Ομιλία της Δημάρχου Αθηναίων Ντόρας Μπακογιάννη
Η Δήμαρχος Αθηναίων Ντόρα Μπακογιάννη, μίλησε το πρωί στις Βρυξέλες σε έκτακτη συνάντηση των μελών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού κόμματος που συμμετέχουν στην Επιτροπή Περιφερειών, με θέμα «Μια Νέα Πολιτική Συνοχής για μια Νέα Ευρώπη» Ακολουθούν αποσπάσματα της ομιλίας της Δημάρχου Αθηναίων.
«Θα ήθελα να ευχαριστήσω το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα για την πρωτοβουλία του να συγκαλέσει μια έκτακτη συνάντηση για το μέλλον των Διαρθρωτικών Ταμείων και της Πολιτικής Συνοχής. Με την πρωτοβουλία αυτή το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα αποδεικνύει για άλλη μια φορά, στην πράξη, όχι μόνο ότι βρίσκεται στην καρδία των εξελίξεων, αλλά και ότι ουσιαστικά προτάσσει την ατζέντα του πολιτικού διαλόγου για την Ευρώπη του αύριο.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον Επίτροπο Barnier για την παρουσία του σήμερα εδώ, αλλά και για την πολύ σκληρή δουλειά του όλα αυτά τα χρόνια για την περιφερειακή πολιτική.
Όπως και τον Ευρωβουλευτή Χατζηδάκη εισηγητή της Τρίτης Έκθεσης Συνοχής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο οποίος κατά την διάρκεια της θητείας του ως πρόεδρος της αρμόδια επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίού αλλά και μετέπειτα δίδει μαθήματα αποτελεσματικότητας. Επιτρέψτε μου ένα σύντομο προσωπικό σχόλιο. Στην Ελλάδα πριν αναλάβω τα καθήκοντα της Δημάρχου Αθηναίων υπήρξα μέλος του Εθνικού Κοινοβουλίου, όπως και παλαιότερα της Ελληνικής Κυβέρνησης.
Εισήλθα πρώτη φορά στο Κοινοβούλιο χάρη στην εμπιστοσύνη που μου έδειξε ο λαός της Ευρυτανίας. Η Ευρυτανία είναι ένας απομακρυσμένος, ένας ορεινός, μικρός νομός. Ήταν, τότε, το 1989 ο πιο φτωχός νομός της Ελλάδος.
Σε σύντομο χρόνο, με πολύ κόπο αλλά και με πολύ βοήθεια από την Ευρώπη, καταφέραμε να μετατρέψουμε την Ευρυτανία σε ένα εργαστήρι παραγωγής και εφαρμογής νέων ιδεών.
Μου δόθηκε η μοναδική ευκαιρία να δοκιμάσω στην πράξη και να αξιολογήσω, το πιο βαθύ πολιτικό μου πιστεύω – την αξία και την ουσία της λειτουργίας ενός πρωτοπόρου συνολικού προγράμματος ανάπτυξης.
Ενός προγράμματος το οποίο με την υποστήριξη των Κοινοτικών θεσμών, και βασισμένο στην αρχή της επικουρικότητας, προήλθε από τους πολίτες και εφαρμόστηκε με τους τοπικούς φορείς, για την πρόοδο της τοπικής κοινωνίας,.
Λύσαμε όλα τα προβλήματα της Ευρυτανίας; Και βέβαια όχι. Αλλά σήμερα οι Ευρυτάνες, ως Έλληνες και ως Ευρωπαίοι πολίτες, μπορούν επιτέλους δικαιωματικά να αισθάνονται ισάξιοι των συμπολιτών τους στην υπόλοιπη Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Η Διεύρυνση της Ευρώπης θα σημάνει και την de facto όξυνση των ανισοτήτων.
Πρέπει σαφώς όλοι να βοηθήσουμε γενναιόδωρα την Διεύρυνση αλλά πρέπει και ουσιαστικά να υποστηρίξουμε περιοχές που θα μείνουν στο περιθώριο ενώ έχουν αναμφισβήτητα την ανάγκη Συνοχής και άρα της Ένωσης.
