Στον Ανδρέα Κατσένο

Κα Μπακογιάννη, πριν από λίγες εβδομάδες ο Πρωθυπουργός έκανε λόγο για εκτροπή του πολιτεύματος. Αισθάνεστε ότι το πολίτευμά μας κινδυνεύει;

Βεβαίως και δεν κινδυνεύει. Ήταν βαρύτατο ατόπημα του κ. Σημίτη. Είναι αδιανόητο ένας ευρωπαίος πρωθυπουργός, μιας χώρας μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέλους της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, να επιτρέπει στον εαυτό του μία τέτοια κουβέντα –διότι, κάποιοι από εμάς γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά τι σημαίνει εκτροπή και τι σημαίνει δικτατορία. Με τέτοιες λέξεις δεν παίζει κανείς, αν θέλει να κρατήσει τη σοβαρότητά του.

Αυτή η όξυνση του πολιτικού κλίματος, αυτή η πόλωση πιστεύετε ότι μπορεί να είναι τεχνητή για να δικαιολογηθεί ή και να καλλιεργηθεί μία πρόωρη προσφυγή στις κάλπες;

Τίποτα δεν αποκλείεται. Ένας πρωθυπουργός που έχει αίσθηση ευθύνης και αντιλαμβάνεται ότι, πρέπει να οδηγήσει το καράβι που λέγεται Ελλάδα σε ένα ασφαλές λιμάνι, ότι πρέπει να πετύχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες, πρέπει να πετύχει σε μία δύσκολη περίοδο για τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής, πρέπει να στήσει την Ελλάδα όρθια στον ανταγωνιστικό κόσμο, γνωρίζει ότι δεν έχει την πολυτέλεια, δεν μπορεί να ακολουθεί μία πολιτική πόλωσης. Οφείλει να γνωρίζει ότι με την πολιτική αυτή που οδηγεί στην αστάθεια δεν έχει ελπίδες επιτυχίας σε όσα σας ανέφερα. Αυτό δεν στοιχίζει στον κ. Σημίτη. Στοιχίζει στον τόπο. Το λογαριασμό θα τον πληρώσει ο ελληνικός λαός. Το συμπέρασμα είναι ότι κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τίποτα. Αλλά μπορεί στο μυαλό του κ. Σημίτη, μπροστά στις δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζει να υπάρχει και το ενδεχόμενο πρόωρης προσφυγής στις κάλπες,.

Πάντως ο ίδιος τόνισε πρόσφατα ότι η χώρα δε διέρχεται καμία κρίση, είναι παραμύθια τα περί κρίσης και ταυτόχρονα ότι είναι διατεθειμένος και αποφασισμένος να μετάσχει στις επόμενες πολιτικές εξελίξεις, άρα και στις όποιες εκλογικές αναμετρήσεις ακολουθούν.

Ξέρετε, η πολιτική είναι πολύ σκληρή. Όταν ένας πολιτικός υποχρεώνεται να δηλώσει ότι θα είναι παρόν, παραδέχεται εμμέσως ότι οι περισσότεροι πιστεύουν ότι έχουμε ήδη μπει στη «μετα-σημίτη» εποχή. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και με τον κ. Σημίτη σήμερα. Η πραγματικότητα είναι ότι αντιλαμβάνεται ότι το σύνολο των στελεχών του ΠΑΣΟΚ έχουν ήδη μπει σε «μετα-σημιτικές» λογικές.

Βλέπετε δηλαδή αλλαγή στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ;

Μετά την επικείμενη ήττα του ΠΑΣΟΚ.

Εσείς έχετε μιλήσει για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Παρουσιάζεται όμως το εξής φαινόμενο: Το κόμμα σας, επισήμως δεν το έχει ζητήσει -το έχουν ζητήσει όμως στελέχη, εσείς πιστεύετε ότι θα πρέπει να ζητήσει πριν τις δημοτικές εκλογές, πρόωρες εκλογές η ΝΔ;

