Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Καλημέρα σας. Μία σύντομη δήλωση της κας Υπουργού και θα ακολουθήσουν ερωτήσεις.
ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Καλημέρα σας και πάλι. Ολοκληρώθηκαν μόλις οι εργασίες της Άτυπης Συνάντησης των 8 Μεσογειακών Χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών. Ήταν μια εξαιρετικά χρήσιμη και ουσιαστική πιστεύω και αποτελεσματική συνάντηση με μία διευρυμένη ημερήσια διάταξη.
Όπως γνωρίζετε, συζητήσαμε για το μέλλον της Ευρώπης, την κατάσταση και τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, για το κρίσιμο πρόβλημα της αυξανόμενης λαθρομετανάστευσης, μας απασχόλησε ιδιαίτερα, για τη μεσογειακή διάσταση της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας και για τον καλύτερο συντονισμό μας στην αντιμετώπιση ανθρωπιστικών κρίσεων όπως πρόσφατα αυτή του Λιβάνου.
Το γεγονός ότι είχαμε μια διευρυμένη ημερησία διάταξη είναι βήμα προόδου, καθώς έως τώρα σε συναντήσεις αυτού του χαρακτήρα που προηγήθηκαν η θεματική ήταν πολύ πιο περιορισμένη. Ο εμπλουτισμός της θεματικής μας είναι μια ξεκάθαρη ένδειξη ότι τα μεσογειακά κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιμετωπίζουμε κοινές προκλήσεις, μοιραζόμαστε κοινούς προβληματισμούς και αναζητούμε λύσεις κοινής αποδοχής.
Η μεταξύ μας σύγκλιση είναι μεγάλη. Εδώ στο Λαγονήσι δε, αξιοποιήσαμε με τον καλύτερο δυνατό πιστεύω τρόπο αυτή τη δυναμική μεσογειακής σύγκλισης για την οποία σας μίλησα. Στο στάδιο αυτό αποφασίσαμε ότι θα συνεχίσουμε αυτή την πρακτική των Άτυπων Υπουργικών Συναντήσεων τουλάχιστον μία, αν όχι δύο φορές στη διάρκεια κάθε προεδρίας.
Η Μάλτα και η Σλοβενία έχουν ήδη προσφερθεί να διοργανώσουν τις επόμενες συναντήσεις. Η πρώτη θα γίνει στη Μάλτα, κατά πάσα πιθανότητα το Φεβρουάριο.
Διαμορφώνουμε μια ομάδα εργασίας σε πολιτικό επίπεδο πάλι, σε επίπεδο δηλαδή αρμοδίων για ευρωπαϊκά θέματα Υφυπουργών Εξωτερικών, η οποία αυτή η συγκεκριμένη ομάδα θα συζητά με ποιο τρόπο θα συγκεκριμενοποιήσουμε τους προβληματισμούς, τις σκέψεις και τις απόψεις των χωρών μας, για ευρωπαϊκά και μεσογειακά θέματα κοινού ενδιαφέροντος.
Μία τρίτη ομάδα εργασίας, αυτή τη φορά σε υπηρεσιακό επίπεδο υψηλών αξιωματούχων, θα εργαστεί επικεντρωμένη στις εξελίξεις για τη Μέση Ανατολή, με την προοπτική να διαμορφώσει ένα κείμενο εργασίας ενόψει της συναντήσεως του Μεσογειακού Φόρουμ στο Αλικάντε στις 28 του μηνός και επειδή όπως καταλαβαίνετε οι μέρες που απομένουν είναι λίγες, η συνάντηση αυτή της συγκεκριμένης ομάδας θα γίνει στις 20 του μηνός στην Πορτογαλία.
Θέλω να τονίσω εδώ προς αποφυγή οποιασδήποτε ενδεχόμενης παρανόησης, ότι οι συναντήσεις αυτές βρίσκονται στο πλαίσιο και ενισχύουν την κοινή μας επιδίωξη μιας συνεχώς ισχυρότερης και αποτελεσματικής Ευρωπαϊκής Ένωσης, που επιτυγχάνει τους στόχους της με συναίνεση και αλληλεγγύη.
Κλείνοντας, θέλω να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους που συνέβαλαν με προτάσεις και ιδέες σε μια ειλικρινή και πολύ φιλική συζήτηση, σε μια συζήτηση που μεταξύ των άλλων κατέληξε σε συγκεκριμένα και απτά αποτελέσματα. Ταυτόχρονα επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω και τους συνεργάτες μου, διότι ακούστηκαν τα καλύτερα λόγια για την διοργάνωση από το Υπουργείο Εξωτερικών.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Ερωτήσεις παρακαλώ.
