Κύριε Πρόεδρε,
κύριοι Υπουργοί,
κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
κυρίες και κύριοι Πρέσβεις,
κυρίες και κύριοι,

η Ελλάδα και η Ευρώπη φέτος γιορτάζουν την αργυρή τους επέτειο. Γιορτάζουν 25 χρόνια κοινής πορείας, 25 χρόνια κοινής ζωής.

Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ να αποτίσουμε φόρο τιμής στους πρωταγωνιστές της ένταξης της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε εκείνους που με διορατικότητα, θέληση, τόλμη, αρετή και τόλμη όπως θα έλεγε ο ποιητής, προχωρήσανε μπροστά από την εποχή τους και ανοίξανε νέους δρόμους.

Αποτίουμε σήμερα φόρο τιμής πρώτα απ’ όλα στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, στον μεγάλο οραματιστή, αλλά και τον επίμονο πειστικό πραγματιστή. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παραμέρισε όλα τα εμπόδια και οδήγησε τη χώρα του στην Ευρώπη. Την ίδια θέληση, ικανότητα και αποφασιστικότητα, είχε επιδείξει άλλωστε και λίγα χρόνια πριν, όταν απεκατέστησε και τη δημοκρατία στη χώρα μας.

Αποτίουμε φόρο τιμής στον εκλιπόντα ευπατρίδη Πρωθυπουργό της ένταξης τον Γεώργιο Ράλλη, του οποίου τη σύζυγο έχουμε τη μεγάλη χαρά και τιμή να έχουμε σήμερα μαζί μας.

Αποτίουμε επίσης φόρο τιμής και στην ομάδα του. Στην ομάδα εκείνη της οποίας λαμπροί εκπρόσωποι, όπως ο Πρέσβυς ο κ. Βύρων Θεοδωρόπουλος, ο πρώτος μας Επίτροπος ο κ. Γιώργος Κοντογεώργης, όπως και ο Πρέσβης ο κ. Σταθάτος, μας τιμούν σήμερα με την παρουσία τους.

Δεν ξεχνούμε και τιμούμε όλως ιδιαιτέρως τον Υπουργό και τον τότε διπλωματικό σύμβουλο του Πρωθυπουργού τον κ. Πέτρο Μολυβιάτη, που η πείρα του ήταν στη διάθεση του πρωτεργάτη της ένταξης.

Διερμηνεύω νομίζω τα αισθήματα όλου του ελληνικού λαού, λέγοντας σε όλους ένα μεγάλο ευχαριστώ.

Τέλος, φίλες και φίλοι, θέλω να αποτίσω φόρο τιμής σε όλους τους επώνυμους και ανώνυμους Έλληνες που εργάστηκαν για την ένταξή μας, πολιτικούς, στελέχη της διοίκησης, πανεπιστημιακούς και σε κάθε έναν που συνέβαλε γι αυτό το σκοπό.

Κυρίες και κύριοι, η έκθεση που εγκαινιάζουμε σήμερα αποτελεί απόδειξη της έντονης διπλωματικής δραστηριότητας της ελληνικής κυβέρνησης και του τότε Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή για την επίτευξη του σπουδαίου και δύσκολου στόχου της ένταξης.

Το υλικό που εκτίθεται περιλαμβάνει περίπου 100 έγγραφα και φωτογραφίες σε συνδυασμό με οπτικοακουστικό υλικό διάρκειας 45 λεπτών περίπου, από συναντήσεις και συνομιλίες. Ο επισκέπτης της έκθεσης θα μπορέσει έτσι να σχηματίσει μια πλήρη εικόνα της εποχής και των γεγονότων. Μια εικόνα που συμπληρώνει ο νεοεκδοθείς τόμος της Υπηρεσίας Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου.

Δεν απομένει λοιπόν, παρά να συγχαρώ όλους τους άξιους συνεργάτες της Υπηρεσίας και βεβαίως την Προϊσταμένη της κυρία Φωτεινή Τομαή, για την επίκαιρη πρωτοβουλία τους.

Κυρίες και κύριοι, φέτος οι Έλληνες γιορτάσαμε 25 χρόνια απ’ την ένταξή μας στην Ευρώπη. Του χρόνου όλοι οι Ευρωπαίοι θα γιορτάσουμε 50 χρόνια απ’ την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης. Ας θεωρήσουμε ότι η σημερινή μας συνάντηση έχει ένα διπλό συμβολισμό. Την αποτίμηση των 25 ετών απ’ την ένταξή μας, την έκφραση ελπίδας για το κοινό μέλλον όλων των Ευρωπαίων.