Όχι δεν το πιστεύω, διότι δεν έχει και καμία σημασία αν θα το ζητήσει. Και δεν πρέπει η αξιωματική αντιπολίτευση να ζητήσει κάτι το οποίο δεν μπορεί να το επιβάλει. Από την άλλη μεριά βεβαίως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η εκλογική διαδικασία είναι μία καθαρτήρια διαδικασία . Ευχόμαστε να υπάρξει το ταχύτερο δυνατό. Γνωρίζουμε όμως ότι αυτή την απόφαση δεν θα την λάβει ούτε το εκτελεστικό γραφείο του ΠΑΣΟΚ, ούτε η κυβέρνηση, ούτε εμείς. Θα τη λάβει προσωπικά ο πρωθυπουργός. Μόνον ο ίδιος μπορεί να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, σύμφωνα με τη διάταξη που ψήφισε το ΠΑΣΟΚ, στην προτελευταία αλλαγή του Συντάγματος.

Αυτή την εποχή, η αξιοπιστία του πολιτικού κόσμου, κα Μπακογιάννη, από πολλές πλευρές μπορώ να πω, πλήττεται όσον αφορά στη διαφθορά ,στη διαπλοκή, στην αδιαφάνεια στο δημόσιο βίο. Πώς αντιδράτε εσείς ως πολιτικός;

Με πολύ μεγάλη στενοχώρια και πολύ δυσφορία. Δεν υπάρχει τίποτα πιο βαρύ από την αντίληψη, την οποία έχουν πράγματι πολλοί συμπολίτες μας, ότι οι πολιτικοί είναι σάπιοι, οι πολιτικοί είναι άθλιοι. Η πραγματικότητα είναι ότι υπάρχουν παντού, σε όλα τα επαγγέλματα καλοί και αποτυχημένοι. Υπάρχουν καλοί δικηγόροι και κακοί, υπάρχουν καλοί γιατροί και κακοί γιατροί, υπάρχουν καλοί επιχειρηματίες και κακοί επιχειρηματίες, όπως υπάρχουν καλοί αγρότες και κακοί αγρότες. Έτσι υπάρχουν και καλοί πολιτικοί και κακοί πολιτικοί. Υπάρχουν οι πολιτικοί οι οποίοι πράγματι έχουν ταχτεί στο να προσφέρουν και να υπηρετούν το κοινωνικό σύνολο, οι οποίοι μπήκαν στην πολιτική από φιλοδοξία πράγματι, αλλά υγιή φιλοδοξία. Τη φιλοδοξία της προσφοράς και της αναγνώρισης βεβαίως, ταυτόχρονα. Και υπάρχουν και άλλοι που έχουν επιτρέψει στον εαυτό τους να έχουν διαφορετικές αντιλήψεις, και λόγω ίσως μίας μακρόχρονης παραμονής στην εξουσία, έχουν πιστέψει ότι μπορεί να υπάρχει ένα αλισβερίσι με τα οικονομικά συμφέροντα που είναι εις βάρος του τόπου. Άρα, εμείς οι πολιτικοί πρέπει να ξεκαθαρίσουμε από την αρχή ένα θέμα: Εμείς δεν έχουμε τους «δικούς μας» και του «άλλους». Δεν κάνουμε κυνήγι μαγισσών. Έχουμε καθήκον να θέτουμε το πλαίσιο εκείνο το οποίο θα επιτρέψει τον υγιή ανταγωνισμό, τους ίσους όρους, τη σωστή λειτουργία της οικονομίας και τη διαφάνεια της διαδικασίας, με τη λέξη διαφάνεια με κεφαλαία.

Εννοείτε ότι θα πρέπει να υπάρξει ένα θεσμικό πλαίσιο ελέγχου κομμάτων και βουλευτών και υποψηφίων βουλευτών; Θα είναι μία καλή αρχή δηλαδή…

Πρέπει να υπάρχει ένα θεσμικό πλαίσιο ελέγχου των δαπανών για τα κόμματα, τους βουλευτές, τους πολιτικούς. Αυτό όμως το θεσμικό πλαίσιο πρέπει να είναι ρεαλιστικό και όχι υποκριτικό. Είναι υποκρισία να ισχυρίζεται κανείς ότι μπορεί να κάνει προεκλογικό αγώνα με τις δαπάνες που προβλέπονται στις υπουργικές αποφάσεις, όταν όλοι γνωρίζουν ότι οι αντικειμενικές ανάγκες και δαπάνες είναι πολλαπλάσιες. Αυτό λοιπόν πρέπει να το πούμε ευθέως στον ελληνικό λαό. Πρέπει να αποφασίσουμε ειλικρινώς ότι πρέπει να παρουσιάσουμε στον ελληνικό λαό ποιο είναι το πραγματικό κόστος λειτουργίας των θεσμών της δημοκρατίας. Για να μπορούμε απελευθερωμένοι πλέον, να δημιουργήσουμε τέτοιου είδους μηχανισμούς ελέγχου τους, οποίους να μην τολμάει κανείς να σκεφτεί ότι μπορεί να τους παραβεί.