Α. ΣΑΝΤΑΜΟΥΡΗΣ: Υπήρξε οποιοδήποτε συγκεκριμένο βήμα προόδου σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των κυμάτων λαθραίως διακινουμένων μεταναστών και εάν είναι ανακοινώσιμο κάτι τέτοιο ή εάν έχει γίνει μια προεργασία ενόψει του Αλικάντε. Ευχαριστώ.
ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Οι τελικές αποφάσεις γι’ αυτό το θέμα θα ληφθούν τελικώς το Δεκέμβριο. Σε επίπεδο Πρωθυπουργών όπως ξέρετε υπάρχουν οι προτάσεις των 8 Πρωθυπουργών οι οποίες έχουν ήδη κατατεθεί με την επιστολή τους και ζητούν να υπάρξει συζήτηση επ’ αυτού.
Οι δικές μας συναντήσεις είναι συναντήσεις προετοιμασίας αυτών των τελικών αποφάσεων. Συμμεριζόμαστε όλοι την ανάγκη να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Μέχρι τώρα το φως της δημοσιότητας έχει πέσει πιο πολύ απάνω στα προβλήματα της Ανατολικής Ευρώπης στο θέμα της λαθρομετανάστευσης.
Είχαμε όμως την ευκαιρία και εμείς με τη σειρά μας να παρουσιάσουμε τα προβλήματα τα οποία η δικιά μας χώρα π.χ. έχει με τους λαθρομετανάστες εξ ανατολών, όχι απ’ την Αφρική. Και συμφωνήσαμε όλοι ότι το θέμα είναι ένα θέμα κοινό και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί από μία κοινή ευρωπαϊκή πολιτική.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κυρία Μπακογιάννη θα ήθελα καταρχήν να ρωτήσω αν η ελληνική πρόταση για την ακτοφυλακή συζητήθηκε και πως έγινε δεκτή. Η άλλη ερώτηση αφορά την πολιτική γειτονίας. Επειδή η Ευρωπαϊκή Ένωση ενδιαφέρεται πάρα πολύ μετά την καινούργια διεύρυνση να συσφίξει τις σχέσεις με τις εκτός Ένωσης χώρες που γειτονεύει, αν το θέμα αυτό εξελίσσεται και στο πλαίσιο συζήτησης των 8, του διαλόγου των 8 και έχει κάποια αποτελέσματα.
ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Το θέμα της ακτοφυλακής βεβαίως συζητήθηκε. Είναι ένα θέμα για το οποίο είχε όπως ξέρετε κατατεθεί για πρώτη φορά μία πρόταση απ’ τον Πρωθυπουργό τον κ. Καραμανλή εδώ και δύο χρόνια. Όσο πάμε πλησιάζουμε προς την υλοποίηση αυτής της ιδέας. Θα πάρει βεβαίως πάντοτε χρόνο, δεν είναι κάτι το οποίο θα γίνει αύριο το πρωί.
Η συνεργασία σε επίπεδο Λιμενικού η οποία είναι απολύτως αναγκαία για την αντιμετώπιση των λαθρομεταναστών και θα μετεξελιχθεί κατά τη γνώμη μας σε μία ευρωπαϊκή coast guard όπως ήταν η ελληνική πρόταση, ενισχυμένη δε και με προτάσεις από διάφορες χώρες.
