«Το πολιτικό σύστημα πρέπει να αλλάξει»
Στον Βασίλη Χιώτη.
Την ελπίδα ότι το πολιτικό σύστημα θα αλλάξει μετά τις εκλογές και θα απαλλαγεί από τα πελατειακά χαρακτηριστικά που το διακρίνουν εκφράζει η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη. Η υπουργός Εξωτερικών δηλώνει απογοητευμένη από τα στελέχη της ΝΔ που έσπευσαν να προσχωρήσουν στον ΛΑΟΣ μόλις διαπίστωσαν πως απειλείται το πολιτικό τους μέλλον, ενώ σχολιάζοντας τις τελευταίες αποχωρήσεις βουλευτών από την πολιτική επισημαίνει με νόημα ότι δεν είναι όλες οι περιπτώσεις ίδιες, αναφέροντας ως απώλεια για την πολιτική την απουσία της κυρίας Άννας Μπενάκη-Ψαρούδα, αλλά και αυτή του πρώην υπουργού του ΠΑΣΟΚ κ. Αλ. Παπαδόπουλου.
Το ΠΑΣΟΚ ανακοίνωσε ήδη τα ψηφοδέλτιά του, ενώ η ΝΔ τα κρατά ακόμη μυστικά, επειδή προφανώς δεν έχει ακόμη αποφασίσει αν θα αποκλείσει ορισμένους βουλευτές από τους συνδυασμούς. Πιστεύετε ότι υπάρχουν πρόσωπα που θα πρέπει να αποκλειστούν;
Αυτό που πιστεύω το λέω πάντα πρώτα εκεί που πρέπει. Στα αρμόδια όργανα του κόμματός μου, σύμφωνα με τις διαδικασίες που υπάρχουν και – τουλάχιστον στη Νέα Δημοκρατία – λειτουργούν. Έχω πολύ μεγάλο σεβασμό σε αυτές τις διαδικασίες. Και ειδικά αυτή την ώρα του αγώνα για τη νίκη της παράταξης, δεν θα μπω σε μια δημόσια διαβούλευση για ένα θέμα που ρίχνει νερό στον μύλο της εσωστρέφειας.
Ως σήμερα έχουν αποχωρήσει μόνο από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα πάνω από δέκα βουλευτές. Είναι ένα φαινόμενο το οποίο δεν έχουμε συναντήσει στο παρελθόν. Πώς το εξηγείτε;
Νομίζω ότι είναι φυσικό ως ένα βαθμό, δεδομένου ότι η ανανέωση του πολιτικού προσωπικού είναι αναγκαία προϋπόθεση για την εύρυθμη λειτουργία του δημοκρατικού συστήματος. Βεβαίως, δεν νομίζω ότι μπορεί κάποιος να δώσει εύκολα μια συνολική εξήγηση. Δεν είναι όλες οι περιπτώσεις ίδιες· ούτε έχουν όλες την ίδια βαρύτητα. Και το λέω γιατί, για παράδειγμα, θα λείψουν πολύ από την επόμενη Βουλή σημαντικές προσωπικότητες, όπως η Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη και ο Αλέκος Παπαδόπουλος.
Η αλλαγή του κοινοβουλευτικού τοπίου πιστεύετε ότι θα σηματοδοτήσει και ευρύτερες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα;
Ειλικρινά, το ελπίζω. Διότι έχουμε φτάσει σε ένα σημείο που το πολιτικό μας σύστημα χρειάζεται επειγόντως να ανανεωθεί, προκειμένου να εμπνεύσει ξανά εμπιστοσύνη στον κόσμο. Και δεν αναφέρομαι ασφαλώς μόνο σε ηλικιακή ανανέωση, η οποία στο κάτω κάτω μπορεί να αποδειχθεί και κενή περιεχομένου. Αναφέρομαι σε μια ουσιαστική ανανέωση, σε επίπεδο νοοτροπίας, σε επίπεδο πολιτικού λόγου, στο επίπεδο της αντίληψης που έχουμε για τον τρόπο με τον οποίο η πολιτεία ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών, προσαρμόζεται στις απαιτήσεις των καιρών. Έχουμε θρέψει – και αναφέρομαι σε όλες τις μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις ένα σύστημα που στηρίζεται στην πελατειακή σχέση, στο «αν δεν έχεις άκρη, η δουλειά σου δεν γίνεται». Ένα σύστημα που αντί να επιβραβεύει την εργατικότητα και την αξία, θεοποιεί το εύκολο κέρδος με την ελάχιστη προσπάθεια. Ένα σύστημα που ευνοεί την επιφανειακή ανάγνωση κάθε κατάστασης, εις βάρος της ουσίας, εις βάρος της ριζικής λύσης. Οι πολίτες όμως μάς γυρνούν πια την πλάτη. Χρειάζεται να τους ακούσουμε. Να ανταποκριθούμε στο αίτημά τους για ουσιαστικές ανατροπές, για πραγματικές συγκρούσεις με όλα αυτά τα κατεστημένα και τα συμφέροντα που θέλουν και κρατούν την Ελλάδα πίσω.