Κρίνω σκόπιμο ότι και άλλα συμπληρωματικά δεδομένα πρέπει να προστεθούν στην πολιτική μας εξίσωση. Κριτήρια που θα επιτύχουν μια πιο αντικειμενική συγκριτική αξιολόγηση της ανάπτυξης όπως μεταξύ άλλων η γεωγραφική θέση και μορφολογία, η χαμηλή ή πυκνή πυκνότητα πληθυσμού, οι οικονομικές ανισότητες και η ανεργία.
Η πολιτική ευθύνη όλων για ένα μέλλον με ίσες ευκαιρίες για όλους τους πολίτες της Ένωσης και κατ’ επέκταση μιας δυνατής και ανταγωνιστικής Ευρώπης απαιτεί γενναίες πολιτικές αποφάσεις όχι μόνο σε επίπεδο στόχευσης αλλά και σε επίπεδο προϋπολογισμού και διαχείρισης πόρων.
Οφείλουμε να μιλήσουμε καθαρά. · Ναι, η περιφερειακή πολιτική έχει πετύχει. Σε εκείνους που το αμφισβητούν τους απαντώ, επισκεφθείτε την Ευρυτανία. · Ναι, τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής έχει παράγει τεράστιο έργο. Παρακαλώ τους δύσπιστους να θυμηθούν πως ήταν η Αθήνα πριν από μερικά χρόνια. · Ναι, η πολιτική Συνοχής, και τελικά αυτό είναι και το σημαντικότερο, συμβάλει ουσιαστικά όχι μόνο στην σύγκληση των οικονομικών δεικτών αλλά και στην ουσιαστική Ένωση της ηπείρου μας. Καλώ τους διαφωνούντες να συγκρίνουν τις οικονομικές και πολιτικές διαφορές ανάμεσα στα κράτη μέλη πριν το λεγόμενο πρώτο πακέτο Ντελόρ και σήμερα.
Ως Δήμαρχος Αθηναίων και Ελληνίδα πιστεύω ότι η πολιτική Συνοχής είναι μια πολιτική που έχει αποτέλεσμα και πρέπει να συνεχιστεί. Η πολιτική αυτή όμως δεν μπορεί να συνεχισθεί χωρίς την απαραίτητη χρηματοδότηση.
Οι πόροι από εδώ και εμπρός θα είναι περιορισμένοι και πρέπει να το δούμε με προσοχή για να είμαστε πραγματικά σε θέση να επιτύχουμε τους στόχους της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Ήρθε λοιπόν η στιγμή, στιγμή ευθύνης για όλους εμάς, να επανεξετάσουμε και να επαναδιαπραγματευτούμε τα μέσα που διασφαλίζουν στενότερους δεσμούς και ισότητα ευκαιριών σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες. Στο Βορρά ή στο Νότο, στη Ανατολή ή στη δύση, στα νησιά, στις ορεινές ή στις πεδινές περιοχές, στις πόλεις ή στα χωριά.
Τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής πρέπει να έχουν ως στρατηγικό τους στόχο την εξέλιξη και την αναπροσαρμογή τους σε εξισορροπητικό εργαλείο ανάπτυξης.
Τούτου λεχθέντος θα πρέπει και εμείς να αναλογιστούμε την ευθύνη μας και την συμβολή μας στην σωστή διαχείριση των πόρων και στην σωστή επιλογή πολιτικών στόχων.
Είναι τώρα ευκαιρία να επανεξετάσουμε τόσο σε εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο την μέθοδο διαχείρισης των πόρων ώστε να αξιοποιήσουμε και να βοηθήσουμε τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής να επιτύχουν τον παραπάνω στρατηγικό στόχο.
Κυρίες και Κύριοι,
Γνωρίζω π.χ. ότι εάν επιμείνουμε στο σημερινό πλαίσιο στόχευσης, ολόκληρη η Αττική και κατά συνέπεια η πόλη της Αθήνας θα εξαιρεθεί από τον Στόχο 1.
Όπως ήδη κατέθεσα η Αθήνα έχει ωφεληθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από την πολιτική συνοχής. Η δημιουργία και ανακαίνιση υποδομών ενόψει και τον Ολυμπιακών Αγώνων είναι συχνά θεαματική.
