Συνεντεύξεις

Συνέντευξη στο περιοδικό του ΕΘΝΟΥΣ «Αμυνα και Στρατηγική»

Τετάρτη, 1 Οκτ 2008

Στην Παυλίνα Πρωταίου

Κυρία Υπουργέ, βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιδιαίτερα δύσκολη διεθνή συγκυρία, κυρίως δε σε ότι αφορά στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης, με βασικό άξονα αναφοράς τα Βαλκάνια, όπου οι εξελίξεις που έχει δρομολογήσει η ανεξαρτησία του Κοσόβου μοιάζουν να είναι ραγδαίες και ίσως απρόβλεπτες. Πως αξιολογείτε τη θέση της Ελλάδας σε μια βαλκανική της οποίας φαίνεται ότι ο χάρτης μοιάζει να επανασχεδιάζεται;

Η Ελλάδα είναι το παλαιότερο  μέλος τόσο της Ε.Ε. όσο και του ΝΑΤΟ στην ευρύτερη περιοχή. Με δεδομένο το προνόμιο αυτό, η χώρα μας υποστηρίζει και συμβάλλει σταθερά στην ενίσχυση της Ευρωπαϊκής και Ευρω-Ατλαντικής προοπτικής των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Στηρίζουμε έμπρακτα την πορεία όλων των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στους ευρωατλαντικούς θεσμούς γιατί θεωρούμε ότι υπάρχουν αμοιβαία οφέλη από την εξέλιξη αυτή. Κινητήριος δύναμη της πολιτικής μας είναι η εμπέδωση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή. Έχουμε ήδη διανύσει πολύ δρόμο από την αρχή της δεκαετίας του ’90 αλλά είναι σαφές ότι έχουμε πολλά ακόμα να κάνουμε προς την κατεύθυνση αυτή. Θέλουμε, από κοινού με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης να συνδιαμορφώσουμε τις μελλοντικές πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στην περιοχή μας, δημιουργώντας ένα πανευρωπαϊκό χώρο δημοκρατίας και ευημερίας για όλους. Εμείς, για το λόγο αυτό, διατηρούμε μια ισχυρή οικονομική παρουσία στην περιοχή και πολύ καλές πολιτικές σχέσεις.

Μια και αναφερθήκαμε στο Κόσοβο, θεωρείται ότι η ανεξαρτησία του θα δώσει τελικά τροφή στις αποσχιστικές φωνές του Αλβανικού στοιχείου τόσο σε πΓΔΜ  όσο και στο Μαυροβούνιο. Ποια είναι η εκτίμησή σας και αν θεωρείτε βεβιασμένη την αναγνώριση του Κοσόβου από αρκετά κράτη της ΕΕ και τις ΗΠΑ… Επίσης θα ήθελα ένα σχόλιο σας σχετικά με τη δήλωση Θάτσι περί επικείμενης αναγνώρισής από την Ελλάδα…

Η Ελλάδα ακολουθεί μια πολιτική αρχών και αξιών. Η χώρα μας υποστηρίζει σταθερά τις αρχές τις εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής ανεξαρτησίας. Επιδιώκουμε πάντα την ειρηνική επίλυση των διενέξεων και των κρίσεων μέσω του διαλόγου. Με γνώμονα τις πάγιες αρχές της εξωτερικής μας πολιτικής, το διεθνές δίκαιο και τα ιδιαίτερα συμφέροντα της χώρας μας χαράσσουμε την πολιτική μας και έναντι του Κοσόβου. Τα νέα δεδομένα στο Κόσοβο απαιτούν τη συνεχή προσοχή της Διεθνούς Κοινότητας. Η UNMIK έχει κάνει ικανοποιητική δουλειά παρέχοντας ασφάλεια στον πληθυσμό του Κοσόβου και ελπίζουμε η EULEX, στη οποία θυμίζω συμμετέχουμε και εμείς, να τη διαδεχθεί όσο το δυνατό συντομότερα. Η Ελλάδα, υποστηρίζει άλλωστε θερμά την πρόταση της Ε.Ε. για τη δημιουργία ευρωπαϊκής, μη στρατιωτικής αποστολής, υπεύθυνης για την επιβολή του νόμου στο Κόσοβο, την «EULEX Kossovo»,  και θεωρεί μια τέτοια απόφαση πολύ σημαντική. Άλλωστε, πάγιος στόχος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι  να υπάρξει κοινή απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς τις πολιτικές που θ’ ασκηθούν στο Κόσοβο. Με ρωτήσατε και για την αναγνώριση: Ως χώρα της περιοχής, με ιδιαίτερα σταθεροποιητικό και αναπτυξιακό ρόλο, η Ελλάδα παρακολουθεί και μελετά τις εξελίξεις με μεγάλη προσοχή. Για εμάς, δεν υπάρχει εύκολη ή καλή λύση. Σήμερα, αυτό που προέχει, είναι το Κόσοβο να πορευθεί στο δρόμο της σταθερότητας και της οικονομικής ανάπτυξης. Να ρίξει το βάρος των προσπαθειών του στην ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών, στη διατήρηση της πολυεθνικότητας και της πολυπολιτισμικότητάς του. Για την Ελλάδα, η απόφαση αναγνώρισης του Κοσόβου, είναι εξαιρετικά λοιπόν σύνθετη και πολύ δύσκολη. Δεν πρέπει να ληφθεί υπό πίεση χρόνου και «ελαφρά τη καρδία».

