους στηρίζουμε. Να τους κοιτάζουμε στα μάτια σαν ισότιμα μέλη της κοινωνίας. Ναι, τρέφουμε μια γενική συμπάθεια για τους συγκεκριμένους συνανθρώπους μας, αλλά μάλλον αδυνατούμε να αντιληφθούμε όλα όσα βιώνουν. Αυτό εκ των πραγμάτων παράγει έναν έμμεσο αποκλεισμό από την ίση συμμετοχή στην κοινωνική και οικονομική ζωή.
Θα σας δώσω μόνο μερικά από τα καθημερινά παραδείγματα της εποχής μας.
Πολλοί εργοδότες αποφεύγουν τις προσλήψεις ατόμων με αναπηρία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν τον υψηλότερο δείκτη ανεργίας και να διαθέτουν το χαμηλότερο εισόδημα. Βέβαια, θετικό βήμα αποτελεί η πρόσφατη απόφαση της Βουλής που ορίζει ότι, από τις 3 Μαρτίου 2017, το 15% των προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ θα αφορά άτομα με αναπηρία. Ακόμα, διακρίσεις παρατηρούνται και στον εκπαιδευτικό τομέα. Πολλά παιδιά με κινητικές δυσκολίες στερούνται τη συμμετοχή τους σε διάφορες σχολικές δραστηριότητες και τη χρήση εργαστηριακών υποδομών, οι οποίες μπορεί να βρίσκονται στο δεύτερο όροφο και όχι στο ισόγειο. Παρά τις φιλότιμες και γενναίες προσπάθειες των εκπαιδευτικών, η Πολιτεία οφείλει να λαμβάνει εγκαίρως τα μέτρα της.
Κυρίες και κύριοι,
Το 2017, με την παρατεταμένη ύφεση και τις ανεύθυνες επιλογές της κυβέρνησης, η ελληνική κοινωνία και η οικονομία μας αντιμετωπίζουν τεράστιες δυσκολίες. Η έλλειψη αξιοπιστίας, η υψηλή φορολόγηση, η απουσία ρευστότητας και οι δυσμενείς προοπτικές δημιουργούν κλίμα ασφυξίας. Η ανεύθυνη πολιτική της κυβέρνησης κρατά τη χώρα όμηρο μιας αξιολόγησης που εκκρεμεί επί ένα χρόνο. Στο μεταξύ, ο κ. Τσίπρας επαίρεται για τις επιλογές του, τη στιγμή που η ύφεση καλά κρατεί. Μάλιστα η Ελλάδα έγινε η φτωχότερη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία. Έτσι, σε περιβάλλον απόλυτης ύφεσης, η επιχειρηματικότητα προσπαθεί να κρατηθεί ζωντανή. Ακόμα περισσότερο, όταν μιλάμε για επιχειρηματικότητα και άτομα με αναπηρίες, τότε ο συνδυασμός αυτός είναι ακόμη δυσκολότερος.
Και οι δυσκολίες ξεκινούν πρώτα από το ίδιο το κράτος. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Μέχρι και πριν από λίγα χρόνια, η ίδρυση επιχείρησης από τους συγκεκριμένους συμπολίτες μας αποτελούσε άθλο. Πέρα από τη γραφειοκρατία και τις ατελείωτες ουρές που έπρεπε να αντιμετωπίσουν οι ενδιαφερόμενοι, είχαν απέναντί τους και το τέρας της διοίκησης. Δηλαδή, αν ήθελε κάποιος πολίτης με αναπηρία να ανοίξει μια επιχείρηση, το κράτος δεν ήξερε αν ο ενδιαφερόμενος θα ασφαλιζόταν στον ΟΑΕΕ ή σε κάποιον άλλο φορέα, με τη δικαιολογία των προνοιακών επιδομάτων που λάμβανε. Με λίγα λόγια, η δημόσια διοίκηση έθετε εμπόδια στους πολίτες με αναπηρία που ήθελαν να ανοίξουν επιχειρήσεις. Χρειάστηκε να περάσουν 10 χρόνια για να εκδοθούν ερμηνευτικές εγκύκλιοι που να ρυθμίζουν επιτέλους τα σχετικά θέματα. Είναι πολύ σημαντικό να στηρίξουμε αυτούς τους συμπολίτες μας που θέλουν να επιχειρήσουν. Για μας, τα άτομα με αναπηρία θα βρίσκονται σε απόλυτη προτεραιότητα. Στην ανταγωνιστική εποχή, το λιγότερο που τους οφείλουμε, είναι να διαμορφώσουμε ένα φιλικό πλαίσιο που θα δώσει διέξοδο σε όλους τους Έλληνες με αναπηρία που αναζητούν είτε μια αξιοπρεπή εργασία, είτε μια επιχειρηματική ευκαιρία.
Η φιλοσοφία μας είναι ξεκάθαρη: η επιδοματική πολιτική δεν λύνει τα προβλήματα των ατόμων με αναπηρία. Χρειάζεται ένα απλοποιημένο διοικητικό πλαίσιο που θα τους επιτρέψει να εκφράσουν τη δημιουργικότητά τους. Να γίνουν πραγματικά ανεξάρτητοι και να προσφέρουν στην κοινωνία. Να αξιοποιήσουν τις ειδικές δεξιότητές τους προς όφελος όλων μας. Οι άνθρωποι αυτοί δεν χρειάζονται ελεημοσύνη. Τους οφείλουμε ένα πρακτικό και υγιές επιχειρηματικό πλαίσιο, εστιασμένο στις ιδιαιτερότητές τους.