Όπως και για την πολιτική καλής γειτονίας, νομίζουμε ότι η γενική θέση την οποία έχει εκφράσει και η Ελλάδα, αποτελεί τη θέση και των 8 ότι θα πρέπει να είναι μία ισορροπημένη και σωστή προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς όλες τις χώρες τις γειτονικές και ανάλογα με τα δικά της χαρακτηριστικά κάθε χώρα να έχει την ίση μεταχείριση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κυρία Υπουργέ αν και ο κ. Μπλαζί δεν είναι εδώ, αν ήταν θα τον ρωτούσαμε και εκείνον για το πρόβλημα αυτό μεταξύ δύο μεσογειακών χωρών που βλέπουμε να βρίσκεται σε εξέλιξη, σοβαρό πρόβλημα στις σχέσεις τους, με αφορμή την αρμενική γενοκτονία. Φαίνεται πως αυτό προκαλεί κρίση στις σχέσεις της Γαλλίας με την Τουρκία αυτή την ώρα. Εσάς σας προβληματίζει το γεγονός; Πως το αντιμετωπίζετε;
ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Κάθε ένταση η οποία παρουσιάζεται στις σχέσεις μεταξύ δύο χωρών βεβαίως την παρακολουθούμε με ιδιαίτερο προβληματισμό. Από εκεί και πέρα ως προς την ουσία, έχει γίνει ήδη μία δήλωση απ’ τον κ. Κουμουτσάκο, η οποία είναι η θέση του Υπουργείου Εξωτερικών. Στην Ελλάδα όπως ξέρετε η Βουλή των Ελλήνων έχει υιοθετήσει ψήφισμα για τη γενοκτονία των Αρμενίων. Από εκεί και πέρα όμως πιστεύουμε ότι το παρελθόν δεν πρέπει να καθορίζει το μέλλον στο σύγχρονο κόσμο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κυρία Υπουργέ έγινε χθες το βράδυ στο δείπνο κάποια ειδικότερη συζήτηση για το θέμα της Τουρκίας στο ευρύτερο πλαίσιο της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Και αν μπορείτε να μας μεταφέρετε το κλίμα και τις θέσεις των υπολοίπων που συμμετείχαν στη συνάντηση.
ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Δεν έγινε καμία συζήτηση για το θέμα της Τουρκίας στο χθεσινό δείπνο. Το χθεσινό δείπνο πήρε πολύ ουσιαστικές αποφάσεις ακριβώς για τον τρόπο με τον οποίο εμείς, οι μεσογειακές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα οργανώσουμε τη στενότερη συνεργασία μας, με αυτό ασχοληθήκαμε πολύ περισσότερο. Και παρά το ότι όταν ξεκινήσαμε δεν περιμέναμε ότι υπήρχε τόσο ισχυρή πολιτική βούληση για συνεργασία, φάνηκε πλέον ότι εδώ αυτή είναι η πρόθεση, η καταγεγραμμένη βούληση, όλων των χωρών, άρα εκεί εντοπίστηκε η συζήτησή μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Στο πλαίσιο των συζητήσεων για τη Μέση Ανατολή υπήρξαν κάποιες απόψεις οι οποίες να είναι εφικτές σε ό,τι αφορά τη συνεργασία των χωρών που συμμετείχαν χθες για την αντιμετώπιση οικονομικών προβλημάτων, προβλημάτων υποδομών που υπάρχουν τόσο στο Λίβανο όσο και την Παλαιστίνη;
ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Το θέμα της Μέσης Ανατολής μας απασχόλησε για πάρα πολλή ώρα και θα είναι κι ένα από τα θέματα τα οποία θα απασχολήσουν βεβαίως και το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων την προσεχή Τρίτη. Η Ευρώπη για πρώτη φορά έχει μια τόσο ουσιαστική και έντονη παρουσία στα θέματα της Μέσης Ανατολής. Αυτό σημαίνει και ανάληψη ευθύνης από πλευράς της Ευρώπης, καινούργια ευθύνης, διευρυμένης ευθύνης σε σχέση με την παλαιότερη θέση της.
Το ότι σήμερα βρίσκεται ευρωπαϊκός βασικά στρατός στο Λίβανο, δείχνει το μέγεθος της συμμετοχής της Ευρώπης στην προσπάθεια επίλυσης της κρίσης στη Μέση Ανατολή. Οι μεσογειακές χώρες της Ευρώπης έχουν μια ακόμα μεγαλύτερη ευαισθησία στα θέματα της Μέσης Ανατολής και είναι λογικό, διότι είναι κοντά. Είναι χώρες οι οποίες γειτνιάζουν. Είναι χώρες οι οποίες έχουν λόγο σε αυτή τη συζήτηση η οποία γίνεται μεταξύ των πολιτισμών, με μια πολύ μεγαλύτερη κατανόηση για τους διαφορετικούς πολιτισμούς. Εμείς ζήσαμε δίπλα – δίπλα με το Ισλάμ όλοι μας, όλες αυτές οι χώρες, ο καθένας με τη δική του ιστορία και βεβαίως οι προτάσεις οι οποίες θα υπάρξουν προς την Ευρωπαϊκή Ένωση από αυτές τις χώρες, θα είναι προτάσεις που πιστεύουμε ότι μπορούν να είναι εποικοδομητικές ως προς την τελική θέση και στάση και πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα θέματα της Μέσης Ανατολής.
