Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Θα ξεκινήσω κάνοντας μία μικρή τοποθέτηση για το πού βρισκόμαστε σήμερα μετά το ιρλανδικό «όχι». Κατ’ αρχάς, θεωρώ απαραίτητο να δούμε πώς ακριβώς διαμορφώνονται οι συνθήκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρώτον, έχει ήδη προηγηθεί η κύρωση της Συνθήκης της Λισαβόνας από δεκαοκτώ κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεύτερον, τυπικά, για να εφαρμοστεί η Συνθήκη της Λισαβόνας πριν από τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούνιο του 2009, θα πρέπει να έχει κυρωθεί από όλα τα μέλη της Ένωσης. Τρίτον, η απόφαση του ιρλανδικού λαού είναι βεβαίως σεβαστή. Τέταρτον, δεν είναι η πρώτη φορά που η Ένωση βρίσκεται αντιμέτωπη με δύσκολες καταστάσεις. Κάθε φορά, όμως, αργά ή γρήγορα, έχει καταφέρει να προχωρήσει μπροστά.
Αυτή είναι μία ρεαλιστική αποτίμηση της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε. Η αντιμετώπισή της δεν είναι ούτε άμεση ούτε εύκολη. Αυτό φάνηκε από την πρώτη συζήτηση που έγινε χθες στο Λουξεμβούργο. Αναμφισβήτητα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, υπάρχει προβληματισμός. Πιστεύω, όμως, ότι υπάρχει και η πολιτική βούληση να μην εγκλωβιστεί και πάλι η Ευρωπαϊκή Ένωση σε μία μακρά και αντιπαραγωγική εσωστρέφεια. Στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συζητηθεί εκτενώς το τι μέλλει γενέσθαι.
Η Ελλάδα, πιστή στο όραμα της Ενωμένης Ευρώπης, θα επιδιώξει να γίνει η ταχύτερη δυνατή αξιολόγηση και αποτίμηση της κατάστασης, ώστε να μπορέσει η Ένωση να προχωρήσει το συντομότερο δυνατόν σε αποφάσεις που θα επιτρέψουν τη μη αυτοπαγίδευσή της σ’ ένα κύκλο εσωστρέφειας και αδράνειας. Ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι τα οκτώ κράτη-μέλη της Ένωσης που δεν έχουν ακόμα κυρώσει τη Συνθήκη, θα προχωρήσουν σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη διαδικασία της κύρωσής της.
Θέλω να υπενθυμίσω εδώ στη Βουλή γιατί πραγματικά θέλουμε τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Και υπάρχει ένα εύλογο ερώτημα. Γιατί η Ελλάδα πιστεύει στην ανάγκη εφαρμογής της Συνθήκης της Λισαβόνας; Και εμείς δεν θα κρυφτούμε πίσω από το δάκτυλό μας. Δεν είναι πρόθεσή μας ο εξωραϊσμός των δυσκολιών και των προκλήσεων. Υπάρχει απόσταση μεταξύ του Ευρωπαίου πολίτη και των Βρυξελλών; Ναι, υπάρχει. Έχει αντιμετωπίσει η Ένωση αποτελεσματικά όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες της; Προφανώς, όχι. Καθορίζει με την εξωτερική της πολιτική τις εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον; Όχι.
Όμως, μετά απ’ αυτά τα «όχι», είμαι υποχρεωμένη να ρωτήσω το εξής: Χωρίς την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα αντιμετωπίζαμε αποτελεσματικότερα ως Ελλάδα ή ως κράτος-μέλος χωριστά τα μεγάλα σημερινά προβλήματα, τα οποία δεν γνωρίζουν σύνορα;
Όχι, κύριοι συνάδελφοι. Δεν θα μπορούσαμε να τα αντιμετωπίσουμε καλύτερα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η ενίσχυση και η πρόοδός της, είναι το πιο ισχυρό όπλο που διαθέτουν οι ευρωπαϊκοί λαοί για να διασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον σ’ έναν αβέβαιο, ρευστό και δύσκολο κόσμο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η αναγκαία δύναμη συνεργασίας και συντονισμού προσπαθειών σε μία κοινή προσπάθεια. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενώνει κυβερνήσεις, αλλά πάνω απ’ όλα ενώνει λαούς. Τους ενώνει σ’ ένα σύστημα αρχών, αξιών και κανόνων συνυφασμένων με τη δημοκρατία, την ελευθερία, την ανάπτυξη και την κοινωνική ευαισθησία.