Σε αυτό το σημείο, ωστόσο, θα ήθελα να μεταφερθούμε στην «άμεση γειτονιά μας», στην πΓΔΜ, η κυβέρνηση της οποίας δε φαίνεται να εγκαταλείπει την αδιάλλακτη στάση και τη συνεχή προπαγάνδα περί «Μακεδονικής» Ιστορίας, Γλώσσας και Εθνότητας». Αν η κυβέρνηση της γείτονος χώρας συνεχίσει να προκαλεί, προτίθεται η ελληνική κυβέρνηση να αλλάξει στάση;

Η Ελλάδα, στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής, πορεύεται με σιγουριά, σταθερότητα και εθνική αυτοπεποίθηση. Η στάση της χώρας μας στο ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ είναι ξεκάθαρη και γνωστή. Η Ελλάδα πήρε σαφή, θέση στο ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ στο πλαίσιο της Συνόδου των κρατών μελών του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, καθώς και στο πλαίσιο της τελευταίας Συνόδου Κορυφής των κρατών μελών της ΕΕ. Τα συμπεράσματα των δύο συνόδων αποτυπώνουν τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται από εδώ και στο εξής και στην οποία οφείλει να προσαρμοστεί η γειτονική μας χώρα. Τώρα είναι ώρα η ΠΓΔΜ να κάνει βήματα μπροστά και να καλύψει την  απόσταση που απαιτείται. Μέχρι σήμερα, όμως, όχι απλώς δεν το έχει πράξει, αλλά στην αδιάλλακτη στάση της για το όνομα έχει προστεθεί τον τελευταίο καιρό μια πολιτική προκλητικών ενεργειών, αλυτρωτικών βλέψεων και εθνικιστικού παροξυσμού που θυμίζει πολιτικές και τακτικές του παρελθόντος. Ελπίζω ότι σύντομα η ΠΓΔΜ θα εγκαταλείψει αυτές τις πρακτικές και θα συνεργαστεί με την Ελλάδα για την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης. Σε αυτό το πλαίσιο η Ελλάδα θα σταθεί δίπλα της. Η χώρα μας επιδιώκει σταθερά την περιφερειακή σταθερότητα και τη συνεργασία με τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων. Αυτές είναι οι δύο θεμελιώδεις και απαράβατες αρχές της εξωτερικής μας πολιτικής.

Η πάγια θέση μας είναι λύση στο όνομα και δε συζητάμε τίποτα άλλο, ωστόσο, το «Νέο πακέτο Νίμιτς» αφήνει περιθώρια για πολλαπλές ερμηνείες και παρερμηνείες…σχετικά με την υιοθέτηση των σκοπιανών θέσεων. Τι απαντάτε;