Πρέπει να σας πω, με κάθε ειλικρίνεια, ότι καλώς και δικαίως κάποιες περιοχές της Αττικής εξαιρούνται. Κάποια στιγμή πρέπει να κοιτάξουμε πέρα από τα τοπικά μας συμφέροντα και να μιλήσουμε ανοιχτά.
Πιστεύω όμως και πάλι με κάθε ειλικρίνεια, ότι υπάρχουν και περιοχές στην Αττική που όχι μόνο δεν θα ευνοηθούν αλλά θα αδικηθούν αν εξαιρεθούν.
Αναφέρω την Αθήνα, που γνωρίζω καλά, ως άλλο ένα παράδειγμα μιας τάσης που διαπιστώνεται στα πιο πολλά Ευρωπαϊκά αστικά κέντρα.
Ανισότητες δεν υπάρχουν μόνο μεταξύ χωρών, Περιφερειών ή περιοχών εντός μιας περιφέρειας αλλά και μεταξύ τμημάτων μιας πόλης.
Πρέπει να υπάρξει μια θαρραλέα πολιτική για τις πόλεις. Μια ξεχωριστή πολιτική με ειδικά διαρθρωτικά προγράμματα.
Τα ευρωπαϊκά αστικά κέντρα αντιμετωπίζουν και αυτά με την σειρά τους μια σειρά προκλήσεων που αντανακλούν τις νέες ανάγκες που διαμορφώνονται σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι μεγάλες πόλεις καλούνται μέρα με την μέρα να δώσουν λύσεις σε προβλήματα κοινά από τον Βορρά στο Νότο και από την Δύση στην Ανατολή.
Η διαχείριση της μετανάστευσης, η ενίσχυση της απασχόλησης, η αντιμετώπιση των ανισοτήτων, η δημιουργία νέων ευκαιριών οικονομικής ανάπτυξης, η προστασία του περιβάλλοντος, η εξασφάλιση ποιότητας ζωής,
Η ενίσχυση των πολιτιστικών υποδομών που αναδεικνύουν την ταυτότητα των πόλεων και επομένως του μωσαϊκού της Ευρώπης αποτελούν προκλήσεις κεφαλαιώδους σημασίας.
H Αθήνα είναι μια πρωτεύουσα όπου βρίσκεται το 50 % του πληθυσμού.
Η ανισομερής ανάπτυξη της Αθήνας σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα έχει τις ακόλουθες συνέπειες: A. Υπάρχουν γειτονιές με υποβαθμισμένο περιβάλλον και ποιότητα ζωής. Ευλόγως στις γειτονιές αυτές συγκεντρώνονται άνθρωποι με οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που βρίσκονται μερικώς ή συνολικώς αποκομμένοι από τον κοινωνικό ιστό (αλλοδαποί, ουσιοεξαρτημένοι, άστεγοι, Roma). Αξίζει να σημειωθεί ότι ο σεισμός του 1999 ενίσχυσε αυτές τις διαχωριστικές τομές. B. Υπάρχουν περιοχές όπου συγκεντρώνεται το 90% των κρατικών υπηρεσιών καθώς και της εμπορικής και οικονομικής δραστηριότητας της πόλης. Ως αποτέλεσμα η έλλειψη αποκέντρωσης μέσα στην ίδια πόλη δημιουργεί ή επαυξάνει προβλήματα του κυκλοφοριακού, της μέσης ταχύτητας στο κέντρο, της άμεσης διεκπεραίωσης αλλά και των οικονομικών ανισοτήτων μεταξύ των διαφορετικών διαμερισμάτων της Αθήνας. Γ. Η αυξανόμενη γήρανση του πληθυσμού και η αυξανόμενη μετανάστευση έχουν δημιουργήσει νέες ομάδες και νέες ανάγκες στην πόλη που πρέπει να απαντηθούν. Υπάρχουν 3 νέες ομάδες πληθυσμού για τις οποίες η Αθήνα καλείται να εφαρμόζει προγράμματα κοινωνικής ένταξης και αποκατάστασης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 οι ηλικιωμένοι είναι πάνω από 23% ενώ καταγράφεται σημαντική αύξηση των αλλοδαπών (πρόσφυγες, μετανάστες), οι οποίοι υπολογίζονται άνω του 20%.