Αυτή η Ένωση, λοιπόν, πρέπει να προχωρήσει, έστω και με μικρότερα των φιλοδοξιών μας βήματα. Η στασιμότητα αυτή τη στιγμή θα αποτελούσε κατ’ ουσίαν ένα βήμα προς τα πίσω.
Ακούω με προσοχή και σέβομαι όσους από ανυπόκριτη έγνοια για το μέλλον της Ευρώπης, επιδιώκουν πιο φιλόδοξα, πιο γενναία, πιο κοινωνικά βήματα σε σχέση με το συμβιβασμό της Συνθήκης της Λισαβόνας. Συμμερίζομαι δε πολλούς από τους προβληματισμούς τους. Τους απαντώ, όμως, ότι πολλές φορές το καλύτερο είναι ό,τι μπορεί να εξελιχθεί στον αποτελεσματικότερο εχθρό του καλού.
Αυτή την κρίσιμη, λοιπόν, στιγμή πιστεύω ότι όλοι πρέπει να στηρίξουμε το καλό, που είναι το εφικτό, με την ελπίδα, αλλά και την απόφαση αυτό να το αξιοποιήσουμε ως εφαλτήριο, για να πετύχουμε το καλύτερο. Όμως, τονίζω και πάλι ότι η στασιμότητα θα ισοδυναμούσε με υποχώρηση και αυτό δεν πρέπει να συμβεί στην Ευρώπη.
Ακούω σκληρή κριτική και άρνηση από εκείνους που αντιστρατεύονται την ευρωπαϊκή ιδέα και την ευρωπαϊκή ενοποίηση στο σύνολό τους, όπως για παράδειγμα το Κομμουνιστικό Κόμμα, του οποίου σέβομαι την άποψη, αλλά δεν συμφωνώ μαζί του.
Εμείς θα προχωρήσουμε, σύμφωνα με τη χαραγμένη στρατηγική μας. Επιδιώκουμε μία Ευρώπη που κάνει βήματα μπροστά, ενισχύοντας τη δημοκρατικότητα και την αποτελεσματικότητά της και κυρίως τη δυνατότητα παρέμβασής της στις διεθνείς εξελίξεις.
Με γνώμονα αυτή μας τη σταθερή θέση, θα λάβουμε μέρος στο επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Θα συμβάλουμε όσο μπορούμε στην αναζήτηση του αποτελεσματικότερου τρόπου αντιμετώπισης της κατάστασης μετά από το Ιρλανδικό δημοψήφισμα.
Και έρχομαι τώρα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στο γιατί το ΠΑ.ΣΟ.Κ. ζητάει δημοψήφισμα. Η Αξιωματική Αντιπολίτευση με την πρότασή της για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την επικύρωση της Μεταρρυθμιστικής Συνθήκης της Λισαβόνας αποδεικνύει τρία στοιχεία που, δυστυχώς, χαρακτηρίζουν το σύνολο του αντιπολιτευτικού τους έργου.
Το πρώτο είναι η ασυνέπεια και η ασυνέχεια στην πολιτική της, οι συνεχείς παλινωδίες σε σειρά σημαντικότατων για το μέλλον της χώρας ζητήματα.Το δεύτερο – λυπάμαι που το λέω στη Βουλή των Ελλήνων – είναι η ανευθυνότητα με την οποία τα ίδια αυτά σημαντικά ζητήματα γίνονται σημαίες ευκαιρίας για να λυθούν εσωκομματικά ή ακόμα και υπαρξιακά προβλήματα.Και το τρίτο, βεβαίως, είναι η επιφανειακά ανάγνωση των εξελίξεων – διεθνών και εσωτερικών – και η προσπάθεια για να υπάρχει μικροκομματικό όφελος ακόμα και σε ζητήματα που η ίδια η φύση και η σημασία τους απαιτεί εις βάθος συζήτηση, αλλά βεβαίως και ομοψυχία.
