Ομιλίες

Ελλάδα και Ευρώπη σε κρίση

Παρασκευή, 8 Απρ 2016

Ομιλία και βράβευση στο Επιμελητήριο Πιερίας.

Φίλες και φίλοι,

Είναι μεγάλη η χαρά και η συγκίνηση που βρίσκομαι εδώ, στην Κατερίνη, στη φιλόξενη πιερική γη.

Ευχαριστώ θερμά τον Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Ηλία Χατζηχριστοδούλου και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, καθώς και τους τουριστικούς φορείς της Πιερίας για τη μεγάλη τιμή που μου επεφύλαξαν απόψε. Όταν αποφασίσαμε να προχωρήσουμε στην απαλλαγή του καθεστώτος βίζας για τις γειτονικές χώρες των Βαλκανίων, ορισμένοι αντέδρασαν παρακινούμενοι από δήθεν πατριωτικά συναισθήματα. Τελικά η επιλογή μας δικαιώθηκε. Σήμερα, χιλιάδες επισκέπτες από τη Σερβία, τη Βουλγαρία και την ΠΓΔΜ κατακλύζουν την Κεντρική Μακεδονία και τονώνουν σημαντικά την τουριστική αγορά της περιοχής.

Και πάλι σας ευχαριστώ πολύ για την τιμητική βράβευση. Ξέρετε, είναι μεγάλη η ικανοποίηση για έναν πολιτικό, όταν μία επιλογή έχει τόσο θετικά αποτελέσματα για μια ολόκληρη περιοχή.

Φίλες και φίλοι,

Οι συνθήκες είναι εξαιρετικά κρίσιμες, τόσο για την Ελλάδα όσο και για ολόκληρη την Ευρώπη. Η Ένωσή μας αντιμετωπίζει τη χειρότερη κρίση στα 60 περίπου χρόνια της ιστορίας της. Αντιμετωπίζει μια κρίση υπαρξιακή. Κλονίζονται οι θεμέλιοι λίθοι της συγκρότησής της: η ελευθερία διακίνησης των ατόμων, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η αλληλεγγύη.

Οι κίνδυνοι είναι μεγάλοι από την παράλληλη όξυνση των δύο επιμέρους κρίσεων: της οικονομικής και της προσφυγικής. Στην αρχή, η ευρωζώνη βρέθηκε απροετοίμαστη να αντιμετωπίσει τα οικονομικά προβλήματα μελών της. Έχασε πολύτιμο χρόνο. Παραμέρισε το στόχο για την ουσιαστική οικονομική ενοποίηση που θα αποτελούσε ισχυρή ασπίδα προστασίας του ευρώ. Για παράδειγμα, ακόμα και σήμερα απουσιάζει ένα ενιαίο σύστημα εγγύησης καταθέσεων, γεγονός που οδηγεί σε μαζικές εκροές κεφαλαίων, όχι μόνο από τις πιο αδύναμες χώρες της ευρωζώνης.

Επιπρόσθετα, η προσφυγική κρίση ήρθε να επιδεινώσει το κλίμα εντός της Ευρώπης. Καθημερινά διασχίζουν χιλιάδες άνθρωποι το Αιγαίο. Οι πρωτοφανείς χειρισμοί της κυβέρνησης οδήγησαν στον εγκλωβισμό 60.000 προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα, ενώ ακόμη 4 εκατομμύρια περιμένουν σε Τουρκία, Λίβανο και Ιορδανία.

Οι αυξημένες ροές θέτουν σε δοκιμασία την ίδια την υπόσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενώ στην αρχή συμφωνήθηκε το πρόγραμμα αναλογικής μετεγκατάστασης 160.000 ανθρώπων, αρκετές χώρες αποφάσισαν μονομερώς να μην το ακολουθήσουν. Ξέρετε πόσοι άνθρωποι είχαν μετεγκατασταθεί μέσα σε 4 μήνες από την απόφαση για τους 160.000; Λιγότεροι από χίλιοι! Αυτή είναι η Ευρώπη της συνεργασίας και της αλληλεγγύης; Αυτή είναι η Ευρώπη της ομοφωνίας;

Τα προβλήματα δεν σταματούν εδώ. Η Αυστρία συνεννοήθηκε με τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων να κλείσουν τα σύνορα με την Ελλάδα. Οι χώρες του Βίζεγκραντ δηλώνουν ότι θέλουν να δεχθούν μόνο χριστιανούς πρόσφυγες, επιδεικνύοντας έναν απαράδεκτα επιλεκτικό ανθρωπισμό. Η Πολωνία των 40 εκατομμυρίων κατοίκων αρνείται να φιλοξενήσει 7.000 πρόσφυγες. Η δε Ουγγαρία του Όρμπαν χτίζει φράκτες με ηλεκτροφόρα καλώδια και ξυράφια. Με λίγα λόγια, τα νεότερα κράτη μέλη ξεχνούν τις υποχρεώσεις τους και θυμούνται μόνο τα δικαιώματά τους.