Το Ελεγκτικό Συνέδριο θα μπορούσε να είναι μια τέτοια μορφή;

Η βασική. Το έχει προτείνει η ΝΔ.

Σας κατηγορούν, ως κόμμα, πολλές φορές ότι ενώ μιλάτε για διαπλοκή, ενώ μιλάτε για διαφθορά στο δημόσιο βίο, πολλές φορές αντιδράτε υποτονικά, στο σύνολο, δε μιλάω προσωπικά -κάποιοι βουλευτές- ή ότι πολλές φορές πολιτικολογείτε ή ότι εμφανίζετε μια πολυφωνία. Είστε ικανοποιημένη από τη σημερινή εικόνα την αντιπολιτευτική της ΝΔ;

Θα δεχτούμε πολλών ειδών κατηγορίες. Εγώ θα σας πω τη δική μου γνώμη. Πιστεύω ότι πολλές φορές τα αντανακλαστικά μας πρέπει να είναι και ακόμα ταχύτερα από ότι παρουσιάζονται σήμερα. Πολλές φορές θα μπορούσαμε με μεγαλύτερο δυναμισμό να αντιταχθούμε σε εσφαλμένες πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης. Αλλά θέλω να είμαι πολύ σαφής: δυναμισμός δε σημαίνει «ύβρεις», δε σημαίνει αήθεις «χαρακτηρισμούς». Δυναμισμός σημαίνει άμεση, ευθεία, ξεκαθαρισμένη πολιτική τοποθέτηση, η οποία θα γίνει, όσο το δυνατό, περισσότερο γνωστή στους πολίτες. Αυτό σημαίνει. Και νομίζω ότι σε αυτό έχει περιθώρια βελτίωσης η ΝΔ. Έχουμε κάνει πολλά βήματα προς τα εμπρός, είμαστε πολύ καλύτεροι από το παρελθόν, αλλά έχουμε ακόμα περιθώρια βελτίωσης.

Νομίζετε ότι υπάρχει πεδίο δράσης ούτως ώστε να αναπτυχθεί μεταξύ των πολιτικών κομμάτων ο πολιτικός λόγος και διάλογος;

Η δημοκρατία στηρίζεται στο διάλογο. Η δική μας γενιά, η γενιά η οποία σήμερα χειρίζεται τα πράγματα, θα πρέπει να μπορεί να επιβάλει έναν άλλο πολιτικό πολιτισμό. Είναι ζητούμενο σήμερα στον τόπο μας ο πολιτικός πολιτισμός. Δε διαλεγόμαστε και δεν πολιτευόμαστε, με αυτό το κριτήριο. Δε σημαίνει αυτό ότι δε θα είναι σκληρή η αντιπαράθεση ή η πάλη των ιδεών. Σημαίνει όμως, ότι αυτή πρέπει να είναι σε ένα διαφορετικό επίπεδο. Δυστυχώς δεν υπάρχει τέτοια βούληση, τουλάχιστον έτσι όπως διαφαίνεται από τις τελευταίες συζητήσεις, από τις τελευταίες τοποθετήσεις του κ. Σημίτη. Για μένα είναι προσβολή να λέει ένας πρωθυπουργός, στη σημερινή εποχή, το 2002, ότι χωρίζει τους Έλληνες σε δημοκράτες και μη δημοκράτες. Είναι προσβολή για τον ελληνικό λαό. Και δε δέχομαι αυτού του είδους την προσβολή από κανέναν. Όπως δεν την απονέμω σε κανέναν, δεν την αποδέχομαι και από κανέναν.

