Ποια η ανάγνωσή σας για τις εξελίξεις στην Τουρκία; Πού οδηγεί την Τουρκία ο Ταγίπ Ερντογάν;
O κ. Ερντογάν είναι πρόεδρος μιας χώρας σε βαθιά κρίση. Η Τουρκία αυτή τη στιγμή έχει προβλήματα σε όλα τα σύνορα της και ταυτόχρονα έχει μία οικονομία, πάνω στην οποία βασίστηκε ο κ. Ερντογάν για να ανέλθει, η οποία βρίσκεται σε καθοδική πορεία. Αυτό δημιουργεί ανασφάλεια και άγχος στον Τούρκο Πρόεδρο. Ο κ. Ερντογάν παλεύει αυτή τη στιγμή να πιαστεί από οπουδήποτε μπορεί για να σταθεροποιήσει την προεδρία του. Ενόψει του δημοψηφίσματος προσπαθεί να συσπειρώσει μεγαλύτερο αριθμό ψηφοφόρων στο “ναι”. Άρα κάνει σπασμωδικές κινήσεις κατά την άποψή μου χωρίς συγκεκριμένη μακροχρόνια στρατηγική. Αυτό απαιτεί να δείξουμε όλοι ψυχραιμία. Να σημειώσω ότι η απομάκρυνση της Τουρκίας από την Ευρώπη θα είναι η ταφόπλακα της τουρκικής οικονομίας διότι θυμίζω ότι ο πρώτος οικονομικός εταίρος της Τουρκίας είναι η Ε.Ε. Aν συνεχιστεί αυτή η πολιτική Ερντογάν και μετά το δημοψήφισμα οι πρώτοι που θα πληρώσουν υψηλότατο κόστος θα είναι οι Τούρκοι πολίτες.
Γιατί, ο κ. Ερντογάν, προκαλεί αυτή την ένταση στις σχέσεις της Τουρκίας με ισχυρές χώρες της ΕΕ; Τι επιδιώκει; Έχουν μετακινηθεί οι επιδιώξεις του σε σχέση με την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας του;
Πιστεύω ότι ο κ. Ερντογάν βλέπει ότι οι πιθανότητες της Τουρκίας να γίνει μέλος της Ε.Ε. είναι σήμερα ελάχιστες. Αυτό τον οδηγεί στην λογική του παζαριού ή της προσπάθειας να έχει ισορροπία δυνάμεων με την Ευρώπη. Αλλά επειδή όπως σας είπα οι οικονομικές σχέσεις θα είναι καθοριστικές για την πορεία της Τουρκίας, η άποψή μου είναι ότι μετά το δημοψήφισμα οι εντάσεις θα πέσουν. Παραταυτά ένα μήνυμα πρέπει να είναι σαφές από όλους μας η Ευρώπη δεν εκβιάζεται, η Ελλάδα δεν εκβιάζεται η Κύπρος δεν εκβιάζεται. Ας το καταλάβει αυτό ο κ. Ερντογάν.
Γιατί προκαλεί ένταση στο Αιγαίο η Τουρκία; Είναι για εσωτερική κατανάλωση, λόγω του τουρκικού δημοψηφίσματος για τις συνταγματικές αλλαγές, ή προσπαθεί να επιτύχει κέρδη των ελλαδοτουρκικών διαφορών;
Και τα δύο. Μέχρι στιγμής οι ισχυρισμοί της Τουρκίας αποτελούν επανάληψη των πάγιων τουρκικών θέσεων, οι οποίες έχουν κατατεθεί πολλές φορές στο παρελθόν. Για πρώτη φορά με τόσο μεγάλη ένταση, αλλά το περιεχόμενο των ισχυρισμών είναι το ίδιο. Πάντοτε έλεγα ότι η χειρότερη στιγμή για την άσκηση εξωτερικής πολιτικής είναι η προεκλογική περίοδος των χωρών. Η Ελλάδα όμως έχει σύμμαχό της το διεθνές δίκαιο και η Τουρκία κάποια στιγμή πρέπει να το αποδεχθεί.
Για την ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις φέρει ευθύνη η ελληνική κυβέρνηση; Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών; Ο Έλληνας υπουργός Εθνικής Άμυνας;
Είναι βέβαιο ότι κατά τη διάρκεια της περιόδου ηρεμίας που προϋπήρξε αυτής της έντασης, ουσιαστικά βήματα στην πολιτική προσέγγισης των δύο χωρών και από τις δύο πλευρές δεν υπήρξαν τα δύο τελευταία χρόνια. Πιστεύω ότι η εξωτερική πολιτική οφείλει να ασκείται με μοναδικό γνώμονα το εθνικό συμφέρον και όχι την εσωτερική κοινή γνώμη.