Στα προγράμματα του ΕΣΠΑ υπάρχει πριμοδότηση για τα άτομα με αναπηρίες που ενδιαφέρονται για επιχειρηματική επιδότηση. Όμως, οι προσκλήσεις ενδιαφέροντος, όπως και το Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων, δεν είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους. Η πρόσβαση στην πληροφόρηση δεν είναι ισότιμη για αυτούς τους συμπολίτες μας. Για παράδειγμα, ένας τυφλός πολίτης πώς μπορεί να ενημερωθεί αναλυτικά για μια προκήρυξη; Αν προσθέσουμε και τη γραφειοκρατία, τότε η όλη διαδικασία είναι σχεδόν απαγορευτική. Ξέρετε πόσοι ανάπηροι συμπολίτες μας επιδοτήθηκαν για την επιχείρησή τους από το τρέχον ΕΣΠΑ; Ούτε ένας.
Σήμερα, από τη Θεσσαλονίκη, θέλω να στείλω ένα σαφές μήνυμα:
Όσο τα άτομα με αναπηρία παραμένουν μακριά από την οικονομική ζωή της χώρας, η κοινωνία στερείται από τις ικανότητες και τις ειδικές γνώσεις τους. Στερείται από τη δύναμη και τη δημιουργικότητά τους, που πολλές φορές υπερβαίνει τα κοινά μέτρα. Και επειδή πρέπει να ξεκινήσουμε από την αρχή, ουσιαστική μέριμνα για τα άτομα με αναπηρία σημαίνει σωστή εκπαίδευση. Εκπαίδευση έγκαιρη και συνεχής σε ειδικά κέντρα ανά τη χώρα. Με εκπαιδευτικούς ενημερωμένους, καταρτισμένους, με γνώση, ευαισθησία και αγάπη. Και με εστίαση στην κάλυψη του ψηφιακού χάσματος που αντιμετωπίζουν οι συγκεκριμένοι συμπολίτες μας.
Για παράδειγμα, πρέπει να επενδύσουμε στην ενασχόληση των ατόμων με αναπηρία με το ηλεκτρονικό επιχειρείν. Διότι πρόκειται για ένα πεδίο στο οποίο οι ίδιοι έχουν αποδείξει ότι μεγαλουργούν. Οι έρευνες της Κομισιόν, δείχνουν ότι στην Ευρώπη το 15% των ιδιοκτητών των μεγάλων ηλεκτρονικών επιχειρήσεων είναι άτομα με αναπηρίες. Είναι καιρός να στηρίξουμε αυτή την προοπτική και στην Ελλάδα. Διαθέτουμε το ανθρώπινο δυναμικό και την τεχνολογική υποδομή για να το πετύχουμε.
Φίλες και φίλοι,
Ζούμε στον 21ο αιώνα, τον αιώνα της ραγδαίας τεχνολογικής ανάπτυξης και του ανταγωνισμού. Στον αιώνα των μεγάλων προκλήσεων που μπορεί να εξελιχθούν σε ιστορικές ευκαιρίες. Μία από τις προκλήσεις για την κοινωνία μας είναι να αφήσουμε πίσω κάθε προκατάληψη για τα άτομα με αναπηρίες. Κάθε παράλογη θεωρία που μας γυρίζει πολλά χρόνια πίσω. Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ είχε πει: «Αυτούς στο σκοτάδι, δεν τους βλέπει κανείς». Για μας, αυτοί οι συμπολίτες μας δεν βρίσκονται στο σκοτάδι. Βρίσκονται στο στίβο της πραγματικής ζωής, ισότιμα και ισόνομα. Ας τους βοηθήσουμε να αναδειχθούν και να δώσουν το παράδειγμα σε όλους μας.
Για τη Νέα Δημοκρατία, οι πολίτες με αναπηρίες είναι πρωτίστως πολίτες με ειδικές δεξιότητες και γνώσεις. Το λιγότερο που η κοινωνία και το κράτος οφείλουν να κάνουν, είναι να ενθαρρύνουν και να αξιοποιήσουν αυτά τα προτερήματα προς το γενικότερο συμφέρον. Άλλωστε, αυτοί οι συμπολίτες μας, ως πιο ευάλωτοι, έχουν χτυπηθεί περισσότερο από τη σημερινή οικονομική κρίση.
Στόχος μας είναι η προώθηση όλων εκείνων των μεταρρυθμίσεων που θα καταστήσουν την Ελλάδα μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα, με ίσες ευκαιρίες και ίση πρόσβαση για όλους.
Μια χώρα όπου τα άτομα με αναπηρία θα είναι πραγματικά αυτόνομα και ανεξάρτητα.
Θα πρωταγωνιστούν στον κοινωνικό και οικονομικό βίο της χώρας.
Θα παράγουν πλούτο προς όφελος του συνόλου.
Ξέρουμε καλά ότι ο στόχος είναι δύσκολος. Αλλά είμαστε αποφασισμένοι να εργαστούμε συστηματικά για να τον πετύχουμε.
Το οφείλουμε σε αυτούς τους ανθρώπους και τελικά στον ίδιο μας τον εαυτό.
Σας ευχαριστώ