Η πρώτη ομάδα είναι οι ηλικιωμένοι με προβλήματα κινητικότητας αλλά και μοναχικά άτομα που χρειάζονται βοήθεια με προγράμματα όπως το ‘’Βοήθεια στο Σπίτι’’, το οποίο για την Αθήνα εφαρμόζεται αλλά δεν επαρκεί.
Η δεύτερη ομάδα είναι οι μετανάστες για τους οποίους πρέπει να εφαρμοστούν προγράμματα ένταξης τόσο στην πρώτη και όσο και στην δεύτερη γενιά.
Η τρίτη ομάδα είναι οι νεόπτωχοι που λόγω οικονομικών δυσκολιών και έλλειψης νέων οικονομικών ευκαιριών βρίσκονται στο όριο αν όχι και κάτω από αυτό που αποκαλούμε σύγχρονη φτώχεια.
Για όλες αυτές τις ομάδες αλλά και για άλλες όπως άνθρωποι με ειδικές ανάγκες και προβλήματα κίνησης είναι αναγκαίο να υπάρξουν και να συνεχιστούν προγράμματα ενίσχυσης.
Σε τοπικό επίπεδο η πόλη πρέπει να βοηθήσει στην καλή διαχείριση των πόρων, στην σωστή επιλογή πολιτικών και στην αποκέντρωση των υπηρεσιών.
Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο πρέπει να δοθεί έμφαση στις πόλεις με προγράμματα τόσο στον στόχο 1 και στον στόχο 2 που θα αναγνωρίζουν συμβολικά και ουσιαστικά τις νέες προκλήσεις που οι πόλεις καλούνται να αντιμετωπίσουν.
Όπως προανέφερα σημαντικά βήματα ανάπτυξης έχουν γίνει. Αλλά δεν μπορούμε σήμερα να ανακόψουμε μια πορεία ανάπτυξης και ωφέλειας όταν οι ανάγκες αυτές όχι μόνο παραμένουν αλλά και αυξάνονται. Η συζήτηση πλέον είναι ανοιχτή και οφείλουμε όλοι ως εκπρόσωποι της τοπικής κοινωνίας που βρισκόμαστε δίπλα στον πολίτη και τον αφουγκραζόμαστε καλύτερα, να πούμε την αλήθεια και να την υποστηρίξουμε. Η αποκέντρωση και απλοποίηση των διαδικασιών είναι ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας που θα βοηθήσει προς την σωστή κατεύθυνση. Είχα την ευκαιρία να υποστηρίξω την σημασία της αποκέντρωσης στην λήψη και εφαρμογή των πολιτικών αποφάσεων στο πλαίσιο της Επιτροπής για την εκπόνηση ενός σχεδίου για το μέλλον της Ευρώπης που σύστησε ο Romano Prodi και της οποίας προεδρεύει ο Strauss-Kahn. Οι πολίτες νιώθουν μακριά από την Ευρώπη. Οι τοπικές κοινωνίες έχουν πολλά να δώσουν στην εμβάθυνση της Ευρώπης και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών για την ΕΕ. Επιπλέον, η τοπική αυτοδιοίκηση βρίσκεται πλησιέστερα στους χώρους όπου δημιουργούνται και εμφανίζονται τα προβλήματα και μπορεί να λειτουργήσει ως μηχανισμός έγκαιρου εντοπισμού τους αλλά και άμεσης επέμβασης. Έχουμε υποχρέωση, οι εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, να συμμετέχουμε με όλες μας τις δυνάμεις σε αυτόν το διάλογο.
Να είμαστε έτοιμοι όχι μόνο να μιλήσουμε και ενδεχομένως να πείσουμε αλλά και να ακούσουμε και να πειστούμε από τους συναδέλφους μας. Ο ανοιχτός και θαρραλέος διάλογος μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών, των εθνικών αρχών αλλά και των τοπικών φορέων αποτελούσε ανέκαθεν το θεμέλιο της Ευρωπαϊκής ανέλιξης.