Θα ξεκινήσω από το πρώτο χαρακτηριστικό, την ασυνέπεια και την ασυνέχεια της πολιτικής. Στα είκοσι επτά και πλέον χρόνια παρουσίας της ως πλήρες και ισότιμο μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, η χώρα μας έχει χαράξει μία συγκεκριμένη συνεπή πορεία. Όλες οι Συνθήκες, όλα τα μεγάλα βήματα της Ευρώπης προς το στόχο της πολιτικής της ενοποίησης επικυρώνονται από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Και αυτή η μέθοδος – η κοινοβουλευτική – έχει επιλεγεί για συγκεκριμένους λόγους.
Ο πρώτος λόγος είναι ότι μ’ αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ο σταθερός ευρωπαϊκός προσανατολισμός της χώρας μας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι εκείνος ο κρίσιμος άξονας πάνω στον οποίο η χώρα μας εδώ και χρόνια καταφέρνει να ενισχύει τόσο την ασφάλειά της όσο και τη σταθερότητά της, την οικονομική της ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία των Ελλήνων.
Η σταθερή και αταλάντευτη πορεία της Ελλάδας μέσα στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα αποτελεί εγγύηση ασφάλειας και ανάπτυξης για τη χώρα και το Ελληνικό Κοινοβούλιο έχει την ευθύνη να διασφαλίζει αυτή την πορεία.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι κανείς δεν αμφισβητεί ότι υπερψηφίζοντας και επικυρώνοντας μία ευρωπαϊκή Συνθήκη, η Βουλή των Ελλήνων βρίσκεται σε απόλυτη αντιστοιχία με τη λαϊκή βούληση. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων είναι πεπεισμένη ότι η Ελλάδα είναι πιο ισχυρή μέσα σε μία συνεχώς ισχυρότερη Ευρώπη. Παρά τις κατά καιρούς κρίσεις και διαφωνίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι Έλληνες εμφανίζονται σταθερά θερμοί ευρωπαϊστές. Ζητούν περισσότερη Ευρώπη, περισσότερες κοινές πολιτικές και επιθυμούν η Ελλάδα, ως παλιό πια μέλος της Ευρώπης, να πρωτοστατεί σ’ αυτές τις προσπάθειες και σ’ αυτούς τους στόχους.
Ο τρίτος λόγος είναι ότι η κοινοβουλευτική μέθοδος εξασφαλίζει αυτή τη δυνατότητα στη χώρα μας να πρωτοστατεί και να βρίσκεται στην πρωτοπορία των ευρωπαϊκών εξελίξεων, όπως ακριβώς απαιτεί ο ελληνικός λαός.
Είναι σε όλους σαφές ότι σε σχέση με τη διενέργεια ενός δημοψηφίσματος, η κοινοβουλευτική μέθοδος εγγυάται λιγότερο πολύπλοκες και λιγότερο χρονοβόρες διαδικασίες, φέρνοντας την Ελλάδα μεταξύ των δυνάμεων εκείνων που διαμορφώνουν τη νέα ατμομηχανή της Ευρώπης.
Όλοι αυτοί οι λόγοι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι γνωστοί και αποδεκτοί εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Με την ίδια συνέπεια που αξιοποιεί την κοινοβουλευτική μέθοδο αυτή η Κυβέρνηση, την αξιοποίησαν όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις.
