Η Δήμαρχος Αθηναίων Ντόρα Μπακογιάννη, θα παρουσιάσει σήμερα τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιφερειών για το θέμα της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας, στην Ολομέλεια του Σώματος στις Βρυξέλες.
Ακολουθεί η ομιλία της Δημάρχου Αθηναίων.
«Η Επιτροπή Περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ένα σώμα που αντιπροσωπεύει την Αυτοδιοίκηση σε όλα τα επίπεδα. Δεν θα μπορούσε, επομένως, να παραμείνει αδιάφορο στην διαμόρφωση μιας Ευρωπαϊκής πολιτικής για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο καλούμαστε να εκφράσουμε την αιτιολογημένη γνώμη μας για την Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επί του θέματος και να διαμορφώσουμε τη γνώμη μας επί του αναγκαίου πλαισίου και των μέτρων που απαιτείται να ληφθούν για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Λονδίνο, καθώς και εκείνες που προηγήθηκαν σε άλλες πόλεις της Ευρώπης, μας καλούν να αντιμετωπίσουμε τη νέα πραγματικότητα. Μια τέτοια, επίφοβη, πραγματικότητα, είναι ότι η τρομοκρατία, όπως αποδείχθηκε στο Λονδίνο, δεν είναι μόνον εισαγόμενη, αλλά και υποπροϊόν, των δικών μας κοινωνιών.
Είναι επομένως ανάγκη να αντιληφθούμε την νέα κατάσταση πλήρως και να κινητοποιήσουμε την κοινωνία ως τον κύριο παράγοντα πρόληψης.
Σ’ αυτό το πλαίσιο οι Θεσμοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μπορούν να παίξουν έναν κρίσιμο ρόλο, τόσο στην πρόληψη, όσο και στην καταστολή της τρομοκρατίας.
Είναι προφανές ότι χρειαζόμαστε τόσο την οργάνωση, όσο και τα αναγκαία μέσα για να διαχειριστούμε καταστάσεις κρίσεως σε όλα τα επίπεδα, στον Ευρωπαϊκό χώρο.
Απαιτείται ο συντονισμός των νομικών μας συστημάτων, η αρμονική συνεργασία των αστυνομικών μας δυνάμεων, η αποτελεσματική χρήση των νέων τεχνολογιών και η συλλογή και ανταλλαγή πληροφοριών επί τη βάσει της αρχής εξισορρόπησης της αποτελεσματικότητας με την προστασία της αξιοπρέπειας, της ελευθερίας και του ιδιωτικού βίου των πολιτών.
Πιστεύω ακράδαντα ότι όλα τα νομικώς δεσμευτικά κείμενα που θα παραχθούν πρέπει να σέβονται αυτή την αρχή της εξισορρόπησης που ανέφερα. Παρουσιάζοντας την γνωμοδότησή μας στην Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επί του θέματος, διευκρινίζουμε λεπτομερώς τι θεωρούμε ικανοποιητικό σ’ αυτήν και τι, κατά τη γνώμη μας, χρειάζεται περαιτέρω επεξεργασία. Είναι αναμφισβήτητο ότι η τρομοκρατία, όπως είπα, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο από τις κρατικές και διακρατικές αρχές πρόληψης και καταστολής. Απαιτείται και η συνεργασία των κοινωνιών μας. Στην προσπάθεια να κινητοποιήσουμε την κοινωνία και να λάβουμε συγκεκριμένα μέτρα τόσο για την πρόληψη, όσο και για τη διαχείριση καταστάσεων κρίσεως πρέπει να έχουν λόγο οι Τοπικές και Περιφερειακές αρχές των κρατών-μελών της Ε.Ε. Αυτό απαιτεί, κατ’ αρχήν, τη θεσμοποίηση και αναβάθμιση του ρόλου τους εντός της Ε.Ε.