Πρέπει να φανούμε αντάξιοι των αρχών και αξιών μας.»
Δήμαρχος Αθηναίων Ντόρα Μπακογιάννη, μίλησε το πρωί στις Βρυξέλες σε έκτακτη συνάντηση των μελών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού κόμματος που συμμετέχουν στην Επιτροπή Περιφερειών, με θέμα «Μια Νέα Πολιτική Συνοχής για μια Νέα Ευρώπη» Ακολουθούν αποσπάσματα της ομιλίας της Δημάρχου Αθηναίων.
«Θα ήθελα να ευχαριστήσω το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα για την πρωτοβουλία του να συγκαλέσει μια έκτακτη συνάντηση για το μέλλον των Διαρθρωτικών Ταμείων και της Πολιτικής Συνοχής. Με την πρωτοβουλία αυτή το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα αποδεικνύει για άλλη μια φορά, στην πράξη, όχι μόνο ότι βρίσκεται στην καρδία των εξελίξεων, αλλά και ότι ουσιαστικά προτάσσει την ατζέντα του πολιτικού διαλόγου για την Ευρώπη του αύριο.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον Επίτροπο Barnier για την παρουσία του σήμερα εδώ, αλλά και για την πολύ σκληρή δουλειά του όλα αυτά τα χρόνια για την περιφερειακή πολιτική.
Όπως και τον Ευρωβουλευτή Χατζηδάκη εισηγητή της Τρίτης Έκθεσης Συνοχής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο οποίος κατά την διάρκεια της θητείας του ως πρόεδρος της αρμόδια επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίού αλλά και μετέπειτα δίδει μαθήματα αποτελεσματικότητας. Επιτρέψτε μου ένα σύντομο προσωπικό σχόλιο. Στην Ελλάδα πριν αναλάβω τα καθήκοντα της Δημάρχου Αθηναίων υπήρξα μέλος του Εθνικού Κοινοβουλίου, όπως και παλαιότερα της Ελληνικής Κυβέρνησης.
Εισήλθα πρώτη φορά στο Κοινοβούλιο χάρη στην εμπιστοσύνη που μου έδειξε ο λαός της Ευρυτανίας. Η Ευρυτανία είναι ένας απομακρυσμένος, ένας ορεινός, μικρός νομός. Ήταν, τότε, το 1989 ο πιο φτωχός νομός της Ελλάδος.
Σε σύντομο χρόνο, με πολύ κόπο αλλά και με πολύ βοήθεια από την Ευρώπη, καταφέραμε να μετατρέψουμε την Ευρυτανία σε ένα εργαστήρι παραγωγής και εφαρμογής νέων ιδεών.
Μου δόθηκε η μοναδική ευκαιρία να δοκιμάσω στην πράξη και να αξιολογήσω, το πιο βαθύ πολιτικό μου πιστεύω – την αξία και την ουσία της λειτουργίας ενός πρωτοπόρου συνολικού προγράμματος ανάπτυξης.
Ενός προγράμματος το οποίο με την υποστήριξη των Κοινοτικών θεσμών, και βασισμένο στην αρχή της επικουρικότητας, προήλθε από τους πολίτες και εφαρμόστηκε με τους τοπικούς φορείς, για την πρόοδο της τοπικής κοινωνίας,.
Λύσαμε όλα τα προβλήματα της Ευρυτανίας; Και βέβαια όχι. Αλλά σήμερα οι Ευρυτάνες, ως Έλληνες και ως Ευρωπαίοι πολίτες, μπορούν επιτέλους δικαιωματικά να αισθάνονται ισάξιοι των συμπολιτών τους στην υπόλοιπη Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Η Διεύρυνση της Ευρώπης θα σημάνει και την de facto όξυνση των ανισοτήτων.
Πρέπει σαφώς όλοι να βοηθήσουμε γενναιόδωρα την Διεύρυνση αλλά πρέπει και ουσιαστικά να υποστηρίξουμε περιοχές που θα μείνουν στο περιθώριο ενώ έχουν αναμφισβήτητα την ανάγκη Συνοχής και άρα της Ένωσης.