Ε. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ: Πριν από λίγες ημέρες υπήρξε ένα κυπριακό βέτο σε ό,τι αφορά την Τουρκία και, θα λέγαμε, μια αυστηρή προειδοποίηση από την Ελλάδα. Αυτό τι σημαίνει πρακτικά; Ουσιαστικά δηλαδή κάνουμε πράξη αυτό που λέτε κατ’ επανάληψη, ότι αν η Τουρκία δεν εφαρμόσει τους όρους και τις προϋποθέσεις, η Ελλάδα και η Κύπρος θα βάλουν βέτο;
ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Έχετε πάρα πολλές φορές προσπαθήσει να με κάνετε να χρησιμοποιήσω τη λέξη «βέτο». Και δε θα το κάνω, συνειδητά. Υπάρχει μια διαδικασία η οποία είναι σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή. Η διαδικασία της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας. Και υπάρχουν εξωτερικές διαδικασίες μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και υπάρχουν και τουρκικές ανειλημμένες υποχρεώσεις οι οποίες είναι πολλές, με πρώτη την υποχρέωσή της να τιμήσει το πρωτόκολλο της Άγκυρας.
Είμαστε σε μία φάση εσωτερικών διεργασιών. Γίνονται προσπάθειες απ’ τη Φιλανδική Προεδρία, προσπάθειες συγκεκριμένες, οι οποίες έχουν κατατεθεί μέσα στο πλαίσιο κάποιων ιδεών. Αυτές αυτή τη στιγμή συζητώνται με τα διάφορα εμπλεκόμενα μέρη.
Η Ελλάδα πιστεύω ότι μέχρι τις 7 Νοεμβρίου που θα είναι μία κρίσιμη ημερομηνία για την παρουσίαση της έκθεσης προόδου για την Τουρκία, θα πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας στο να δούμε πως θα προχωρήσουν τα πράγματα, χωρίς να έχουμε συζητήσει άλλου είδους θέματα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επειδή είπατε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη οι διεργασίες και οι συζητήσεις, υπάρχει μια συγκεκριμένη πρόταση απ’ τη Φιλανδική Προεδρία. Αυτή την πρόταση εσείς πως τη βλέπετε;
ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Μα, το έχω πει πολλές φορές. Θεωρούμε ότι είναι μια βάση προς συζήτηση. Αυτή τη στιγμή γίνεται αυτή η συζήτηση. Κατά την άποψή μας χρίζει διαφόρων βελτιώσεων. Δεν θα μπω όμως στην ουσία της πρότασης αυτή τη στιγμή διότι είναι ακριβώς το αντικείμενο των συζητήσεων που υπάρχουν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κυρία Υπουργέ μπορούμε να πούμε δηλαδή ότι αυτή η συνάντηση των 8 εξελίσσεται σε ένα θεσμό; Ένα αυτό. Και δεύτερον, συζητήσατε καθόλου για τα οικονομικά; Διότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προτείνει μια σειρά κανονισμών για να ενισχύσει το θέμα της λαθρομετανάστευσης. Είπατε για τα θέματα αυτά τα οικονομικά, της κατανομής του βάρους δηλαδή; Γιατί η Ελλάδα έχει πολλά βάρη θα λέγαμε στο θέμα αυτό.
ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Κοιτάξτε, σκοπίμως δε χρησιμοποίησα τη λέξη θεσμός, διότι δεν υπάρχει θεσμός. Υπάρχει ένας θεσμός: Η Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτές είναι άτυπες συναντήσεις οι οποίες καθιερώνονται. Θα γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Θα κρατήσουν πάντοτε τον άτυπο χαρακτήρα τους, της άτυπης συνεργασίας η οποία υπάρχει μεταξύ των μεσογειακών χωρών.
Ως προς τα οικονομικά, είναι απ’ τα βασικά θέματα τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσει η Ευρώπη. Είναι ακριβώς η οικονομική συμμετοχή, δηλαδή τα χρήματα τα οποία θα δοθούν στη καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης και πρέπει να είναι απ’ τον κοινό ευρωπαϊκό κορβανά.
Αυτή ήταν και η λογική απ’ την πρώτη στιγμή όταν μιλήσαμε για Ευρωπαϊκό Λιμενικό Σώμα. Ότι μία χώρα π.χ. σαν την Ελλάδα η οποία έχει χιλιάδες νησιά και σύνορα ευρύτατα, τα οποία όμως μπορεί να είναι είσοδος για πάρα πολλούς λαθρομετανάστες απ’ όλο τον κόσμο, είναι πολύ δύσκολο να σηκώσει από μόνη της το βάρος της προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων. Θέλει βοήθεια και συμμετοχή.
Ευχαριστώ πολύ.