Παρ΄ ότι το πιο πιθανό είναι να μην υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση, τα στελέχη της ΝΔ εξακολουθούν να αποκλείουν κάθε πιθανότητα διακομματικής συνεννόησης μετά τις εκλογές. Την αποκλείετε και εσείς;
Ακούστε, δεν θέλω να μπω και εγώ στη συζήτηση των σεναρίων. Έχουμε ακόμη τρεις εβδομάδες μέχρι τις εκλογές. Έχω πολλές φορές στο παρελθόν ταχθεί υπέρ των αυτοδύναμων, ισχυρών, σταθερών κυβερνήσεων, γιατί θεωρώ ότι αυτές είναι που έχουν την ικανότητα να προωθήσουν αποτελεσματικά τις αλλαγές και τις τομές που έχει ανάγκη ο τόπος. Ιδιαίτερα δε σε κρίσιμες περιόδους, όπως η σημερινή, πιστεύω ότι η αστάθεια μιας κυβέρνησης συνεργασίας δεν θα συνέβαλλε στην ουσιαστική αντιμετώπιση των προκλήσεων που έχουμε μπροστά μας. Πάντως, μπροστά στις προκλήσεις αυτές, και αυτοδύναμη κυβέρνηση να υπάρχει, ένα μίνιμουμ συνεννόησης και συναίνεσης είναι απαραίτητο. Η στρατηγική τού «όχι σε όλα», που ακολουθεί το ΠΑΣΟΚ εδώ και τόσο καιρό, είναι όχι μόνον απογοητευτική, αλλά προσφέρει και κακές υπηρεσίες στον τόπο.
Έχουμε διανύσει ήδη την πρώτη από τις τέσσερις εβδομάδες της προεκλογικής περιόδου. Θεωρείτε ότι η ΝΔ κάλυψε ήδη κάποιο έδαφος από τη διαφορά που τη χωρίζει από το ΠΑΣΟΚ;
Ναι, πιστεύω ότι πάμε καλά. Ο Κώστας Καραμανλής ξεκινώντας από τη Θεσσαλονίκη μίλησε στους πολίτες ξεκάθαρα, με τόλμη και ειλικρίνεια. Τους έδειξε, για άλλη μία φορά, ότι το κομματικό κόστος δεν είναι γι΄ αυτόν σημαντικότερο από το συμφέρον του τόπου. Τους παρουσίασε ολοκληρωμένη στρατηγική, συγκεκριμένα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Μέτρα δύσκολα, αλλά αναγκαία. Και είπε και τον στόχο: να χτίσουμε μαζί πάνω σε γερά θεμέλια μια καλύτερη και πιο ασφαλή επόμενη μέρα για την Ελλάδα και τους Έλληνες. Πιστεύω ότι οι Έλληνες έχουν πια χορτάσει από μεγάλα λόγια, που τελικά μένουν κενό γράμμα. Δεν πείθονται ούτε από τη δημοκοπία ούτε από την καταστροφολογία του ΠΑΣΟΚ. Για αυτό και θα δείξουν ξανά τη στήριξή τους στη Νέα Δημοκρατία την ημέρα των εκλογών.
Πού πιστεύετε ότι θα κριθούν αυτές οι εκλογές. Στη σύγκριση Καραμανλή-Παπανδρέου ή στη σύγκριση των κυβερνητικών προγραμμάτων των δύο κομμάτων.