Κρίνω σκόπιμο ότι και άλλα συμπληρωματικά δεδομένα πρέπει να προστεθούν στην πολιτική μας εξίσωση. Κριτήρια που θα επιτύχουν μια πιο αντικειμενική συγκριτική αξιολόγηση της ανάπτυξης όπως μεταξύ άλλων η γεωγραφική θέση και μορφολογία, η χαμηλή ή πυκνή πυκνότητα πληθυσμού, οι οικονομικές ανισότητες και η ανεργία.
Η πολιτική ευθύνη όλων για ένα μέλλον με ίσες ευκαιρίες για όλους τους πολίτες της Ένωσης και κατ’ επέκταση μιας δυνατής και ανταγωνιστικής Ευρώπης απαιτεί γενναίες πολιτικές αποφάσεις όχι μόνο σε επίπεδο στόχευσης αλλά και σε επίπεδο προϋπολογισμού και διαχείρισης πόρων.
Οφείλουμε να μιλήσουμε καθαρά. · Ναι, η περιφερειακή πολιτική έχει πετύχει. Σε εκείνους που το αμφισβητούν τους απαντώ, επισκεφθείτε την Ευρυτανία. · Ναι, τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής έχει παράγει τεράστιο έργο. Παρακαλώ τους δύσπιστους να θυμηθούν πως ήταν η Αθήνα πριν από μερικά χρόνια. · Ναι, η πολιτική Συνοχής, και τελικά αυτό είναι και το σημαντικότερο, συμβάλει ουσιαστικά όχι μόνο στην σύγκληση των οικονομικών δεικτών αλλά και στην ουσιαστική Ένωση της ηπείρου μας. Καλώ τους διαφωνούντες να συγκρίνουν τις οικονομικές και πολιτικές διαφορές ανάμεσα στα κράτη μέλη πριν το λεγόμενο πρώτο πακέτο Ντελόρ και σήμερα.
Ως Δήμαρχος Αθηναίων και Ελληνίδα πιστεύω ότι η πολιτική Συνοχής είναι μια πολιτική που έχει αποτέλεσμα και πρέπει να συνεχιστεί. Η πολιτική αυτή όμως δεν μπορεί να συνεχισθεί χωρίς την απαραίτητη χρηματοδότηση.
Οι πόροι από εδώ και εμπρός θα είναι περιορισμένοι και πρέπει να το δούμε με προσοχή για να είμαστε πραγματικά σε θέση να επιτύχουμε τους στόχους της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Ήρθε λοιπόν η στιγμή, στιγμή ευθύνης για όλους εμάς, να επανεξετάσουμε και να επαναδιαπραγματευτούμε τα μέσα που διασφαλίζουν στενότερους δεσμούς και ισότητα ευκαιριών σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες. Στο Βορρά ή στο Νότο, στη Ανατολή ή στη δύση, στα νησιά, στις ορεινές ή στις πεδινές περιοχές, στις πόλεις ή στα χωριά.
Τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής πρέπει να έχουν ως στρατηγικό τους στόχο την εξέλιξη και την αναπροσαρμογή τους σε εξισορροπητικό εργαλείο ανάπτυξης.
Τούτου λεχθέντος θα πρέπει και εμείς να αναλογιστούμε την ευθύνη μας και την συμβολή μας στην σωστή διαχείριση των πόρων και στην σωστή επιλογή πολιτικών στόχων.
Είναι τώρα ευκαιρία να επανεξετάσουμε τόσο σε εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο την μέθοδο διαχείρισης των πόρων ώστε να αξιοποιήσουμε και να βοηθήσουμε τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής να επιτύχουν τον παραπάνω στρατηγικό στόχο.
Κυρίες και Κύριοι,
Γνωρίζω π.χ. ότι εάν επιμείνουμε στο σημερινό πλαίσιο στόχευσης, ολόκληρη η Αττική και κατά συνέπεια η πόλη της Αθήνας θα εξαιρεθεί από τον Στόχο 1.
Όπως ήδη κατέθεσα η Αθήνα έχει ωφεληθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από την πολιτική συνοχής. Η δημιουργία και ανακαίνιση υποδομών ενόψει και τον Ολυμπιακών Αγώνων είναι συχνά θεαματική.