Κυρίες και κύριοι, η Ελλάδα πριν από 25 χρόνια προσέβλεπε στην Ευρώπη για να εδραιώσει τη δημοκρατία και την πολιτική της σταθερότητα. Για να προωθήσει την οικονομική της ανάπτυξη και την κοινωνική της συνοχή. Για να ενισχύσει τη διεθνή της θέση και το κύρος της.

Η Ελλάδα πριν από 25 χρόνια προσέβλεπε στην Ευρώπη για τους ίδιους λόγους που έχουν οδηγήσει σήμερα, τόσα χρόνια μετά, όλα τα κράτη της περιοχής μας να επιδιώκουν την ένταξή τους σε αυτήν. Και επ’ ευκαιρία θα ήθελα να χαιρετίσω και εγώ με τη σειρά μου την είσοδο της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στην οικογένειά μας.

Είναι ένα ελπιδοφόρο μήνυμα όχι μόνο για τους Βούλγαρους και Ρουμάνους, αλλά και για όλα τα υπόλοιπα Βαλκάνια και την Τουρκία. Ένα ελπιδοφόρο μήνυμα ότι όποια χώρα πληροί τα ευρωπαϊκά κριτήρια, έχει τελικά θέση στην Ευρώπη.

Κυρίες και κύριοι, πέρασαν 25 χρόνια απ’ την ένταξη αυτής της χώρας στην Ευρώπη. Θέλω να πιστεύω ότι σταθήκαμε αντάξιοι της εμπιστοσύνης των εταίρων μας. Ως μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ισχυροποιήσαμε τη διεθνή θέση της χώρας μας, επιτύχαμε την οικονομική και κοινωνική πρόοδο της Ελλάδος, βελτιώσαμε – και αυτό είναι το κυριότερο – τη ζωή των Ελλήνων.

Συμβάλλαμε όμως παράλληλα σημαντικά στην ίδια την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Δεν είναι τυχαίο ότι βρισκόμαστε σήμερα στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μετέχουμε στο ευρώ, στη Συνθήκη Σένγκεν και στη διαμορφούμενη πολιτική ασφάλειας και άμυνας.

Τα χρόνια αυτά η Ευρωπαϊκή Ένωση μετέφερε σημαντικούς πόρους προς τις χώρες της Νότιας Ευρώπης. Με αυτούς υλοποιήσαμε μεγάλα έργα, εκσυγχρονίσαμε τις υποδομές μας, προωθήσαμε αναπτυξιακές πρωτοβουλίες αλλά και πολιτικές ενδυνάμωσης της κοινωνικής συνοχής.

Τα 25 αυτά χρόνια λύσαμε πολλά προβλήματα. Αντιμετωπίζουμε όμως και άλλα, για τα οποία την κύρια ευθύνη την φέρνουμε εμείς, την υψηλή ανεργία, την έξαρση της διαφθοράς, τη χαμηλή παραγωγικότητα, το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης, την παρατεινόμενη κρίση στην παιδεία και πολλά ακόμα.

Οφείλω να ομολογήσω και είμαι πολύ ευτυχής, που ανήκω σε μια κυβέρνηση που έχει το θάρρος να αναζητεί λύσεις και να επιδιώκει πρόοδο σε όλους εκείνους τους τομείς στους οποίους υστερούσε η χώρα τα τελευταία χρόνια. Μια κυβέρνηση που πράττει σήμερα το μέγιστο δυνατό για να προχωρήσει επιτέλους η Ελλάδα ακόμα πιο μπροστά με τις αναγκαίες και επώδυνες μεταρρυθμίσεις που τόσο έχει ανάγκη η πατρίδα μας.

Δεν κομίζω γλαύκα εις τας Αθήνας αν πω κυρίες και κύριοι ότι τελικά η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι για κάθε χώρα τόσο καλή και αποτελεσματική, όσο η ίδια η χώρα έχει τη βούληση να μετασχηματιστεί. Γι’ αυτό και χαίρομαι που η χώρα μας την τελευταία 10ετία έχει ευτυχώς επιδείξει βούληση για μεταρρυθμίσεις, οι οποίες την τελευταία τριετία επιτυγχάνονται.

Ο δρόμος είναι μακρύς. Έχουμε όμως κάθε λόγο να είμαστε αισιόδοξοι. Η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν ένας καθοριστικά θετικός παράγοντας, πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά. Η Ελλάδα άλλαξε φυσιογνωμία και θα είχε αλλάξει ακόμα περισσότερο αν στο εσωτερικό της υπήρχε νωρίτερα η πολιτική βούληση και το πολιτικό θάρρος να αξιοποιήσουμε ακόμα πιο αποτελεσματικά την ένταξή μας, αλλάζοντας πιο δραστικά τον εαυτό μας και τη νοοτροπία μας.