Το ρώτησα αυτό, γιατί κατά καιρούς η Κυβέρνηση ρίχνει κάποια θέματα στο τραπέζι, υποτίθεται του διαλόγου, ασφαλιστικό για παράδειγμα, εκλογικός νόμος εν προκειμένω, και στη συνέχεια είτε το παίρνει πίσω είτε το αφήνει για συζήτηση στο μέλλον. Εσείς πώς τη βλέπετε αυτή την τακτική του ΠΑΣΟΚ, και να σας ρωτήσω και κάτι ειδικότερο αναφορικά με τον εκλογικό νόμο. Ποια θα είναι η θέση της ΝΔ;

Η θέση της ΝΔ θα είναι ότι δεν αποδεχόμαστε προσχηματικούς, ψηφοθηρικούς χειρισμούς με το περιτύλιγμα του διαλόγου. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση το ΠΑΣΟΚ δεν είχε παρά να αποφασίσει μια τέτοια συζήτηση σε ήρεμο πολιτικό κλίμα. Μέσα σε αυτό το κλίμα, παραμονές δημοτικών εκλογών και με τις εθνικές εκλογές να αιωρούνται στην ατμόσφαιρα -και να αναγράφονται στον Τύπο ως ενδεχόμενο καθημερινό- δε μπορεί κανένας σοβαρά να κάνει συζήτηση για τον εκλογικό νόμο.

Αυτή η συζήτηση περί εκλογικού νόμου, νομίζετε ότι, έχει και μία σχέση με τα ανοίγματα που επιχειρεί το ΠΑΣΟΚ προς την Αριστερά; Θεωρεί ότι κατ΄ αυτόν τον τρόπο, θα επιφέρει κάποιο κτύπημα στην τελική επιτυχία της ΝΔ στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές;

Η Αριστερά την καραμέλα αυτή, την έχει γευτεί πάρα πολλές φορές από το ΠΑΣΟΚ: Από την εποχή του «ΠΑΣΟΚ και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις» μέχρι σήμερα που, ο κ. Λαλιώτης ξεχνάει ότι υπάρχουν τέσσερα κόμματα στη Βουλή, κι όχι δύο κόμματα, όταν κάνει τις αναλύσεις του. Δεν πιστεύω ότι η αριστερά θα πέσει εύκολα μέσα στην παγίδα του ΠΑΣΟΚ, την οποία στήνει για άλλη μία φορά, γιατί γνωρίζει κάτι πάρα πολύ απλό: ότι θα πάμε στις επόμενες εκλογές με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο. Εάν η Αριστερά επιτρέψει αυτού του είδους τα παιχνίδια μέχρι την ημέρα των εκλογών, οι πιθανότητες να μπει στη Βουλή είναι πάρα πολύ λίγες. Άρα στην επόμενη Βουλή δε θα τίθεται θέμα συνεργασιών. Ή θα μείνει εκτός της κεντρικής πολιτικής, εξέλιξη που θα είναι αρνητική για τον τόπο, ή θα υποχρεωθεί- επειδή τα ποσοστά της θα είναι πολύ χαμηλά, ήδη είναι- να συμπράξει με το ΠΑΣΟΚ και να μπει στις λίστες του ήδη από αυτές τις εκλογές. Άρα θα την έχει απορροφήσει το ΠΑΣΟΚ. Η παγίδα για την Αριστερά είναι καλά στημένη.

Εσείς, όσον αφορά στην ΝΔ, πιστεύετε ότι θα πρέπει να υπάρξει αυτό το μέτωπο της Κεντροδεξιάς, να λειτουργήσει;

Εγώ μιλάω περί της συσπείρωσης της ΝΔ τα πέντε τελευταία χρόνια. Από τότε δηλ. που υπήρξαν οι πρώτες διαγραφές – και δούλεψα πολύ σκληρά προς την κατεύθυνση της συσπείρωσης των δυνάμεων στη ΝΔ – γι΄ αυτό και είμαι ιδιαιτέρως ευτυχής που σήμερα μιλάμε για μια ευρύτερη συσπείρωση. Αλλά υπάρχουν ορισμένες προσωπικότητες ακόμα, οι οποίες δεν είναι ενταγμένες οργανικά ακόμα μέσα στη ΝΔ, το οποίο οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε, αναπτύσσοντας πρωτοβουλίες οι οποίες να αθροίζουν δυνάμεις και να είναι επωφελείς –πολιτικά και εκλογικά – για τη φιλελεύθερη παράταξη.