Η ανικανότητα της Ευρώπης να διαχειριστεί το πρόβλημα φάνηκε περισσότερο, όταν ήρθε η ώρα να συνεννοηθεί με την Τουρκία. Χωρίς να διαθέτει ένα ενιαίο ευρωπαϊκό σχέδιο, απευθύνθηκε ως ικέτης στην Άγκυρα, ζητώντας τη συνδρομή της με ακριβά ανταλλάγματα. Αδύναμη να κινηθεί συλλογικά στην αντιμετώπιση του προσφυγικού, φέρθηκε ως επαίτης στον Ερντογάν. Υπέγραψε μια συμφωνία δύσκολα εφαρμόσιμη, που εξαρτάται από τον εθελοντισμό των χωρών μελών και όχι από τις συλλογικές αποφάσεις των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Η δε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ έχει βαρύτατη ευθύνη για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη χώρα. Αρχικά, επί ένα χρόνο, οι υπουργοί της έστελναν προς πάσα κατεύθυνση το λανθασμένο μήνυμα ότι τα σύνορα είναι ανοιχτά και ότι η Ελλάδα ήταν ιδανικός χώρος τράνζιτ για να περάσει κανείς εύκολα στην Κεντρική Ευρώπη. Στη συνέχεια, παρακολουθούσαν σαν απλοί θεατές τις άλλες χώρες να κλείνουν τα σύνορα με την Ελλάδα. Χωρίς σχέδιο και στόχευση, η κυβέρνηση ανήμπορη βρέθηκε προ τετελεσμένων. Και τώρα προσπαθεί να βρει τρόπους να εφαρμοστεί η συμφωνία με την Τουρκία και να γίνονται οι επαναπροωθήσεις. Αλλά και εκεί έχουμε πρόβλημα. Τη Δευτέρα εστάλησαν πίσω 202 μετανάστες, αλλά εισήλθαν στη χώρα περισσότεροι από 300.

Κυρίες και κύριοι,

Στην Ευρώπη ήρθαν σαν κερασάκι στην τούρτα οι αποτρόπαιες τρομοκρατικές επιθέσεις. Τα χτυπήματα των τζιχαντιστών στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες οδηγούν την Ευρωπαϊκή Ένωση σε νέα περιχαράκωση. Ο πανικός κερδίζει έδαφος και μαζί του κερδίζουν οι ακραίες λογικές του τύπου «όλοι οι μουσουλμάνοι είναι τρομοκράτες». Ναι, πρέπει να θωρακιστούμε απέναντι στους στυγνούς δολοφόνους του «Ισλαμικού Κράτους», όχι όμως σε βάρος των ευρωπαϊκών αξιών και των δικαιωμάτων των πολιτών μας. Διότι αυτός είναι ο πραγματικός στόχος των τρομοκρατών: να πανικοβάλουν τους λαούς της Ευρώπης και να φέρουν την Ευρωπαϊκή Ένωση όλο και πιο κοντά στη διάλυση.

Οι πολιτικές ρατσιστικού χαρακτήρα και κυρίως οι πολιτικές που απέχουν από τις ομόφωνες αποφάσεις των Συνόδων Κορυφής αποσταθεροποιούν την ίδια την Ένωση. Πλήττουν ανεπανόρθωτα την εμπιστοσύνη μεταξύ των μελών και, φυσικά, δημιουργούν εύφορο έδαφος για την άνοδο της ακροδεξιάς. Στην ουσία, η Συνθήκη Σένγκεν, το δεύτερο μεγαλύτερο επίτευγμά μας μετά το ευρώ, οδηγείται σε ανατροπή.

Στη σύγχρονη εποχή, ο αυτό-αποκλεισμός δεν είναι επιλογή. Η Ευρώπη οφείλει να δράσει προς τη σωστή κατεύθυνση. Το οφείλει στους πολίτες της. Το οφείλει στις επόμενες γενιές. Πρέπει πάση θυσία να στηρίξει την πολιτική που έχει χαράξει:

Αποτελεσματικοί έλεγχοι στα εξωτερικά σύνορα.