Λαμβάνοντας υπ’ όψη τα ανωτέρω θεμελιώδη προβλήματα, πιστεύω ότι η γνωμοδότηση της Επιτροπής μας κινείται σαφώς προς την σωστή κατεύθυνση καθώς, μεταξύ άλλων, προτείνουμε: 1. Τα θεσμικά και λοιπά μέτρα που προτείνονται από την Επιτροπή για την πρόληψη και καταστολή της τρομοκρατίας απαιτείται να διαμορφωθούν με κάθε λεπτομέρεια καθώς υπεισέρχονται στον ευαίσθητο χώρο του περιορισμού θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών μας. Λαμβάνοντας επομένως, ή εφαρμόζοντας, οιοδήποτε μέτρο κατά της τρομοκρατίας πρέπει να εγγυηθούμε ότι η εφαρμογή του βρίσκεται σε πλήρη συνάφεια με τις Αρχές του Κράτους Δικαίου. Γι’ αυτό το λόγο στη γνωμοδότησή μας καλούμε την Ευρωπαϊκή Ένωση να προβεί σ’ έναν ξεκάθαρο προσδιορισμό της αρμοδιότητας των Αρχών πρόληψης και καταστολής των κρατών-μελών και να υπαγάγει τις αρμοδιότητες αυτές υπό τον έλεγχο των δικαστικών αρχών. Ο τρόπος του Δικαστικού Ελέγχου πρέπει και αυτός να προσδιορίζεται σαφώς. 2. Στη γνωμοδότησή μας δίνουμε έμφαση, επίσης, στην ανάγκη για μια καλύτερη, πολυεπίπεδη, στρατηγική επικοινωνίας για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Οι κοινωνίες μας είναι ανοικτές και δημοκρατικές. Η τρομοκρατία όμως έχει ως στόχο, αλλά και εκμεταλλεύεται, αυτήν ακριβώς την ιδιότητα των κοινωνιών μας ως ανοικτών. Ο κίνδυνος της τρομοκρατίας, λοιπόν, θέτει την ίδια την κοινωνία στον ρόλο του θύματος. Εντούτοις, η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας δεν είναι εύκολη υπόθεση: προϋποθέτει την από την πλευρά της ίδιας της κοινωνίας συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι η τρομοκρατία χτυπά την καρδιά των ελευθεριών μας και ότι το Κράτος οφείλει να απαντήσει σ’ αυτή την επίθεση χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό γίνεται εντός του πλαισίου των Αρχών του Κράτους Δικαίου. 3. Πέραν της ανάγκης ενημέρωσης της κοινής γνώμης για τους κινδύνους που απειλούν την κοινωνία και για την ανάγκη να τους αντιμετωπίσουμε, υπάρχει επίσης η ανάγκη να στηρίξουμε, με κάθε δυνατό τρόπο, τα θύματα της τρομοκρατίας. Για τον διττό αυτό σκοπό προτείνουμε την ίδρυση ενός Κέντρου Πληροφόρησης σε κάθε ένα από τα κράτη-μέλη, στο οποίο θα προβλέπεται η συμμετοχή των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών κάθε χώρας. Προτείνουμε επίσης τη δημιουργία μια κεντρικής Ευρωπαϊκής Μονάδας Συντονισμού, το «Παρατηρητήριο». Μεταξύ αυτών των οργάνων θα πρέπει να υπάρχει τόσο κάθετη όσο και οριζόντια συνεργασία. Μια τέτοια συνεργασία μπορεί να είναι ιδιαιτέρως αποτελεσματική όταν, για παράδειγμα, τα θύματα μιας τρομοκρατικής επίθεσης σ’ ένα κράτος-μέλος είναι υπήκοοι ενός άλλου κράτους-μέλους. 4. Τέλος, προτείνουμε συγκεκριμένα μέτρα, τα οποία πρέπει να λαμβάνονται για την διαχείριση των συνεπειών τρομοκρατικών επιθέσεων, όπως: -Τη δημιουργία τοπικών δικτύων, ικανών να δρουν ως επιχειρησιακά κέντρα με υψηλή ικανότητα κινητοποίησης και συντονισμού. -Τη συστηματική εκπαίδευση όλων των στελεχών των Αρχών Πολιτικής Προστασίας, καθώς κι ένα σύστημα προστασίας των βασικών υποδομών κάθε χώρας. -Τη θεσμοθέτηση μιας κεντρικής Ευρωπαϊκής μονάδας Πολιτικής Προστασίας, ικανής να διευθύνει και να συντονίζει τις κρατικές, Περιφερειακές και Τοπικές Αρχές, η συμμετοχή των οποίων σ’ αυτήν πρέπει να προβλέπεται από το καταστατικό της.
Ο δρόμος για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας είναι μακρύς και είναι αμφίβολο αν θα επιτύχουμε ποτέ την πλήρη εξάλειψή της. Είναι αναγκαίο επομένως να οργανωθούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όσο ο αγώνας συνεχίζεται.
Το κεντρικό μήνυμα της Επιτροπής μας σήμερα είναι ότι αυτός ο αγώνας δεν μπορεί να είναι αποτελεσματικός χωρίς την ενεργό συμμετοχή σε όλα τα επίπεδα, τόσο της πρόληψης όσο και της καταστολής, των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το αίτημα της Επιτροπής να διαμορφώσουμε την δική μας γνώμη γι’ αυτό το καίριο θέμα αντανακλά την αυξανόμενη συνειδητοποίηση, από πλευράς των κεντρικών οργάνων της Ε.Ε., της σημασίας του ρόλου μας.
Εργαστήκαμε σκληρά για να ανταποκριθούμε στο αίτημα της Επιτροπή και η γνωμοδότησή μας συνιστά ένα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Ελπίζω ότι οι απόψεις μας θα ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν και ότι το μέλλον θα καταδείξει σαφώς τη σημασία της συμμετοχής των πόλεων και Περιφερειών της Ευρώπης, τόσο στην διαμόρφωση όσο και στην εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης Ευρωπαϊκής στρατηγικής για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.»