Πρέπει να σας πω, με κάθε ειλικρίνεια, ότι καλώς και δικαίως κάποιες περιοχές της Αττικής εξαιρούνται. Κάποια στιγμή πρέπει να κοιτάξουμε πέρα από τα τοπικά μας συμφέροντα και να μιλήσουμε ανοιχτά.
Πιστεύω όμως και πάλι με κάθε ειλικρίνεια, ότι υπάρχουν και περιοχές στην Αττική που όχι μόνο δεν θα ευνοηθούν αλλά θα αδικηθούν αν εξαιρεθούν.
Αναφέρω την Αθήνα, που γνωρίζω καλά, ως άλλο ένα παράδειγμα μιας τάσης που διαπιστώνεται στα πιο πολλά Ευρωπαϊκά αστικά κέντρα.
Ανισότητες δεν υπάρχουν μόνο μεταξύ χωρών, Περιφερειών ή περιοχών εντός μιας περιφέρειας αλλά και μεταξύ τμημάτων μιας πόλης.
Πρέπει να υπάρξει μια θαρραλέα πολιτική για τις πόλεις. Μια ξεχωριστή πολιτική με ειδικά διαρθρωτικά προγράμματα.
Τα ευρωπαϊκά αστικά κέντρα αντιμετωπίζουν και αυτά με την σειρά τους μια σειρά προκλήσεων που αντανακλούν τις νέες ανάγκες που διαμορφώνονται σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι μεγάλες πόλεις καλούνται μέρα με την μέρα να δώσουν λύσεις σε προβλήματα κοινά από τον Βορρά στο Νότο και από την Δύση στην Ανατολή.
Η διαχείριση της μετανάστευσης, η ενίσχυση της απασχόλησης, η αντιμετώπιση των ανισοτήτων, η δημιουργία νέων ευκαιριών οικονομικής ανάπτυξης, η προστασία του περιβάλλοντος, η εξασφάλιση ποιότητας ζωής,
Η ενίσχυση των πολιτιστικών υποδομών που αναδεικνύουν την ταυτότητα των πόλεων και επομένως του μωσαϊκού της Ευρώπης αποτελούν προκλήσεις κεφαλαιώδους σημασίας.
H Αθήνα είναι μια πρωτεύουσα όπου βρίσκεται το 50 % του πληθυσμού.
Η ανισομερής ανάπτυξη της Αθήνας σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα έχει τις ακόλουθες συνέπειες: A. Υπάρχουν γειτονιές με υποβαθμισμένο περιβάλλον και ποιότητα ζωής. Ευλόγως στις γειτονιές αυτές συγκεντρώνονται άνθρωποι με οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που βρίσκονται μερικώς ή συνολικώς αποκομμένοι από τον κοινωνικό ιστό (αλλοδαποί, ουσιοεξαρτημένοι, άστεγοι, Roma). Αξίζει να σημειωθεί ότι ο σεισμός του 1999 ενίσχυσε αυτές τις διαχωριστικές τομές. B. Υπάρχουν περιοχές όπου συγκεντρώνεται το 90% των κρατικών υπηρεσιών καθώς και της εμπορικής και οικονομικής δραστηριότητας της πόλης. Ως αποτέλεσμα η έλλειψη αποκέντρωσης μέσα στην ίδια πόλη δημιουργεί ή επαυξάνει προβλήματα του κυκλοφοριακού, της μέσης ταχύτητας στο κέντρο, της άμεσης διεκπεραίωσης αλλά και των οικονομικών ανισοτήτων μεταξύ των διαφορετικών διαμερισμάτων της Αθήνας. Γ. Η αυξανόμενη γήρανση του πληθυσμού και η αυξανόμενη μετανάστευση έχουν δημιουργήσει νέες ομάδες και νέες ανάγκες στην πόλη που πρέπει να απαντηθούν. Υπάρχουν 3 νέες ομάδες πληθυσμού για τις οποίες η Αθήνα καλείται να εφαρμόζει προγράμματα κοινωνικής ένταξης και αποκατάστασης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 οι ηλικιωμένοι είναι πάνω από 23% ενώ καταγράφεται σημαντική αύξηση των αλλοδαπών (πρόσφυγες, μετανάστες), οι οποίοι υπολογίζονται άνω του 20%.