Όλα έχουν τη σημασία τους και το δικό τους βάρος στην κρίση των πολιτών. Στη διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας υπήρξαν αδυναμίες, υπήρξαν προβλήματα, τα οποία αναγνωρίζουμε και διορθώνουμε, αλλά έγινε και σημαντικό έργο. Και αυτό έχει σημασία. Είναι βέβαιο ότι ψηφίζουν και πρωθυπουργό, οπότε η σύγκριση Καραμανλή-Παπανδρέου έχει οπωσδήποτε μεγάλη βαρύτητα. Έχουμε από τη μια μεριά τον Κώστα Καραμανλή που με ευθύτητα και αμεσότητα απευθύνεται στους πολίτες και τους λέει «είμαι εδώ για τα δύσκολα, αλλά αναγκαία». Και είναι από την άλλη ο Γιώργος Παπανδρέου, που με αοριστολογίες και υποσχέσεις ακοστολόγητες δίνει την εικόνα του μάγου που θα βγάλει λαγούς από το καπέλο. Βεβαίως, οι πολίτες εκτός από τον καταλληλότερο και τον ικανότερο πρωθυπουργό ζυγίζουν και την πολιτική πρόταση που κομίζει κάθε κόμμα.
Τί σας προβληματίζει περισσότερο. Τα φαινόμενα διάλυσης του ΣΥΡΙΖΑ ή η προσχώρηση πρώην βουλευτών και στελεχών της ΝΔ στον ΛΑΟΣ;
Για εμένα, και φαντάζομαι για τη μεγάλη πλειονότητα των πολιτών, είναι πραγματικά απογοητευτικό να παρακολουθείς έναν ιστορικό πολιτικό χώρο να συνταράσσεται από τόσο βαθιές διαφωνίες των στελεχών του – και μάλιστα τόσο κοντά στις εκλογές. Ελπίζω ότι θα βρεθεί η χρυσή τομή, την οποία πιστεύω επιθυμούν οι περισσότεροι ψηφοφόροι αυτού του τμήματος της Αριστεράς. Όσον αφορά τα πρώην στελέχη της Νέας Δημοκρατίας που προσχώρησαν στον ΛΑΟΣ, σας λέω απλώς ότι όλοι κρίνονται για τις επιλογές και τη διαδρομή τους. Είναι θλιβερό το φαινόμενο άνθρωποι που τους τίμησε η παράταξη σε κρίσιμες θέσεις της κυβέρνησης να αλλάζουν κόμμα γιατί τους ζητήθηκε έπειτα από πέντε χρόνια να παραιτηθούν και αποδεικνύει ότι χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη προσοχή στα πρόσωπα που η παράταξη εμπιστεύεται.
Το ΠΑΣΟΚ υπόσχεται στους δημοσίους υπαλλήλους αυξήσεις τουλάχιστον ίσες με τον πληθωρισμό, ενώ εσείς εξαγγέλλετε πάγωμα μισθών. Γιατί ο έλληνας πολίτης να εμπιστευτεί τη ΝΔ, η οποία μάλιστα δοκίμασε τις μεθόδους της για την οικονομία επί πεντέμισι χρόνια;
Αυτό που πέτυχε η Νέα Δημοκρατία τις πρώτες ημέρες του προεκλογικού αγώνα είναι να επιβάλει την ατζέντα των εκλογών. Πετύχαμε μια επιστροφή της πολιτικής· ξεφεύγουμε από την παραπολιτική και τις φήμες και συζητούμε για τα πραγματικά και ουσιαστικά προβλήματα που απασχολούν τους πολίτες. Και πλέον κανείς δεν έχει την πολυτέλεια να μιλάει για την εικονική πραγματικότητα των προεκλογικών υποσχέσεων. Πρέπει να μιλήσουμε τη γλώσσα της αλήθειας. Ξεκάθαρα. Η οικονομική μας πολιτική δοκιμάστηκε στην πράξη. Και, παρά τις όποιες αδυναμίες, πέτυχε σημαντικό αποτέλεσμα. Περιορίσαμε τα ελλείμματα και τις δημοσιονομικές ανισορροπίες που μας κληροδότησε το ΠΑΣΟΚ. Στηρίξαμε – ουσιαστικά και όχι στα λόγια – τους οικονομικά ασθενέστερους. Αυξήσαμε το ΕΚΑΣ, την αγροτική σύνταξη, δώσαμε λύση στα πανωτόκια. Χάρη στην οικονομική μας πολιτική η διεθνής κρίση δεν χτύπησε την Ελλάδα με τη σφοδρότητα που χτύπησε άλλες οικονομίες διεθνώς.