Το ελληνικό μήνυμα είναι σαφές και ξεκάθαρο προς όλους: Επιδιώκουμε μία λύση στη βάση μίας σύνθετης ονομασίας, με γεωγραφικό προσδιορισμό που θα ισχύει έναντι όλων. Αυτό είναι το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης στην οποία συμμετέχουμε από την αρχή. Η Ελλάδα θα συνεχίζει να τηρεί κατά γράμμα τα Ψηφίσματα 817 και 845 του Συμβουλίου Ασφαλείας σχετικά με αυτό το θέμα. Στη Νέα Υόρκη είχα μια μακρά συζήτηση με τον κ. Νίμιτς. Μια συζήτηση ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Μας δόθηκε η ευκαιρία να κάνουμε την ανασκόπηση του συνόλου της διαπραγματευτικής πορείας. Η ελληνική πλευρά είχε, για άλλη μια φορά, την ευκαιρία να δηλώσει καθαρά στον κ. Νίμιτς την εποικοδομητική της θέση και τη βούλησή της για ανεύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης στο θέμα του ονόματος των Σκοπίων. Η εντολή του κ. Νίμιτς είναι να διαπραγματευτούμε το όνομα της χώρας αυτής. Αυτή είναι η διαπραγμάτευση η οποία γίνεται.

Η συνάντηση στο Παρίσι με το Σκοπιανό ομόλογό σας, έγινε-όπως ανακοινώθηκε σε πολιτισμένο κλίμα- παρά την εμμονή στα περί γλώσσας, ιστορίας και εθνότητας, οι συνομιλίες στη Νέα Υόρκη έφεραν ένα καινούργιο «αέρα» ή θα οδηγηθούμε  σε ασφυξία και –αναπόφευκτα-σε ένα ακόμα βέτο;

Ασκώντας την εξωτερική μας πολιτική αισθανόμαστε σιγουριά για τις θέσεις μας και αυτοπεποίθηση για τα επιχειρήματά μας. Αυτά εξέθεσα και στον κύριο Μιλοσόσκι στο Παρίσι. Δεν θα κουραστώ να επαναλαμβάνω ότι στόχος μας δεν είναι το βέτο. Είναι η αμοιβαία αποδεκτή λύση. Η σταθερότητα και η καλή γειτονία στην περιοχή επηρεάζονται αρνητικά από τη συνέχιση στο διηνεκές της διαφοράς που έχουμε για το όνομα. Αυτό είναι μια πραγματικότητα την οποία αναγνωρίζει και η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις ετήσιες εκθέσεις προόδου για τους γείτονές μας. Είναι φανερό ότι η πλευρά των Σκοπίων είναι ακόμα εγκλωβισμένη στις αδιάλλακτες θέσεις της. Θέση της Ελλάδας αποτελεί ότι είναι προς το συμφέρον όλων και ιδιαιτέρα των πολιτών της ΠΓΔΜ να εγκαταλείψει η κυβέρνηση τους αυτήν την αδιέξοδη στάση. Η Ελλάδα υποστηρίζει έμπρακτα την είσοδο της ΠΓΔΜ στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, υπό την προϋπόθεση ότι θα βρεθεί βιώσιμη και λειτουργική λύση στο ζήτημα του ονόματος. Μια λύση χωρίς νικητές και ηττημένους.

Πιστεύετε ότι θα ασκηθούν πιέσεις στην Ελλάδα –κυρίως από αμερικανικής πλευράς-για να δεχθεί είσοδο της πΔΓΜ σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ; Υπάρχει η αίσθηση, ότι η Ουάσιγκτον ασκεί σαφώς εντονότερες πιέσεις στη σύμμαχο Ελλάδα παρά στα Σκόπια. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Κοιτάξτε, οι «πιέσεις» στις οποίες αναφέρεστε, είναι περισσότερο ένας όρος δημοσιογραφικός, παρά μια πραγματικότητα που ζούμε. Η Ελλάδα δεν πιέζεται από κανέναν. Πρέπει να σας πω ότι έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στις ελληνικές δυνάμεις. Δεν είναι κρυφό ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ΠΓΔΜ και την ένταξη της στους ευρωατλαντικούς θεσμούς. Παράλληλα, αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα της ελληνικής θέσης και θέλουν να υπάρξει  λύση αμοιβαίας αποδοχής στο ζήτημα της ονομασίας. Είναι γνωστό ότι πρόκειται για ένα ζήτημα στο οποίο έχουμε διαφορετική θέση, την οποία όμως υποστηρίζουμε. Δεν θα πρέπει ωστόσο να παραβλεφθεί ότι η επιθυμία των ΗΠΑ να βρεθεί μια ικανοποιητική, κοινώς αποδεκτή λύση για την απρόσκοπτη πορεία των Σκοπίων προς τους ευρωατλαντικούς θεσμούς είναι μια επιθυμία που συμμερίζεται και η χώρα μας και αποτελεί στόχο της εξωτερικής μας πολιτικής.