Κυρίες και κύριοι, το έτος που έρχεται γιορτάζουμε 50 χρόνια απ’ τη Συνθήκη της Ρώμης. Μιλώντας για τη νέα Ευρώπη την οποία καλούμαστε να οικοδομήσουμε, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής τόνιζε, «η στασιμότης είναι η χειρότερη λύση. Αν λύσουμε το βασικό πρόβλημα της μορφής που θα δώσουμε στην Ευρώπη του μέλλοντος – συνέχιζε – οι διαδικασίες για την πραγματοποίησή της θα απλουστευθούν αυτόματα».

Τα λόγια του είναι σήμερα πιο επίκαιρα παρά ποτέ. Η Ευρώπη εμφανίζει μια μεταρρυθμιστική κόπωση. Οι μεγάλοι στόχοι της επίτευξης της ειρήνης και της ασφάλειας στην ήπειρό μας έχουν υλοποιηθεί. Οι νέες γενιές δεν μπορούν καν να φανταστούν τις τραγικές καταστάσεις που ζούσε η ήπειρος πριν το μεγάλο επίτευγμα της ένωσης.

Οι Ευρωπαίοι σήμερα διακατέχονται από αβεβαιότητα και ανασφάλεια. Σύμφωνα με μια ποιοτική μελέτη που δημοσιεύτηκε από το ευρωβαρόμετρο τον Μάιο του 2006, το μέλλον φαίνεται δύσκολο στους πολίτες πολλών χωρών, ιδιαίτερα των παλαιότερων. Ο πεσιμισμός αυτός σε πολλές χώρες συνδυάζεται με αυτό που αποκαλείται «euro-fragility», την αίσθηση δηλαδή ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δεν είναι ικανό να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις και τους κινδύνους του σήμερα και του αύριο.

Ερωτήματα όπως ο ρόλος της Ευρώπης στον κόσμο, η αντιμετώπιση της παγκοσμιοποίησης, η δυνατότητά μας να διατηρήσουμε το κοινωνικό μας μοντέλο, όντας παράλληλα και πιο ανταγωνιστικοί, είναι ερωτήματα που αφορούν την άμεση αντιμετώπιση του δημοκρατικού ελλείμματος, είναι ερωτήματα που κυριαρχούν.

Για να αντιστρέψουμε αυτή την κατάσταση κυρίες και κύριοι, δεν αρκεί η θεσμική μεταρρύθμιση της Ένωσης. Χρειάζεται να προσδώσουμε μεγαλύτερη αξία και νόημα στις πολιτικές που ακολουθούμε όχι μόνο σε ευρωπαϊκό, αλλά και σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Χρειάζεται να δώσουμε έμφαση στην αντιμετώπιση των προβλημάτων. Και πρέπει να εργαστούμε από κοινού για να παράξουμε πολιτικές ικανές να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών μας συστημάτων, να αντιμετωπίσουμε το οργανωμένο έγκλημα, τη διαφθορά και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος.

Είναι αναμφίβολο ότι απλά μηνύματα όπως «το μέλλον όλων μας βρίσκεται στην Ευρώπη», παραμένουν ισχυρά. Αλλά πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ποια Ευρώπη θέλουμε, τι περιμένουμε απ’ την Ευρώπη, ποιό θα είναι το νέο όραμα το οποίο θα κινητοποιήσει τις νέες γενιές.

Κυρίες και κύριοι, το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών θα ξεκινήσει μέσα στο 2007 έναν μεγάλο καινούργιο διάλογο για την Ευρώπη. Θα απευθυνθούμε στις νέες γενιές, σε αυτά τα παιδιά τα οποία σήμερα καλούνται να εκφράσουν τη δική τους άποψη για το μέλλον της Ευρώπης.

Το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών περιμένει μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2007 να έχουμε μεγάλη και ουσιαστική συμμετοχή από ακαδημαϊκούς, από πολίτες, από οργανώσεις, από νεολαία. Η υπόθεση της Ευρώπης είναι υπόθεση του κοινού μας σπιτιού. Θα πρέπει στο τέλος της Γερμανικής Προεδρίας οι ελληνικές θέσεις για άλλη μια φορά να είναι δυναμικά παρούσες στην Ευρώπη που συζητά, αναζητά και θέλει να πετύχει το νέο όραμά της.

Σας ευχαριστώ πολύ.