Είναι καλή η σημερινή συγκυρία για επίλυση του Κυπριακού;
Η λύση του Κυπριακού συμφέρει τη σταθερότητα στη Νοτιανατολική Μεσόγειο, συμφέρει πρωτίστως βεβαίως την Κύπρο, συμφέρει την Τουρκία και συμφέρει και την Ελλάδα. Μια συμφωνία θα μείωνε τις εντάσεις ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Τουρκία, καθώς η Τουρκία θα αναγνωρίζει την Κύπρο ως ενιαίο και ανεξάρτητο κράτος. Με δεδομένο ότι η Τουρκία αντιμετωπίζει σήμερα σημαντικά προβλήματα στο εσωτερικό της, αλλά και στις διεθνείς της σχέσεις, η επίλυση του Κυπριακού, θα έκανε καλό στην εικόνα της χώρας αλλά κυρίως στην οικονομία της.
Είναι θετική η συμβολή της ελληνικής κυβέρνησης στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού;
Δεν έχω συγκεκριμένες πληροφορίες για το τι ακριβώς κάνει η ελληνική κυβέρνηση και δεν είμαι σε θέση να σχολιάσω. Επί της ουσίας το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων της Ελλάδας στηρίζει ανεπιφύλακτα τις προσπάθειες του Νίκου Αναστασιάδη για δίκαιη και βιώσιμη λύση.
Η δήλωση του κ. Καμμένου περί θερμού επεισοδίου στην Κύπρο λόγω των γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ, προς ποιους απευθυνόταν, κατά τη γνώμη σας; Ποιούς σκοπούς εξυπηρετούσε; Ήταν προς το εθνικό συμφέρον;
Έχω ξεκάθαρα τοποθετηθεί και έχω πει ότι δηλώσεις στο περιστύλιο της Βουλής τέτοιας σοβαρότητας αποτελούν δείγμα ελλιποβαρούς πολιτικού.
Η Ρωσία ευνοεί σήμερα μια διευθέτηση τού κυπριακού ζητήματος;
Ελπίζω.
Στην Κύπρο, όπως και στην Ελλάδα, υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις, ακαδημαϊκοί, πολιτικοί αναλυτές και άλλοι, που υποστηρίζουν ότι πρέπει να κρατήσουμε την Κυπριακή Δημοκρατία πάση θυσία, ακόμα και έτσι, κουτσουρεμένη / τραυματισμένη όπως είναι σήμερα, παρά να προχωρήσουμε και να συμφωνήσουμε με τους Τουρκοκύπριους μια λύση στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Η πάροδος του χρόνου λειτουργεί υπέρ της Κύπρου;
Η πραγματικότητα είναι ότι αυτή η μαξιμαλιστική λογική η οποία υπάρχει σε ορισμένους κύκλους και στην Ελλάδα και την Κύπρο είναι μια κοντόφθαλμη πολιτική λογική η οποία ευνοεί μόνο αυτούς που την υποστηρίζουν και αυτό πρόσκαιρα. Δυστυχώς δεν ευνοεί το ίδιο το Κυπριακό το οποίο όλοι γνωρίζουμε ότι είναι ένα κομπολόι με χάντρες τις χαμένες ευκαιρίες επίλυσής του. Το καθησυχαστικό είναι ότι ο Νίκος Αναστασιάδης ανήκει στην κατηγορία των πολιτικών οι οποίοι ποτέ δεν βάσισαν την καριέρα τους πάνω στον εθνικοπατριωτικό λαϊκισμό και γι’ αυτό έχει την υποστήριξη όλων μας.
Γιατί δεν βγαίνει από την κρίση η Ελλάδα σε αντίθεση με την Κύπρο, η οποία κατάφερε να βγει από το Μνημόνιο μέσα σε τρία χρόνια;
Είναι αλήθεια ότι σας ζηλεύουμε και επικαλούμαστε το παράδειγμα σας για να καταδείξουμε ότι με αποφασιστικότητα, με εφαρμογή των διαρθρωτικών αλλαγών, με σοβαρότητα και υπευθυνότητα μπορεί να ξεπεραστεί η οικονομική κρίση. Η Κύπρος εφάρμοσε γρήγορα την απαιτούμενη πολιτική και σήμερα βρίσκεται στο δρόμο της ανάπτυξης. Αντί να προσπαθούμε να εφεύρουμε τον τροχό δεν έχουμε παρά να παραδειγματιστούμε από την Κύπρο.