Ελεύθερη διακίνηση ατόμων.

Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών.

Σύστημα δίκαιης κατανομής των προσφύγων σε όλα τα κράτη μέλη.

Κι εδώ επιτρέψτε μου να αναφέρω ότι το κόστος της κατάρρευσης της Σένγκεν θα είναι τεράστιο για όλους. Μελέτες κατέδειξαν ότι σ’ ένα τέτοιο ενδεχόμενο, το ευρωπαϊκό ΑΕΠ θα χάσει μέχρι και 700 δισεκατομμύρια ως το 2025. Το δε μεταφορικό κόστος των εισαγωγικών και εξαγωγικών εμπορευμάτων θα αυξηθεί έως και 3%, ποσό που θα επιβαρυνθούν οι απλοί καταναλωτές.

Κυρίες και κύριοι,

Η Ελλάδα σηκώνει δυσανάλογα μεγάλο βάρος στην προσφυγική κρίση. Σαφώς η κυβέρνηση απεδείχθη ανίκανη να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Υποτίμησαν εξ αρχής την προσφυγική κρίση και έστελναν επί μήνες το λανθασμένο μήνυμα ότι η χώρα είναι ανοιχτή. Έκλεισαν την Αμυγδαλέζα και επέτρεψαν να δημιουργηθούν οι καταυλισμοί της ντροπής σε Ειδομένη και Πειραιά, όπου χιλιάδες άνθρωποι στοιβάζονται υπό άθλιες συνθήκες. Άφησαν τους πρόσφυγες να πιστεύουν ότι η Ελλάδα είναι χώρα τράνζιτ προς την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Τυχαία πέρασαν από την Ελλάδα 900.000 άνθρωποι;

Βεβαίως πρέπει να τονίσουμε ότι καμία χώρα δεν μπορεί να φυλάξει μόνη της 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμής, όπως η Ελλάδα, από αυτό το πρωτοφανές κύμα μεταναστών.

Οι αντοχές της πατρίδας μας δοκιμάζονται. Ο συνδυασμός προσφυγικής και οικονομικής κρίσης δημιουργεί ένα εκρηκτικό μίγμα.

Το εγχώριο οικονομικό κλίμα παραμένει αρνητικό. Τα capital controls ζουν και βασιλεύουν. Οι ελληνικές επιχειρήσεις δίνουν μια άνιση μάχη με τους φόρους.

Παλεύουν σε δύο μέτωπα:

Στο μεν εσωτερικό, έχουν να αντιμετωπίσουν το χαμηλό τζίρο.

Στο δε εξωτερικό, έχουν να αντιμετωπίσουν τους χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές στις βαλκανικές χώρες.

Γι’ αυτό και 60.000 ελληνικές επιχειρήσεις μετακόμισαν τον τελευταίο χρόνο στη Βουλγαρία. Ενώ η συνολική φορολογική επιβάρυνση στην Ελλάδα φτάνει στο 52% των εσόδων, το αντίστοιχο ποσοστό στη Βουλγαρία είναι 27 και στα Σκόπια μόλις 14%!

Οι δε φορολογικοί συντελεστές αποκλίνουν εξίσου: 29% στη χώρα μας, 10% σε Βουλγαρία και Σκόπια.

Παρόμοια η κατάσταση και στο πεδίο των εργοδοτικών εισφορών, οι οποίες φτάνουν το 25% στην Ελλάδα, το 18% στη Βουλγαρία και το απόλυτο μηδέν στα Σκόπια.

Οι επιχειρήσεις μας χάνουν κάθε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η χαριστική βολή έρχεται με τα μεταφορικά κόστη, τα οποία – σύμφωνα με τα στοιχεία του Επιμελητηρίου των Αθηνών – είναι μέχρι και 700% υψηλότερα σε σχέση με τα αντίστοιχα στις βαλκανικές χώρες.

Ο επιχειρηματικός κόσμος βρίσκεται σε απόγνωση: 4 στις 10 επιχειρήσεις επιθυμούν να φύγουν από την Ελλάδα, ενώ 9000 επιχειρήσεις είναι ήδη έτοιμες να μετακομίσουν το προσεχές διάστημα, λόγω υπερφορολόγησης και έλλειψης κεφαλαίων.