Την αξιοποίησαν οι κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας, οι κυβερνήσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ., στις οποίες συμμετείχε και ο νυν Αρχηγός του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Δεν είναι, λοιπόν, παλινωδία, δεν είναι πισωγύρισμα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι του ΠΑ.ΣΟ.Κ., το να ζητάτε σήμερα δημοψήφισμα και μάλιστα χωρίς να εξηγείτε γιατί ακριβώς το ζητάτε, παρά λέγοντας απλά ότι η συζήτηση για το δημοψήφισμα θα ενημερώσει περισσότερο τους Έλληνες πολίτες από την αναλυτική συζήτηση η οποία έγινε στη Βουλή των Ελλήνων;Δεν είναι παλινωδία εσείς να έχετε φέρει προς ψήφιση εδώ στη Βουλή όλες τις υπόλοιπες συνθήκες και σήμερα να αρνείστε αυτή την πρακτική;
Άκουσα σήμερα το μεσημέρι στην τηλεόραση την επιχειρηματολογία κάποιων στελεχών του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ήταν αδύνατη, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η επιχειρηματολογία, διότι ο οποιοσδήποτε έχει κάνει σωστή ανάγνωση του αποτελέσματος γνωρίζει πολύ καλά ότι είναι εξαιρετικά σύνθετη η διαδικασία της ψήφισης με ένα δημοψήφισμα, για να μπορέσει κανείς σοβαρά να αναλύσει τη βούληση του ελληνικού λαού, για ένα πάρα πολύ απλό λόγο. Στο ιρλανδέζικο δημοψήφισμα οι Ιρλανδοί ψήφισαν παραδείγματος χάρη κατά της άμβλωσης. Συμφωνεί ο κ. Αλαβάνος στη θέση αυτή; Οι Ιρλανδοί ψήφισαν παραδείγματος χάρη με το φόβο ότι θα μειωθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας τους. Συμφωνεί το Κομμουνιστικό Κόμμα με τη θέση αυτή;
Η πραγματικότητα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι ότι όταν συζητάμε με δημοψήφισμα και όταν αναζητούμε για σύνθετα πράγματα να πει ο λαός ένα ναι ή ένα όχι, τα κριτήρια με τα οποία καλούνται να ψηφίσουν είναι δυστυχώς άλλα από την ερώτηση η οποία τους τίθεται στο δημοψήφισμα. Και το γνωρίζετε πάρα πολύ καλά, τουλάχιστον το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
Από το ΣΥΡΙΖΑ ή από το Κομμουνιστικό Κόμμα, ομολογώ ότι δεν περίμενα μια άλλη αντίδραση ή από το ΛΑ.Ο.Σ. δεν περίμενα μια άλλη αντίδραση. Θέλω, όμως, να σας πω ευθέως την άποψή μου εδώ στη Βουλή των Ελλήνων. Η επιλογή την οποία έκανε το ΠΑ.ΣΟ.Κ. προχθές, από τη μια μεριά να επικυρώνει τη Συνθήκη δια της ψήφου των εκλεγμένων Βουλευτών του πριν από έξι μήνες στη Βουλή των Ελλήνων και ταυτόχρονα να ζητάει δημοψήφισμα, έχει μια μοναδικότητα: Πρώτον, δεν έχει συμβεί σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου και δεύτερον, δυστυχώς αποδεικνύει ότι ο δρόμος τον οποίο το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης επιλέγει, είναι όχι ο δρόμος ενός κόμματος ευθύνης, ενός κόμματος εξουσίας, αλλά ενός κόμματος άρνησης και διαμαρτυρίας. Και αυτό είναι μια πραγματικότητα την οποία την γνωρίζει ο ελληνικός λαός τώρα που την ακούει.
Είναι πολύ εύκολο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να επιχειρηματολογεί κανείς και να λέει ότι αποφασίζουμε ερήμην του ελληνικού λαού. Είναι ψέματα! Η Βουλή των Ελλήνων αποφασίζει για όλα τα θέματα και δεν αποφασίζει ποτέ ερήμην του ελληνικού λαού. Εάν ένας ορκισμένος Βουλευτής προσέρχεται και ορκίζεται στη Βουλή των Ελλήνων, εκπρόσωπος του ελληνικού έθνους, θα είναι τουλάχιστον οξύμωρο να ισχυρίζεται ότι έχει μειωμένη δημοκρατική νομιμοποίηση. Θα είναι τουλάχιστον οξύμωρο να λέει ότι ζητώ επιβεβαίωση των δικών μου θέσεων.
Η ευρωπαϊκή προοπτική της Ελλάδος δεν μπορεί και δεν πρέπει να αμφισβητηθεί, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα θα πρέπει να μείνει στέρεο. Και θα μείνει στέρεο από την ώρα που η Κυβέρνηση και τα Κοινοβούλια παίρνουν τις ευθύνες τους και στέκονται στο ύψος των ευθυνών τους. Οι κίνδυνοι για την Ευρώπη υπάρχουν. Οι αρνήσεις και οι προκλήσεις για την Ευρώπη είναι πολλές. Η Ευρώπη έχει να αντιμετωπίσει ορισμένα αποτελέσματα δυσμενή της παγκοσμιοποίησης και πρέπει να τα αντιμετωπίσει δυνατή και ενωμένη. Και το άλλοθι ενός δημοψηφίσματος δεν είναι το άλλοθι το οποίο οι υπεύθυνοι πολιτικοί πρέπει να επιλέγουν όταν έχουν στα χέρια τους τις τύχες της χώρας.
Ευχαριστώ πολύ.