Υποστηρίζουμε ότι, μεταξύ φίλων και συμμάχων το καλύτερο που έχει ο καθένας να κάνει πάντοτε είναι να μιλά με καθαρές κουβέντες. Να γνωρίζουμε όλοι ξεκάθαρα ποιες είναι οι δικές μας προτεραιότητες, ποιες είναι των άλλων. Όπως, όμως, πάντα συμβαίνει μεταξύ φίλων και συμμάχων, οι διαφορετικές απόψεις δεν επηρεάζουν ούτε την συνεργασία μας, ούτε φυσικά το κλίμα που χαρακτηρίζει κάθε μας επαφή και συνάντηση: ένα κλίμα φιλικό, όπου ανταλλάσσουμε τις απόψεις και τις θέσεις μας με ειλικρίνεια και με αμοιβαίο σεβασμό.

Σχετικά με τα Σκόπια υπάρχει μια τελευταία ερώτηση και σχετίζεται άμεσα με την προπαγάνδα της γειτονικής χώρας αναφορικά με το γνωστό  τρίπτυχο (ιστορία-γλώσσα-εθνότητα), η οποία μοιάζει να έχει αρχίσει να βρίσκει πρόσφορο έδαφος σε ορισμένα ξένα ΜΜΕ, όπως το βρετανικό τηλεοπτικό κανάλι Challenge, όπου σε παιγνίδι γνώσεων, σε ερώτηση για το ποια ήταν η εθνικότητα του Μεγάλου Αλέξανδρου, οι ερωτηθέντες απάντησαν Έλληνες και ο παρουσιαστής την καταχώρησε ως λάθος. Λέγοντας ότι ήταν Μακεδόνας από την Πέλλα δείχνοντας τη σημαία της πΓΔΜ, μάλιστα το βίντεο έκανε το γύρο του Διαδικτύου προκαλώντας σάλο. Το σχόλιο σας…

Θα σας έλεγα ότι πρόκειται για να ένα μεμονωμένο γεγονός σε ένα τηλεοπτικό κανάλι. Στηρίζουμε τις θέσεις μας και τις πολιτικές μας, πάντα με ψυχραιμία και στη βάση λογικών επιχειρημάτων. Με πυξίδα τις αρχές μας και τη στρατηγική μας αισθανόμαστε ασφαλείς και προχωράμε. Η Ελλάδα κράτησε στο παρελθόν και εξακολουθεί να κρατά στάση νηφαλιότητας και υπευθυνότητας. Δεν σχολιάζουμε τέτοιου είδους ακρότητες και αρνούμαστε να παρακολουθήσουμε μια εθνικιστική και προκλητική ρητορική. Η ρητορική αυτή όχι μόνο δεν συμβάλλει στην εξεύρεση λύσης και την εξασφάλιση της σταθερότητας και της συνεργασίας στην περιοχή, αλλά αντίθετα, αποτελεί ένα ιδιαίτερα ολισθηρό μονοπάτι για όποιον επιλέγει να το ακολουθήσει.

Αν και το Σκοπιανό «κλέβει τα φώτα της δημοσιότητας» στο Κυπριακό έχουν δρομολογηθεί εξελίξεις, παρά το γεγονός ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά συνεπικουρούμενη από την Άγκυρα συνεχίζουν να προκαλούν, Η αίσθησή σας μετά τη Νέα Υόρκη είναι ότι βρισκόμαστε σχετικά κοντά σε μια βιώσιμη λύση;

Έχετε απολύτως δίκιο να υπογραμμίζεται την σπουδαιότητα του Κυπριακού. Η κάλυψη της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι μονοθεματική από τα ΜΜΕ. Εδώ και αρκετό καιρό είχα εκφράσει την εκτίμησή μου ότι το 2008 θα μπορούσε να είναι μια σημαντική χρονιά για το Κυπριακό. Ότι θα μπορούσε να ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για να επιδιώξουμε μια νέα κινητικότητα. Είμαστε ακόμα στην αρχή ενός δύσκολου δρόμο. Η διαπραγμάτευση προχωράει αλλά με τις προβλεπόμενες δυσκολίες.  Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε σε συνεχή και στενή συνεργασία με την Κυπριακή κυβέρνηση για να αξιοποιηθεί η ευκαιρία που παρουσιάζεται και να πετύχουμε τον στόχο που αποτελεί αγωνία και επιθυμία ολόκληρου του Ελληνισμού: την εξεύρεση μιας δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης για την επανένωση της Κύπρου, στη βάση μιας δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας, για την εξασφάλιση, δηλαδή, ενός κοινού ευρωπαϊκού μέλλοντος ασφάλειας και ευημερίας για όλους τους κατοίκους της Κύπρου μας, Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους.