Η πρώτη ομάδα είναι οι ηλικιωμένοι με προβλήματα κινητικότητας αλλά και μοναχικά άτομα που χρειάζονται βοήθεια με προγράμματα όπως το ‘’Βοήθεια στο Σπίτι’’, το οποίο για την Αθήνα εφαρμόζεται αλλά δεν επαρκεί.
Η δεύτερη ομάδα είναι οι μετανάστες για τους οποίους πρέπει να εφαρμοστούν προγράμματα ένταξης τόσο στην πρώτη και όσο και στην δεύτερη γενιά.
Η τρίτη ομάδα είναι οι νεόπτωχοι που λόγω οικονομικών δυσκολιών και έλλειψης νέων οικονομικών ευκαιριών βρίσκονται στο όριο αν όχι και κάτω από αυτό που αποκαλούμε σύγχρονη φτώχεια.
Για όλες αυτές τις ομάδες αλλά και για άλλες όπως άνθρωποι με ειδικές ανάγκες και προβλήματα κίνησης είναι αναγκαίο να υπάρξουν και να συνεχιστούν προγράμματα ενίσχυσης.
Σε τοπικό επίπεδο η πόλη πρέπει να βοηθήσει στην καλή διαχείριση των πόρων, στην σωστή επιλογή πολιτικών και στην αποκέντρωση των υπηρεσιών.
Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο πρέπει να δοθεί έμφαση στις πόλεις με προγράμματα τόσο στον στόχο 1 και στον στόχο 2 που θα αναγνωρίζουν συμβολικά και ουσιαστικά τις νέες προκλήσεις που οι πόλεις καλούνται να αντιμετωπίσουν.
Όπως προανέφερα σημαντικά βήματα ανάπτυξης έχουν γίνει. Αλλά δεν μπορούμε σήμερα να ανακόψουμε μια πορεία ανάπτυξης και ωφέλειας όταν οι ανάγκες αυτές όχι μόνο παραμένουν αλλά και αυξάνονται. Η συζήτηση πλέον είναι ανοιχτή και οφείλουμε όλοι ως εκπρόσωποι της τοπικής κοινωνίας που βρισκόμαστε δίπλα στον πολίτη και τον αφουγκραζόμαστε καλύτερα, να πούμε την αλήθεια και να την υποστηρίξουμε. Η αποκέντρωση και απλοποίηση των διαδικασιών είναι ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας που θα βοηθήσει προς την σωστή κατεύθυνση. Είχα την ευκαιρία να υποστηρίξω την σημασία της αποκέντρωσης στην λήψη και εφαρμογή των πολιτικών αποφάσεων στο πλαίσιο της Επιτροπής για την εκπόνηση ενός σχεδίου για το μέλλον της Ευρώπης που σύστησε ο Romano Prodi και της οποίας προεδρεύει ο Strauss-Kahn. Οι πολίτες νιώθουν μακριά από την Ευρώπη. Οι τοπικές κοινωνίες έχουν πολλά να δώσουν στην εμβάθυνση της Ευρώπης και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών για την ΕΕ. Επιπλέον, η τοπική αυτοδιοίκηση βρίσκεται πλησιέστερα στους χώρους όπου δημιουργούνται και εμφανίζονται τα προβλήματα και μπορεί να λειτουργήσει ως μηχανισμός έγκαιρου εντοπισμού τους αλλά και άμεσης επέμβασης. Έχουμε υποχρέωση, οι εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, να συμμετέχουμε με όλες μας τις δυνάμεις σε αυτόν το διάλογο.
Να είμαστε έτοιμοι όχι μόνο να μιλήσουμε και ενδεχομένως να πείσουμε αλλά και να ακούσουμε και να πειστούμε από τους συναδέλφους μας. Ο ανοιχτός και θαρραλέος διάλογος μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών, των εθνικών αρχών αλλά και των τοπικών φορέων αποτελούσε ανέκαθεν το θεμέλιο της Ευρωπαϊκής ανέλιξης.
Πρέπει να φανούμε αντάξιοι των αρχών και αξιών μας.»