Στο μεταξύ, η οικονομική ασφυξία επιτείνεται από το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου. Τον Ιανουάριο του 2016, έφτασαν τα 5,5 δισεκατομμύρια, αυξημένες κατά 55% από το τέλος του 2014. Το τρίτο Μνημόνιο προέβλεπε αποπληρωμή του μεγαλύτερου μέρους τους τον περασμένο Αύγουστο. Η κυβέρνηση δεν τήρησε το χρονοδιάγραμμα και, φυσικά, δεν διαθέτει κανένα σχέδιο για την αποπληρωμή τους. Ακολουθεί τη λογική του «βλέποντας και κάνοντας», αφήνοντας ιδιώτες και επιχειρήσεις να μαραζώνουν.

Επιτρέψτε μου να κάνω μια σύντομη αναδρομή στα βασικά οικονομικά αποτελέσματα της κυβέρνησης μετά από ένα χρόνο στην εξουσία:

Εξαιτίας της αστάθειας και της αποεπένδυσης, η αξία της ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων μειώθηκε κατά 15%, ήτοι 31 δισεκατομμύρια.

Για τον ίδιο λόγο, οι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών επιχειρήσεις είδαν την αξία τους να μειώνεται κατά 19 δισεκατομμύρια και οι μη εισηγμένες κατά 10 δισεκατομμύρια ευρώ.

Όσο για τις ελληνικές καταθέσεις, μειώθηκαν κατά 35 δισεκατομμύρια ευρώ.

Φίλες και φίλοι,

Το κακό δεν σταματά εδώ. Η χώρα παραμένει όμηρος της αυξανόμενης φορολογικής επιδρομής, καθώς η κυβέρνηση αλλάζει τους φορολογικούς συντελεστές κατά το δοκούν, αδιαφορώντας για την πραγματική οικονομία. Αρνείται να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις και ετοιμάζεται να επιβάλει νέα μέτρα, επιπλέον των μέτρων των 5,7 δισεκατομμυρίων που η ίδια συμφώνησε. Μόλις προχθές μάθαμε για νέα φοροκαταιγίδα ύψους 1,8 δισεκατομμυρίων. Σχεδιάζουν να αυξήσουν τους έμμεσους φόρους στο πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τα τσιγάρα, να αυξήσουν τα τέλη κινητής τηλεφωνίας και διάφορα άλλα. Ταυτόχρονα, αδυνατούν να περικόψουν 300 εκατομμύρια δαπάνες.

Αυτή είναι η φιλοσοφία της κυβέρνησης. Νέοι φόροι σε επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα και εχθρικό περιβάλλον για τους επενδυτές. Ας θυμηθούμε τις παλινωδίες με τις επενδύσεις του Ελληνικού Χρυσού στη Χαλκιδική.

Η κυβέρνηση Τσίπρα όμηρος του ίδιου της του λαϊκισμού, μεγαλώνει με κάθε ευκαιρία το κράτος. Προσλαμβάνει στρατιές μετακλητών συμβούλων και προσπαθεί να οικοδομήσει κομματικό κράτος, με τακτικές των περασμένων δεκαετιών που μας έφεραν ως εδώ. Μιλούν για διαπλοκή και διαφθορά χωρίς να έχουν φέρει στη Βουλή κανένα σχετικό νομοσχέδιο. Έχουν να επιδείξουν μηδαμινά αποτελέσματα στην είσπραξη φόρων.  Για παράδειγμα, για ποιο λόγο δεν εφαρμόζεται η καθολική χρήση πλαστικού χρήματος για την είσπραξη του ΦΠΑ; Η ανικανότητα των κυβερνώντων οδηγεί σε νέα φορολογική αφαίμαξη των μισθωτών, των επαγγελματιών και των συνταξιούχων.

Ταυτόχρονα, εμπαίζουν τους πολίτες με το θέμα του χρέους. Τις προάλλες, ο κ. Τσίπρας, απευθυνόμενος στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, δήλωσε ότι το χρέος είναι μη βιώσιμο. Την ίδια μέρα, ο υπουργός κ. Σταθάκης δηλώνει από τη Γερμανία ότι το χρέος είναι βιώσιμο μέχρι το 2022. Μετά, είπε, θα χρειαστούμε νέο γύρο συζητήσεων για τη διευθέτηση του προβλήματος. Όλα αυτά αποδεικνύουν ένα πράγμα: ότι δεν διαθέτουν ίχνος στρατηγικής και σχεδιασμού. Η έλλειψη συντονισμού και η ανικανότητά τους είναι μνημειώδεις. Επιτέλους, αν δεν μπορούν να διαχειριστούν την κατάσταση, ας παραιτηθούν.