Εντός αυτού του πλαισίου μάλιστα, ο πρόεδρος της Μεγαλονήσου, Δημήτρης Χριστόφιας, κατά τη διάρκεια της προσφώνησής του στα Η.Ε, ζήτησε τόσο από τον ΟΗΕ όσο και από την Ε.Ε και άλλους διεθνείς οργανισμούς να διαδραματίσουν το ρόλο τους προς την Τουρκία, « ώστε οι αρχές του διεθνούς δικαίου να γίνουν σεβαστές από την κατοχική δύναμη, διαφορετικά δεν θα μπορέσουμε να λύσουμε το Κυπριακό». Ενώ, δεν παρέλειψε να ζητήσει αποχώρηση στρατευμάτων και εποίκων κάτι που δεν αποδέχονται η τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά. Θα επιστρέψουμε στο σημείο μηδέν, ή η Άγκυρα θα κάνει το βήμα μπροστά και θα προτάξει την ευρωπαϊκή της προοπτική, παραμερίζοντας τα προβλήματα και τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της;

Στηρίζουμε όλοι τον Πρόεδρο Χριστόφια και την κυπριακή πολιτική ηγεσία στην προσπάθεια που έχουν αναλάβει για τον τερματισμό μιας αδικίας, μιας απαράδεκτης κατάστασης που συνεχίζεται επί 34 ολόκληρα χρόνια. Το κλειδί είναι στην Άγκυρα. Μόνο προς όφελος της Τουρκίας και ασφαλώς της ευρωπαϊκής της πορείας είναι να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος στο Κυπριακό. Γι’ αυτό το λόγο πιστεύω ότι η Τουρκική ηγεσία θα πρέπει να ενθαρρύνει την τουρκο-κυπριακή πλευρά να επιδείξει εποικοδομητικό πνεύμα στις διαπραγματεύσεις.

Γεγονός που μας φέρνει στην επόμενη ερώτηση. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται η αυξανόμενη επιθετικότητα της Άγκυρας προς τη χώρα μας (ας μην ξεχνάμε και τους χάρτες που είδαν το φως της δημοσιότητας και μοιράζουν το Αιγαίο);

Είναι γνωστό ότι, κεντρικός στόχος της εξωτερικής μας πολιτικής είναι η συνεχής βελτίωση των σχέσεων μας με την Τουρκία, στη βάση του διεθνούς δικαίου. Εργαζόμαστε εντατικά για την αποφυγή των εντάσεων και τη δημιουργία κλίματος συνεργασίας και εμπιστοσύνης γιατί πιστεύουμε ότι αν υπάρχει και από τις δύο πλευρές ξεκάθαρη πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα, μπορούμε να προχωρήσουμε μαζί προς ένα μέλλον ειρήνης, φιλίας και αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας. Φυσικά, κανείς δεν αρνείται ότι στις σχέσεις μας υπάρχουν προβλήματα, προβλήματα σημαντικά, που δεν μπορούν ούτε να αγνοηθούν, ούτε να παρακαμφθούν. Όλες οι προκλήσεις και οι αναχρονιστικές πρακτικές που χρησιμοποιεί η Τουρκία σήμερα δεν αντανακλούν το επίπεδο στο οποίο θα έπρεπε να βρίσκονται οι σχέσεις δύο γειτονικών χωρών που επιθυμούν σε κάποια χρόνια από σήμερα να ανήκουν στην ίδια ευρωπαϊκή οικογένεια. Παράλληλα, και αξιοποιώντας και τις ευκαιρίες που μας δίνει η πορεία της Τουρκίας προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, τονίζουμε συνεχώς την ανάγκη να είναι η συμπεριφορά της σύμφωνη με τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες. Παρ’ όλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε σήμερα, πιστεύουμε ειλικρινά ότι αυτή η συνεργασία μπορεί να προσφέρει στους λαούς μας και στην περιοχή μας ολόκληρη πολύ σημαντικό μέρισμα ασφάλειας και ευημερίας.