Δε θα σας θέσω ερώτημα για την υποψηφιότητά σας, θα σας θέσω όμως το εξής ερώτημα: Είσαστε βουλευτής της A΄ Αθήνας. Η Αθήνα έχει κληθεί να τελέσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Τα προβλήματα είναι πολλά. Ποια θα πρέπει να είναι προτεραιότητα, όσον αφορά στην επίλυσή τους, για να διοργανώσουμε καλούς Ολυμπιακούς Αγώνες;

Είναι πάρα πολλές οι προτεραιότητες. Πρώτα από όλα να ξεκινήσουμε λέγοντας ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα φέρουν την Αθήνα στο προσκήνιο της παγκόσμιας κοινότητας, είτε δια της φυσικής παρουσίας των ανθρώπων εδώ, είτε δια των τηλεοπτικών μεταδόσεων. Είναι δηλαδή ένα μεγάλο στοίχημα για την Αθήνα κι είναι ένα στοίχημα σημαντικό, κατά το οποίο η Αθήνα θα πρέπει να αναδείξει τον καλύτερό της εαυτό. Δεν είναι εύκολο, γιατί η προετοιμασία η οποία έχει υπάρξει μέχρι σήμερα είναι ελλιπής,. Άρα από εδώ και πέρα θα χρειαστεί ένας αγώνας δρόμου για να μπορέσουμε να πετύχουμε σε αυτό το στόχο, η υλοποίηση του οποίου όμως θα μας κάνει όλους υπερήφανους.

Έχουμε περιθώρια επιτυχίας αν αναλογιστούμε το χρόνο που έχουμε χάσει;

Έχουμε αλλά είναι πλέον πολύ στενά.

Με δεδομένες τις άκαμπτες θέσεις που παρουσιάζει ο Ραούφ Ντενκτάς στο διάλογό του με τον Γλαύκο Κληρίδη θεωρείτε ότι η κίνηση του τουρκοκύπριου ηγέτη ήταν μια κίνηση τακτικής ή υπάρχουν ελπίδες για εξεύρεση βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό;

Δε νομίζω ότι μπορεί κανείς να εκφράσει πολύ μεγάλη αισιοδοξία αυτή τη στιγμή για την πορεία των συνομιλιών. Δεν εκφράζεται άλλωστε και από πουθενά. Η τουρκική άποψη -και το είχα σημειώσει από την πρώτη στιγμή, όταν έστειλε ο κ. Τζεμ την επιστολή στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το θέμα της Κύπρου, όπου εμφανιζόντουσαν ανάγλυφες οι τουρκικές θέσεις – έδειχνε ότι η Τουρκία δεν έχει αλλάξει κεντρική στρατηγική ως προς το Κυπριακό. Γεγονός το οποίο δυσκολεύει την οποιαδήποτε προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού δια της διαπραγμάτευσης και της όποιας πολιτικής λύσεως. Θα προσθέσω δε εδώ, ότι είναι ώρα να αντιληφθεί και ο κ. Παπανδρέου, ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ καλού κλίματος επικοινωνίας και ουσιαστικής άσκησης πολιτικής με συγκεκριμένα αποτελέσματα.

Σε περίπτωση που η Κύπρος μπει στην ΕΕ πιστεύετε ότι, η Τουρκία μπορεί να υλοποιήσει αυτές τις διεκδικήσεις της;

Πιστεύω ότι θα περάσουμε μια περίοδο έντασης με την Τουρκία. Αντιλαμβάνεται όμως και η ίδια η Τουρκία ότι η ευρωπαϊκή πορεία της -την οποία έχει επιλέξει- για να μπορέσει να επιτευχθεί, καθιστά την επίλυση του Κυπριακού όρο sine qua non, δηλ. υποχρεωτικό όρο. Για να το πω αλλιώς, η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας περνάει μέσα από την Κύπρο, κι όσο πιο γρήγορα το αντιληφθεί αυτό η Τουρκία ακόμα καλύτερα.