Κυρίες και κύριοι,

Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Προέχει η ολοκλήρωση της αξιολόγησης του οικονομικού προγράμματος. Η πεντάμηνη καθυστέρηση έχει ήδη εκτροχιάσει την υλοποίησή του. Είναι βέβαιο ότι, αν δεν επέλθει συμφωνία ως τις αρχές Μαΐου, οι εταίροι θα διακόψουν τις συζητήσεις εν όψει του βρετανικού δημοψηφίσματος για το BREXIT, τον Ιούνιο. Και τότε, η οικονομική ασφυξία θα είναι πολύ χειρότερη.

Στο μεταξύ, οι μεταρρυθμίσεις σταμάτησαν ξαφνικά τον Ιανουάριο του 2015, όταν ξεκίνησε η περίφημη διαπραγμάτευση των κυρίων Τσίπρα και Βαρουφάκη. Η σημερινή καθυστέρηση σπρώχνει τη χώρα ξανά στο χείλος του γκρεμού. Αν δεν συμμαζευθεί η κατάσταση, η χρεοκοπία και η καταστροφή θα αποτελούν τη ζοφερή πραγματικότητα, χωρίς επιστροφή αυτή τη φορά.

Για παράδειγμα, πώς θα αναπτυχθεί η Βόρεια Ελλάδα, όταν κάθε λίγο η κυβέρνηση επιτρέπει στους πρόσφυγες να αποκλείουν τη σιδηροδρομική γραμμή στην Ειδομένη και τις εθνικές οδούς;

Ποια ξένη εταιρία θα αποτολμήσει να μεταφέρει τα προϊόντα της με ελληνικά τρένα;

Ποιος θα έρθει να επενδύσει στη χώρα υπό αυτές τις συνθήκες;

Ποιος θα ανοίξει επιχείρηση στην Ελλάδα, όταν οι φόροι και το ασφαλιστικό κόστος ξεπερνούν το 60% των εσόδων;

Ποιος θα μείνει εδώ, όταν στη γειτονική Βουλγαρία ο φορολογικός συντελεστής είναι μόλις 10%;

Ο πρωθυπουργός, μιλώντας στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, αναρωτήθηκε τι θα συνέβαινε, αν η χώρα είχε βγει από την ευρωζώνη και έπρεπε να αντιμετωπίσει μόνη της την προσφυγική κρίση. Ευτυχώς το κατάλαβε και ο ίδιος. Διότι εμείς εδώ και καιρό κρούαμε τον κώδωνα το κινδύνου και φωνάζαμε ότι η Ελλάδα δεν μπορεί και δεν πρέπει να βρεθεί εκτός του πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα το πλήρωναν ακριβά οι πιο αδύναμοι Έλληνες.

Κυρίες και κύριοι,

Η κατάσταση στην Ελλάδα παραμένει κρίσιμη. Όπως είπε και ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, η παραμονή της κυβέρνησης στην εξουσία κοστίζει περισσότερο από την απομάκρυνσή της. Η χώρα δεν αντέχει άλλους πειραματισμούς. Δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει περισσότερο χρόνο.

Ταυτόχρονα, η κατάσταση στην Ευρώπη παραμένει περίπλοκη. Με την προσφυγική κρίση, η ευρωπαϊκή συνοχή και αλληλεγγύη έχουν δεχθεί σοβαρά πλήγματα. Σήμερα, είμαστε αντιμέτωποι με δύο επιλογές: είτε θα προχωρήσουμε σε περισσότερη Ευρώπη και σε εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ιδέας είτε θα διαλύσουμε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Οι ευρωπαϊκές κοινωνίες πρέπει να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη μεταξύ μας αλλά και την εμπιστοσύνη μας προς την ίδια την Ευρώπη.

Τώρα είναι η ώρα της ηγεσίας και της συνεργασίας.

Η μεν Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο κοινό όραμα, μια ξεκάθαρη κοινή στρατηγική. Οι στενόμυαλες εθνικές ατζέντες πρέπει να μείνουν στο περιθώριο. Προέχει η αλληλεγγύη και η συνοχή.

Η δε Ελλάδα χρειάζεται άμεσα αλλαγή κυβέρνησης. Χρειάζεται μια κυβέρνηση αξιόπιστη που δεν θα ενδίδει στο λαϊκισμό και την παροχολογία. Μια κυβέρνηση με σαφή σχεδιασμό και ξεκάθαρη στόχευση. Μόνο η Νέα Δημοκρατία μπορεί να οδηγήσει με ασφάλεια τη χώρα προς τα εμπρός.

Σας ευχαριστώ.

Προηγούμενο άρθρο
Επόμενο άρθρο