Τελικά, το ευρωπαϊκό μέλλον της Τουρκίας, θα τοποθετηθεί σε ένα αόριστα απώτερο μελλοντικό χρόνο; Μήπως η διεύρυνση της ΕΕ θα έπρεπε στο σύνολό της να επανεξετασθεί;

Η Ελλάδα συνεχίζει να αναλαμβάνει εποικοδομητικές πρωτοβουλίες σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και τον Χάρτη την Ηνωμένων Εθνών προκειμένου να διευρύνει και να ενισχύσει την συνεργασία της με την Τουρκία. Είμαστε πεπεισμένοι ότι μια σύγχρονη Τουρκία με ξεκάθαρο ευρωπαϊκό προσανατολισμό θα συνεισφέρει στην σταθερότητα της περιοχής. Μια Τουρκία που σταδιακά μετατρέπεται σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή δημοκρατία, που υιοθετεί τους ευρωπαϊκούς κανόνες συμπεριφοράς είναι προς όφελος όλων: προς όφελος της Ευρώπης, προς όφελος των γειτόνων της και βεβαίως της ίδιας της Τουρκίας. Επομένως, υποστηρίζουμε τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες της Τουρκίας. Βεβαίως, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως κοινότητα αρχών και αξιών, οφείλει να διαφυλάξει την αξιοπιστία της, που είναι και το ισχυρότερο πλεονέκτημά της. Οφείλει, λοιπόν, να τηρήσει τις υποσχέσεις και τις αποφάσεις που ομόφωνα έχει λάβει. Μια από αυτές είναι ότι η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας γίνεται με στόχο την ένταξη, υπό την απαράβατη προϋπόθεση ότι της πλήρους ένταξης θα έχει προηγηθεί η πλήρης προσαρμογή και έμπρακτη ανταπόκριση της υποψήφιας αυτής χώρας, στα ευρωπαϊκά προαπαιτούμενα, τις αρχές και αξίες της ευρωπαϊκής οικογένειας. Για την Ελλάδα η υποστήριξη της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας είναι μια επιλογή την οποία υποστηρίζουν με συνέπεια όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια. Η υποστήριξη αυτή όμως σε καμία περίπτωση δεν είναι λευκή επιταγή. Αντίθετα, στηρίζεται στην ξεκάθαρη αρχή «πλήρης προσαρμογή-πλήρης ένταξη».

Η διεύρυνση οδήγησε σε μια Ένωση με πολλές διαφορετικές φωνές κυρίως σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, αν και οι μεγάλοι των Βρυξελλών –και όχι μόνο-επιθυμούν καλές σχέσεις με τη Ρωσία (παρά τις εξελίξεις σε Νότια Οσετία και Αμπχαζία), η οποία επανακάμπτει στο διεθνές προσκήνιο. Εσείς πως αξιολογείτε τις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας;

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί ιδιαίτερα σημαντικό να είναι η Ρωσία πολιτικά σταθερή και οικονομικά υγιής. Η Ρωσία παραμένει ένας ζωτικής σημασίας εταίρος για την αντιμετώπιση παγκόσμιων ζητημάτων και για τη διασφάλιση της περιφερειακής σταθερότητας. Θα σας πω ότι, ο εντατικός πολιτικός διάλογος σε όλα τα επίπεδα μεταξύ της Ένωσης και της Ρωσίας είναι μεγάλης σημασίας. Η δε κρίση στον Καύκασο ανέδειξε την σημασία των ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση από τις πρώτες μέρες της κρίσης κρατούσε σταθερή θέση υπέρ της άμεσης αποχώρησης των γεωργιανών και ρωσικών στρατευμάτων από την περιοχή της Οσετίας και της Αμπχαζίας και της επιστροφής στην προτέρα κατάσταση. Από εκεί και πέρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Γαλλική Προεδρία εργάστηκαν σκληρά προς την κατεύθυνση της έναρξης ενός ουσιαστικού διαλόγου μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών. Εμείς υποστηρίξαμε σθεναρά τις πρωτοβουλίες της Γαλλικής Προεδρίας. Τα έξι σημεία των προτάσεων Sarkozy, για τα οποία έχουν δεσμευθεί και οι δύο πλευρές, αποτέλεσαν τον καρπό αυτού του διαλόγου.