Ο κ. Παπανδρέου και ο κ. Τζεμ απεφάσισαν ο ελληνοτουρκικός διάλογος να μπει στα βαθιά νερά του Αιγαίου προκειμένου να διερευνηθούν οι δυνατότητες για την παραπομπή του ζητήματος της υφαλοκρηπίδας στη Χάγη. Βλέπουμε ότι η Τουρκία εξακολουθεί να έχει υψηλά στην ατζέντα της, τις μονομερείς διεκδικήσεις στο Αιγαίο όπως είπαμε και πριν τις γκρίζες ζώνες και κατ΄ επέκταση του εναέριου χώρου. Πιστεύετε ότι αυτός ο διάλογος μπορεί να προχωρήσει και ποιους κινδύνους έχει κρατήσει το υπουργείο Εξωτερικών;

Η ΝΔ έθεσε από την πρώτη στιγμή το πλαίσιο μέσα στο οποίο οφείλει να διεξαχθεί ο διάλογος. Ένα πλαίσιο το οποίο δε φαινόταν να το έχει ενστερνιστεί ο κ. Παπανδρέου μέχρι που υποχρεώθηκε μετά από τις παρεμβάσεις τις ΝΔ. Το πλαίσιο αυτό προβλέπει το σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων, το σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και των διμερών συμφωνιών και βεβαίως του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Αυτό το πλαίσιο πρέπει να γίνει αποδεκτό και από την Τουρκία για να μπορέσει να υπάρξει εκκίνηση ενός σοβαρού διαλόγου. Μέχρι στιγμής που μιλάμε η Τουρκία δεν το έχει αποδεχθεί. Τουλάχιστον δεν υπάρχει καμία δημόσια δέσμευση της Τουρκίας προς αυτή την κατεύθυνση. Φοβούμαι λοιπόν πως οι Τούρκοι, βλέποντας και αυτή την καθυστέρηση -την οποία επιδεικνύουν με το να τοποθετήσουν διαπραγματευτή από τουρκικής πλευράς- απλώς κωλυσιεργούν και δε θα έχει κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον.

Γύρω από την υπόθεση του Ευρωστρατού. Ποια βλέπετε ότι θα είναι η κατάληξη –το θέμα θα έρθει μάλλον και στη Βαρκελώνη απ΄ ότι φαίνεται και στο ευρωπαϊκό λαϊκό κόμμα. Τί βλέπετε σε αυτό το θέμα;

Είναι πάρα πολύ δύσκολο θέμα. Η αδράνεια την οποία επέδειξε η ελληνική κυβέρνηση έναν ολόκληρο χρόνο στο χειρισμό αυτού του καίριου θέματος μας έχει οδηγήσει σε πολύ δύσκολη θέση. Φοβάμαι ότι έτσι όπως πάμε η Ελλάδα θα έχει να επιλέξει μεταξύ της απομόνωσης και του συμβιβασμού, μια θέση στην οποία κανείς δε θα επιθυμούσε να βρεθεί. Είναι δύσκολο να σας κάνω πρόβλεψη. Φοβάμαι ότι οι αποφάσεις από τους εταίρους μας θεωρούνται ειλημμένες.

Για τα εθνικά θέματα δεν είσαστε αισιόδοξη. Βλέπετε ότι θα έχουμε προβλήματα στο άμεσο μέλλον;

Η ελληνική εξωτερική πολιτική απαιτεί συνέπεια, συνέχεια, διαχρονική στόχευση, προσαρμογή και ρεαλισμό στα νέα δεδομένα. Δυστυχώς δεν έχει επιδείξει ούτε την πρέπουσα συνέπεια η εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ κι έτσι φτάσαμε από την ακραία εξωτερική πολιτική -η οποία ακολουθήθηκε στην πρώτη φάση του κ. Σημίτη- στη διαλλακτική έως και υποκριτική εξωτερική πολιτική, που ακολουθείται σήμερα. Αυτή είναι μία πολύ μεγάλη γκάμα τακτικών οι οποίες επελέγησαν και οι οποίες δεν είχαν καλά αποτελέσματα.

Μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να φτάσει στο πλαίσιο, αυτό που λέμε, του πυλώνα της άμυνας και της εξωτερικής πολιτικής που να προστατεύει και την Ελλάδα;

Είμαστε ακόμα στα σπάργανα αυτής της πολιτικής. Εύχομαι να τα καταφέρουμε και να πετύχουμε κάποια στιγμή την κοινή πολιτική και άμυνα. Ακόμα, απέχουμε πάρα πολύ.