Μιλώντας για τις σχέσεις Βρυξελλών-Μόσχας, ποια είναι η εκτίμησή σας για τις ελληνορωσικές σχέσεις;

Η Ελλάδα και η Ρωσία συνδέονται με ισχυρότατους ιστορικούς δεσμούς. Δεσμούς θρησκευτικούς, πολιτικούς, οικονομικούς, πολιτιστικούς. Οι διμερείς μας σχέσεις με τη Ρωσία βρίσκονται σε εξαιρετικό επίπεδο. Η Ελλάδα και η Ρωσία συνεργάζονται στενά για την αντιμετώπιση πολλών σύγχρονων διεθνών ζητημάτων.. Οι δύο χώρες έχουν δεσμευθεί με σημαντικές οικονομικές συμφωνίες, κυρίως στον τομέα της ενέργειας που μας απασχολεί όλους. Επιπλέον, η χώρα μας εκτιμά βαθύτατα τη σταθερή και συνεπή στάση της Ρωσίας όσον αφορά σε σημαντικά ζητήματα ελληνικού ενδιαφέροντος. Ιδιαίτερα σημαντική θεωρούμε την πάγια και αδιάπτωτη υποστήριξη της Ρωσίας στην εξεύρεση μιας βιώσιμης και δίκαιης λύσης στο ζήτημα της Κύπρου. Η χώρα μας δεν επιθυμεί να εμπλακεί ξανά η διεθνής κοινότητα σε μια κατάσταση πόλωσης, όπως στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου και για το λόγο αυτό, αναλαμβάνει κάθε πρωτοβουλία που θεωρεί απαραίτητη προς αυτή την κατεύθυνση. Έχουμε το προνόμιο, εκτός από ιστορικός φίλος της Ρωσίας να είμαστε ταυτόχρονα και μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Αξιοποιώντας το προνόμιο αυτό, η Ελλάδα υποστηρίζει και συμβάλλει σταθερά στην ενίσχυση και διεύρυνση της συνεργασίας τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία. Κινητήριος δύναμη της πολιτικής μας αυτής είναι το όραμά μας για την οριστική εμπέδωση της ειρήνης και της ασφάλειας στην Ευρώπη.

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα την εκτίμηση σας για τις επερχόμενες αμερικανικές εκλογές.  Μια αλλαγή φρουράς-ακόμα και από τον ίδιο χώρο- θα μπορούσε να δρομολογήσει αλλαγές σε ότι αφορά στις θέσεις των ΗΠΑ στα εθνικά μας θέματα;

Οι σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ είναι μακροχρόνιες και σταθερές και δεν πιστεύω ότι επηρεάζονται από την εκλογή νέου Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες συνδέονται με δεσμούς στρατηγικούς. Αποτελούμε διαχρονικά σύμμαχο των ΗΠΑ. Είμαστε δυο χώρες παραδοσιακά φίλες και σύμμαχοι, που εκτός από τις κοινές αρχές και αξίες, μας ενώνει και η δυναμική παρουσία της Ελληνικής ομογένειας στις ΗΠΑ, που αποτελεί μια σταθερή γέφυρα δημιουργικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών μας. Στο πολιτικό, το οικονομικό, το συμμαχικό επίπεδο, η συνεργασία μεταξύ Ελλάδος και Ηνωμένων Πολιτειών είναι συνεχής και πολυδιάστατη. Βεβαίως δεν συμφωνούμε σε όλα και είναι φυσικό από μέρους μας να επιδιώκουμε έναν εποικοδομητικό διάλογο για  την προώθηση των θέσεων μας.  Όσο διμερώς, όσο και στο πλαίσιο διεθνών οργανισμών, η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεργάζονται στενά για την αντιμετώπιση όλων των μεγάλων διεθνών προκλήσεων. Πιστεύουμε ότι είμαστε ένας πολύτιμος σύμμαχος και εταίρος και το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται ιστορικά, ανεξαρτήτως κυβέρνησης και πολιτικών συνδυασμών.

Προηγούμενο άρθρο
Επόμενο άρθρο